Khu lưu niệm nữ tướng Nguyễn Thị Định - địa chỉ đỏ giáo dục truyền thống yêu nước

Nơi đây trở thành địa chỉ đỏ giáo dục truyền thống cách mạng, lòng yêu nước, tự hào dân tộc cho các tầng lớp nhân dân, nhất là thế hệ trẻ.

Nữ tướng huyền thoại

Khu lưu niệm Nữ tướng Nguyễn Thị Định tại xã Lương Hòa, huyện Giồng Trôm, tỉnh Bến Tre.

Những ngày tháng 3/2025, tỉnh Bến Tre tích cực chuẩn bị tổ chức nhiều hoạt động kỷ niệm 105 năm Ngày sinh nữ tướng Nguyễn Thị Định. Men theo Tỉnh lộ DT885, chúng tôi tìm về Khu lưu niệm nữ tướng ở xã Lương Hòa, thuộc huyện Giồng Trôm (quê hương nữ tướng).

Nằm cách trung tâm thành phố Bến Tre gần 10 km, Khu lưu niệm Nguyễn Thị Định rộng khoảng 15.000m2 thoáng mát, bình yên. Từng hạng mục công trình đều chuẩn mực, trang nghiêm và đầy ý nghĩa.

Đặc biệt, không gian đền thờ trang nghiêm, ấm áp với chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh, vị cha già kính yêu của dân tộc, chân dung phúc hậu, uy nghiêm của cô Ba - nữ tướng Nguyễn Thị Định. Hai bên là hai bia đá vinh danh những người đồng chí, đồng đội, bà con thân thương, Mẹ Việt Nam Anh hùng đồng hành cùng cô Ba trong những năm tháng gian khổ, hào hùng. Trong không gian này, chúng tôi như cảm nhận sâu sắc bài học về mối quan hệ quân - dân. Đó là mối quan hệ gần gũi, thắm thiết như tình cha con, tình cảm anh em ruột thịt.

Trong khuôn viên khu lưu niệm không đặt mộ của bà nhưng trước phòng trưng bày hình ảnh, tư liệu, hiện vật minh họa về cuộc đời cũng như sự nghiệp cách mạng của bà khiến chúng tôi nghẹn ngào xúc động và rất đỗi tự hào.

Nữ tướng Nguyễn Thị Định (được người dân gọi là cô Ba Định) sinh ngày 15/3/1920, là con út trong gia đình giàu truyền thống cách mạng ở xã Lương Hòa, huyện Giồng Trôm, tỉnh Bến Tre.

Tròn 16 tuổi, bà giác ngộ và bắt đầu tham gia cách mạng, đảm nhận nhiệm vụ giao liên, rải truyền đơn, vận động quần chúng đấu tranh. Tháng 10/1938, bà được kết nạp vào Đảng Cộng sản Đông Dương (nay là Đảng Cộng sản Việt Nam).

Năm 1946, bà là thành viên nữ duy nhất trong đoàn cán bộ của Khu 8 vượt biển ra Bắc, gặp Trung ương để báo cáo tình hình cách mạng miền Nam và xin chi viện vũ khí. Bằng lòng quả cảm, trí thông minh, bà khéo léo vượt trùng dương đưa 12 tấn vũ khí từ miền Bắc vào chiến trường Nam Bộ. Đây là tiền đề để Trung ương nghiên cứu, đánh giá, đi tới quyết định thành lập tuyến đường Hồ Chí Minh trên biển huyền thoại, tiền thân của những đoàn tàu không số sau này.

Những năm 1960, tên tuổi của cô Ba Định còn gắn liền phong trào Đồng Khởi Bến Tre, với "Đội quân tóc dài" làm cho quân thù khiếp sợ. Năm 1974, cô Ba Định được phong hàm Thiếu tướng và trở thành nữ tướng đầu tiên của Quân đội nhân dân Việt Nam.

Sau khi miền Nam được giải phóng, non sông thống nhất, cô Ba Định đảm đương nhiều vị trí, chức vụ quan trọng trong bộ máy Nhà nước. Bà được Đảng và Nhà nước trao tặng nhiều phần thưởng cao quý như, Huân chương Hồ Chí Minh, Huân chương Quân công hạng Nhất, danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân…

Một đời chiến đấu hy sinh, nữ tướng Nguyễn Thị Định đã trở thành huyền thoại, không chỉ tiêu biểu cho phụ nữ miền Nam thành đồng đất thép anh hùng - bất khuất - trung hậu - đảm đang mà còn là điển hình mẫu mực cho phụ nữ Việt Nam.

Với 72 năm tuổi đời, 56 năm hoạt động cách mạng kiên cường, suốt đời phấn đấu vì sự nghiệp giải phóng dân tộc, giải phóng phụ nữ, đức tính khiêm tốn, nhân hậu, cô Ba Định là một trong những người phụ nữ tiêu biểu của đất nước, gắn bó mật thiết với nhân dân. Bà là người lãnh đạo có uy tín, được nhân dân, chiến sĩ và phụ nữ Việt Nam, bạn bè quốc tế kính trọng, tấm gương sáng, trao truyền những giá trị tốt đẹp cho thế hệ hôm nay, mai sau.

