Kiến tạo tương lai, gây dựng 'siêu đô thị'

Trong chuyến thăm, làm việc với TP Hồ Chí Minh, Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định: “Sứ mệnh mới của TP Hồ Chí Minh là trở thành siêu đô thị quốc tế, trung tâm liên kết vùng và động lực dẫn dắt phát triển đất nước”. Điều đó cho thấy một hành trình tương lai đầy khát vọng vươn tới cái đẹp, một biểu tượng mới của sự phát triển tự chủ và bền vững của đất nước ta.

TP Hồ Chí Minh không ngừng nỗ lực đổi mới, hiện đại, phát triển. Ảnh: LÊ HOÀNG MẾN

Sự hợp nhất 3 địa phương được kỳ vọng hình thành vùng "siêu đô thị" tích hợp tài chính, công nghiệp, cảng biển, đi liền với đổi mới sáng tạo. Cục Thống kê (Bộ Tài chính) dự đoán quy mô kinh tế của TP Hồ Chí Minh mới sau khi sáp nhập tỉnh Bình Dương và tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu sẽ đạt hơn 2,71 triệu tỷ đồng. Dự đoán này hoàn toàn có cơ sở khi năm 2024, tổng GRDP của 3 địa phương đạt 2,71 triệu tỷ đồng, chiếm gần 24% trong tổng quy mô kinh tế của cả nước. Con số này không chỉ thể hiện tiềm năng tăng trưởng vượt bậc mà còn khẳng định vị thế trung tâm kinh tế đầu tàu của khu vực phía Nam và cả nước.

Tuy nhiên, trên con đường tiến đến tương lai đầy hứa hẹn đó lại tồn tại thách thức lớn khi phần lớn các doanh nghiệp tại 3 địa phương vẫn thuộc nhóm nhỏ và siêu nhỏ. Để vượt qua những khó khăn trên và thực hiện hiệu quả Nghị quyết 68, kích hoạt tối đa tiềm năng, lợi ích sau khi sáp nhập, TP Hồ Chí Minh mới cần có chiến lược phát triển vùng mang tính hệ thống, trong đó, vai trò điều phối thể chế và chính sách giữa các địa phương đóng vai trò quyết định. Phân tích về tiềm năng liên kết vùng, TS Đỗ Thiên Anh Tuấn, giảng viên Trường Chính sách công và Quản lý Fulbright nhận định: “Mỗi địa phương có thế mạnh riêng: TP Hồ Chí Minh là trung tâm tài chính, nhân lực và các công nghệ-khoa học tiên tiến; Bình Dương với nền sản xuất công nghiệp hiện đại; Bà Rịa-Vũng Tàu có lợi thế dầu khí, cảng biển, sở hữu cảng nước sâu. Liên kết 3 cực này sẽ phóng đại quy mô kinh tế và sức hút thị trường của toàn khu vực, biến nơi đây thành thỏi nam châm khổng lồ thu hút vốn FDI, các tập đoàn đa quốc gia và các sáng kiến đổi mới sáng tạo toàn cầu, tạo ra chuỗi giá trị khép kín từ nghiên cứu đến tiêu thụ quốc tế, với kinh tế tư nhân làm trọng tâm”.

Bên cạnh đó, hạ tầng logistics cũng được cải thiện khi các địa phương không còn bị giới hạn bởi ranh giới hành chính riêng biệt, một không gian phát triển hợp nhất và rộng lớn sẽ được hình thành. Điều này cho phép tối ưu hóa quy hoạch hạ tầng giao thông, khả năng kết nối giữa các phương thức vận tải (đường bộ, đường thủy, đường biển) sẽ được tăng cường, tạo ra một mạng lưới kết nối đồng bộ và liền mạch. Mạng lưới này trực tiếp rút ngắn thời gian và chi phí vận chuyển hàng hóa, giảm chi phí nhiên liệu, khấu hao phương tiện và tiền lương, vốn chiếm tỷ trọng lớn trong tổng chi phí logistics.

Với tầm nhìn đột phá và sự quyết tâm vượt qua những rào cản hiện hữu, khát vọng lớn không thể thực hiện bằng tư duy cũ và giải pháp ngắn hạn. Muốn xây dựng một "siêu đô thị" vươn tầm quốc tế từ Vùng TP Hồ Chí Minh mới, phải có một chiến lược phát triển trường kỳ gắn chặt với Nghị quyết 68, thúc đẩy kinh tế tư nhân, nhất là những doanh nghiệp có năng lực bước chân vào hành trình kiến tạo tương lai với các yếu tố như tuân thủ pháp luật, sở hữu tầm nhìn chiến lược sâu sắc, khả năng làm chủ công nghệ hiện đại, năng lực đầu tư vào các lĩnh vực mũi nhọn. Cần sớm thành lập cơ chế điều phối vùng đặc thù như: Chính sách thuế, đầu tư, tín dụng, hạ tầng; giúp doanh nghiệp được tiếp cận cơ chế thuế liên thông, thủ tục đầu tư một cửa, ưu tiên tiếp cận đất đai và tín dụng thống nhất.

THÁI PHƯƠNG