Kiểm soát lạm phát, bứt phá tăng trưởng

Người tiêu dùng chọn mua hàng tại siêu thị trên địa bàn Hà Nội. Ảnh Phạm Hùng,.

Chính sách điều hành giá linh hoạt

Kinh tế Việt Nam bước vào quý III/2025 với những con số tăng trưởng ấn tượng, khẳng định sự phục hồi mạnh mẽ của cả cung và cầu. Trong khi nhiều nền kinh tế trên thế giới vẫn chật vật với áp lực giá cả leo thang, Việt Nam ghi nhận mức lạm phát chỉ 3,27% so với cùng kỳ, thấp hơn đáng kể so với mục tiêu Quốc hội đề ra 4-4,5%.

Theo báo cáo của Chính phủ, năm 2025, kinh tế vĩ mô ổn định, các cân đối lớn được bảo đảm, tăng trưởng GDP dự kiến vượt 8%, đưa quy mô nền kinh tế đạt khoảng 510 tỷ USD, đứng thứ 32 thế giới. Thu nhập bình quân đầu người đạt khoảng 5.000 USD, đánh dấu bước tiến quan trọng trên hành trình trở thành quốc gia thu nhập trung bình cao. Đáng chú ý, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) năm 2025 vẫn được duy trì dưới 4%, năm thứ 11 liên tiếp Việt Nam kiểm soát thành công lạm phát ở mức thấp, trong khi vẫn đạt tốc độ tăng trưởng cao.

TS Cấn Văn Lực - chuyên gia kinh tế trưởng Ngân hàng BIDV, lý giải rằng, dù chính sách tài khóa và tiền tệ năm nay đều nới lỏng để kích thích tăng trưởng, nhưng lạm phát vẫn thấp do “vòng quay tiền” trong nền kinh tế chậm lại.

Tính đến hết tháng 9/2025, cung tiền ước tăng 8,5%, tín dụng tăng 13,4% so với đầu năm, nhưng vòng quay tiền chỉ ở mức 0,65 lần, thấp hơn nhiều so với mức thông thường từ 0,9 đến 1 lần. “Tiền có được bơm ra nền kinh tế, nhưng chưa lưu thông nhanh do còn ách tắc ở khâu đầu tư công và khu vực tư nhân. Nhờ vậy, lạm phát không tăng mạnh” - TS Cấn Văn Lực phân tích. Bên cạnh đó, các mặt hàng thiết yếu như lương thực, thực phẩm, xăng dầu được quản lý chặt chẽ và bảo đảm nguồn cung dồi dào cũng góp phần quan trọng vào việc giữ ổn định giá cả.

Theo số liệu của Cục Thống kê, trong 9 tháng năm 2025, có 8 tháng CPI tăng và chỉ một tháng giảm. Bình quân 9 tháng, lạm phát cơ bản tăng 3,19%, thấp hơn CPI chung, cho thấy tác động của các yếu tố chi phí bên ngoài đã được kiểm soát hiệu quả. Trưởng ban Thống kê Dịch vụ và Giá (Cục Thống kê) Nguyễn Thu Oanh cho rằng, kết quả tích cực này có được nhờ sự điều hành đồng bộ, linh hoạt của Chính phủ và các bộ, ngành.

Nhiều chính sách hỗ trợ thị trường được triển khai kịp thời như giảm 2% thuế giá trị gia tăng, giảm thuế nhập khẩu, phí và lệ phí cho các nhóm hàng thiết yếu. Bên cạnh đó, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành hàng loạt công điện chỉ đạo mạnh mẽ như Công điện 82/CĐ-TTg về đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại; Công điện 85/CĐ-TTg về bình ổn giá vật liệu xây dựng. “Nhờ đó, thị trường được kiểm soát chặt chẽ, góp phần quan trọng vào mục tiêu kiềm chế lạm phát” - bà Nguyễn Thu Oanh khẳng định.

Niềm tin quốc tế và dự báo tích cực

Các chuyên gia nhận định, lạm phát trong nước tuy đang trong tầm kiểm soát nhưng không thể chủ quan. Quý cuối năm thường là giai đoạn tăng giá theo mùa vụ, nhất là nhóm hàng lương thực, thực phẩm, may mặc, vật liệu xây dựng. Giá bất động sản và chi phí thuê nhà tăng cũng gây áp lực nhất định lên CPI. Ngoài ra, hoạt động sản xuất, đầu tư công và tiêu dùng tăng mạnh vào dịp cuối năm khiến tổng cầu gia tăng, trong khi một số mặt hàng nhập khẩu có thể tăng giá do chi phí vận chuyển và thuế quan.

Cũng theo TS Cấn Văn Lực, lạm phát năm 2025 dự kiến bình quân ở mức 3,8–4%, thấp hơn mục tiêu Quốc hội giao. Các yếu tố hỗ trợ kiềm chế lạm phát như chính sách tiền tệ ổn định, cung hàng hóa dồi dào và điều hành linh hoạt của Chính phủ sẽ giúp giữ được mức giá hợp lý cho người tiêu dùng và DN. Trước kết quả phục hồi mạnh mẽ của Việt Nam, nhiều tổ chức quốc tế đã nâng dự báo tăng trưởng cho năm 2025. Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) tăng dự báo tăng trưởng GDP của Việt Nam lên 6,7%, trong khi HSBC nâng lên 7,9% nhờ kết quả tích cực trong 3 quý đầu năm. Cả hai tổ chức đều chung nhận định rằng lạm phát của Việt Nam “vẫn nằm trong tầm kiểm soát”, một yếu tố then chốt để duy trì ổn định vĩ mô và thu hút đầu tư nước ngoài.

GS.TS Hoàng Văn Cường cho rằng, cần nhìn nhận lạm phát ở góc độ hợp lý. “Không thể kỳ vọng một nền kinh tế tăng trưởng mạnh mà lạm phát bằng 0. Quan trọng là giữ lạm phát trong giới hạn kiểm soát được, không gây biến động xã hội hay ảnh hưởng đến niềm tin của DN và người dân”, GS.TS Hoàng Văn Cường nhấn mạnh và cảnh báo nguy cơ lạm phát kỳ vọng, khi DN và người tiêu dùng dự đoán giá cả sẽ tăng, từ đó đẩy giá trước. Để tránh hiệu ứng này, cần phối hợp linh hoạt giữa chính sách tài khóa và tiền tệ, đặc biệt trong kiểm soát dòng tiền lưu thông và định hướng tâm lý thị trường.

Nhìn tổng thể, Việt Nam đang hội tụ nhiều yếu tố thuận lợi: tăng trưởng cao, lạm phát thấp, tỷ giá và lãi suất ổn định, niềm tin thị trường được củng cố. Tuy nhiên, để duy trì đà tăng trưởng bền vững, cần tiếp tục điều hành chính sách tiền tệ, tài khóa một cách thận trọng, linh hoạt, đặc biệt trong bối cảnh thế giới nhiều biến động. Giữ ổn định giá cả không chỉ là bài toán kỹ thuật của các cơ quan quản lý, mà còn là cam kết của Chính phủ trong việc bảo vệ sức mua của người dân và tạo môi trường đầu tư an toàn cho DN. Nếu tiếp tục duy trì được sự cân bằng giữa tăng trưởng và ổn định, Việt Nam hoàn toàn có cơ sở để bước vào năm 2026 với tâm thế của một nền kinh tế tự tin, vững vàng và ngày càng có vị thế cao hơn trên bản đồ kinh tế toàn cầu.

Nguyễn Đăng