Là thuyết minh tại Khu lưu niệm Nguyễn Thị Định nhiều năm nay, chị Huỳnh Thị Thùy Trang cho biết, Khu lưu niệm đang bảo tồn nhiều hiện vật quý như, áo bà ba, khăn rằn, áo gió, võng, bút, mắt kính, sổ tay… mà bà đã từng sử dụng trong suốt quá trình hoạt động cách mạng. Ngoài ra còn có xe Honda 90 mà cô Ba Định từng dùng để đi công tác ở Trung ương Cục miền Nam trước ngày 30/04/1975, bộ bàn ghế làm việc và hội họp trong thời gian hoạt động bí mật tại nhà ông Trần Văn Thậm từ năm 1956 đến năm 1958, lá thư viết tay bà gửi cháu gái Nguyễn Thị Mẫn để thăm hỏi, động viên… Nhiều tư liệu, hiện vật được tìm kiếm và bổ sung thêm theo thời gian nên phòng trưng bày ngày càng phong phú hơn.

Đông đảo người dân đến tìm hiểu về cuộc đời và sự nghiệp Cách mạng của Nữ tướng Nguyễn Thị Định tại khu lưu niệm.

Khu lưu niệm mở cửa các ngày trong tuần. Hằng năm, vào ngày 15/3 và 26/8 (ngày sinh và ngày giỗ của cô Ba), ngoài sự có mặt của gia đình, người thân, bè bạn… còn có du khách trong, ngoài tỉnh đến đây viếng đền cô Ba và tham gia hoạt động cộng đồng, nghe kể chuyện xưa bên hiện vật cụ thể tại phòng trưng bày của vị nữ tướng oai hùng.

Địa chỉ đỏ giáo dục truyền thống cách mạng

Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Bến Tre Nguyễn Thị Bé Mười thông tin, tưởng nhớ, tôn vinh những đóng góp to lớn của cô Ba, tháng 12/2000, tỉnh đã xây dựng Khu lưu niệm nữ tướng Nguyễn Thị Định và đưa vào hoạt động từ tháng 12/2003.

Hơn 20 năm qua, Khu lưu niệm là nơi thờ tự thiêng liêng, lưu giữ và giới thiệu hình ảnh, sự nghiệp của nữ tướng gắn với một thời kỳ kháng chiến gian khổ, hào hùng của quân dân Bến Tre. Khu lưu niệm trở thành địa chỉ đỏ giáo dục lòng yêu nước, truyền thống cách mạng cho các thế hệ, là một trong những điểm đến của nhiều người yêu mến cô Ba, quan tâm lịch sử, con người Bến Tre.

Nhận thấy việc trùng tu và tôn tạo khu lưu niệm là cấp thiết, năm 2024, Bến Tre tập trung cải tạo các hạng mục: Đền thờ, nhà đón tiếp, nhà bia, nhà trưng bày, nhà dừa, cổng tường rào, hạng mục phụ trợ khác... với tổng mức đầu tư gần 13 tỷ đồng, do Công ty Cổ phần đầu tư hạ tầng DonaCoop thuộc Tập đoàn DonaCoop hỗ trợ.

gười dân đến tìm hiểu về cuộc đời và sự nghiệp cách mạng của Nữ tướng Nguyễn Thị Định tại khu lưu niệm.

Mới đây, tới dâng hương và dành phút mặc niệm tưởng nhớ vị nữ tướng tài ba, người lãnh đạo thành công phong trào Đồng khởi năm xưa, người góp phần lãnh đạo, xây dựng nên "Đội quân tóc dài" huyền thoại, sáng tạo nên phương thức đấu tranh 3 mũi giáp công "binh vận, chính trị kết hợp vũ trang", Chủ tịch hội Liên Hiệp phụ nữ Việt Nam Nguyễn Thị Tuyến chia sẻ, tấm gương cô Ba Định là động lực tinh thần quan trọng để các tầng lớp phụ nữ nắm bắt thời cơ, phát huy tiềm năng, sự sáng tạo cùng toàn Đảng, toàn quân, toàn dân bước vào kỷ nguyên mới.

"Cán bộ Hội Phụ nữ các cấp hứa luôn nỗ lực, sáng tạo trong hoạt động Hội để bảo vệ tốt nhất quyền và lợi ích hợp pháp của phụ nữ; thường xuyên phấn đấu rèn luyện phẩm chất đạo đức, tích cực học tập, lao động sáng tạo, xây dựng gia đình hạnh phúc; tham gia tích cực phong trào thi đua yêu nước; góp phần xây dựng đất nước Việt Nam thịnh vượng và hạnh phúc", Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam nói.

Bài, ảnh: Chương Đài (TTXVN)