'Không để bất cứ tổ chức, cá nhân nào trục lợi từ chính sách về nhà ở xã hội'

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính. Ảnh: VGP

Chiều 2/6, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị triển khai Nghị quyết 201/2025/QH15 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế chính sách đặc thù phát triển cho nhà ở xã hội và rà soát đánh giá tình hình phát triển nhà ở xã hội 5 tháng đầu năm, kế hoạch triển khai các tháng cuối năm 2025.

Phát biểu khai mạc, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ, Đảng, Nhà nước có chính sách xã hội và chính sách an sinh xã hội về nhà ở, theo đó, bảo đảm quyền có chỗ ở, quyền tiếp cận bình đẳng về nhà ở cho người dân và quan tâm cho những người yếu thế.

Nhấn mạnh, cần hiểu đúng về phạm vi rất rộng của các đối tượng được hỗ trợ trong chính sách nhà ở xã hội, Thủ tướng cho biết đã từng nghe ý kiến nói rằng "tỉnh tôi không có công nghiệp, không có công nhân, nên không cần phát triển nhà ở xã hội".

"Như thế là hiểu chưa hết chính sách, bởi chính sách nhà ở xã hội còn dành cho cả người nghèo, người khó khăn, người mới ra trường, giáo viên cắm bản, bộ đội biên phòng nơi biên giới… tức là những người thu nhập thấp, khó khăn về nhà ở nói chung," Thủ tướng nhấn mạnh.

Theo Thủ tướng, thời gian qua, Chính phủ đã trình Quốc hội xem xét, ban hành các luật liên quan nhà ở như Luật Nhà ở, Luật kinh doanh bất động sản, Luật đất đai; ban hành 25 nghị định, 22 nghị quyết về nhà ở xã hội. Thủ tướng Chính phủ ban hành 12 chỉ thị, quyết định, công điện và chủ trì nhiều cuộc họp về phát triển nhà ở xã hội.

Năm 2023, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021-2030.

Đến nay, cả nước quy hoạch, bố trí 1.309 vị trí, với quy mô 9.737 ha đất làm nhà ở xã hội. Hầu hết các địa phương đều dành đủ quỹ đất để phát triển nhà ở xã hội, có địa phương dành quỹ đất nhà ở xã hội tại các vị trí thuận lợi, gần các trung tâm đô thị, khu công nghiệp, đảm bảo đáp ứng hạ tầng kỹ thuật.

Thực hiện Đề án 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội, cả nước có 686 dự án nhà ở xã hội đã được triển khai với quy mô gần 628.000 căn. Trong đó 117 dự án hoàn thành và hoàn thành một phần, quy mô gần 81.000 căn; 159 dự án đã khởi công xây dựng, quy mô hơn 135.000 căn; 416 dự án được chấp thuận chủ trương đầu tư, quy mô hơn 417.000 căn. Như vậy, số lượng dự án đã hoàn thành, khởi công xây dựng đạt 51% so với chỉ tiêu đã đặt ra tại Đề án đến năm 2025.

"Thời gian qua, dù có khó khăn nhưng việc triển khai đã được tiến hành quyết liệt, nghiêm túc, nhất là Bộ Xây dựng, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Quốc phòng, Bộ Công an… Nhà ở xã hội không phải nằm ở nơi "khỉ ho cò gáy", đất "đầu thừa đuôi thẹo" mà phải đầy đủ hạ tầng giao thông, điện, nước, viễn thông, xã hội, y tế, văn hóa, giáo dục," Thủ tướng cho hay.

Thủ tục hành chính liên quan đến nhà ở xã hội sẽ cắt giảm được ít nhất 350 ngày

Tuy nhiên, người đứng đầu Chính phủ thừa nhận, việc triển khai dự án nhà ở xã hội vẫn còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc, trong đó tập trung chính là thể chế và thủ tục hành chính phức tạp, kéo dài.

Do đó, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Hội nghị toàn quốc về tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, thúc đấy phát triển nhà ở xã hội ngày 6/3/2025, các cơ quan đã trình Chính phủ đề xuất Bộ Chính trị, Quốc hội về 6 cơ chế, chính sách đặc thù để tháo gỡ ngay khó khăn, vướng mắc cho các dự án nhà ở xã hội.

Sau khi Quốc hội ban hành Nghị quyết số 201/2025/QH15 ngày 29/5/2025 về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội ngay tại đợt 1, kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa XV, Chính phủ đã ban hành Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết.

Theo Thủ tướng, Nghị quyết của Quốc hội được ban hành có nhiều cơ chế, chính sách có tính đột phá như thành lập Quỹ nhà ở quốc gia. Mở rộng đối tượng là doanh nghiệp, cơ quan Nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội được thuê nhà ở xã hội để bố trí cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động của mình ở tạo điều kiện cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động yên tâm công tác, bao gồm cả công nhân, người lao động là người nước ngoài.

Nhiều nội dung tại Nghị quyết đã cắt giảm, cải cách thủ tục hành chính trong phát triển nhà ở xã hội như: Giao chủ đầu tư không thông qua đấu thầu, không yêu cầu lập nhiệm vụ quy hoạch chi tiết, bỏ các thủ tục về thẩm định thiết kế cơ sở, thẩm định giá, miễn giấy phép xây dựng, thực hiện lồng ghép một số thủ tục hành chính mà theo báo cáo của Bộ Xây dựng sẽ cắt giảm được ít nhất 350 ngày.

Cùng với đó, bổ sung và giao UBND cấp tỉnh quy định điều kiện để được hưởng chính sách về nhà ở xã hội đối với các đối tượng chịu tác động bởi việc tổ chức, sắp xếp lại đơn vị hành chính.

Nghị quyết số 201/2025/QH15 ban hành đã tháo gỡ được các điểm nghẽn thể chế để thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội. Tuy nhiên, để thực hiện hiệu quả, cụ thể hóa được các cơ chế, chính sách đặc thù này thì tiếp tục cần phải có sự thống nhất chỉ đạo, lãnh đạo của cấp ủy, người đứng đầu các Bộ, ngành, địa phương.

Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng, thể chế pháp luật về phát triển nhà ở xã hội ngày càng được hoàn thiện, tháo gỡ các điểm nghẽn, khơi thông để mọi người dân đều có thể tiếp cận nhà ở xã hội, có chỗ ở. Tuy nhiên, để chính sách đi vào cuộc sống, có kết quả thực tế cần sự vào cuộc của các Bộ, ngành, đặc biệt cấp ủy, người đứng đầu các địa phương trong triển khai.

Lưu ý, không được để bất cứ tổ chức, cá nhân nào lợi dụng chính sách ưu việt của Đảng, Nhà nước về nhà ở xã hội để trục lợi, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo tại hội nghị, lãnh đạo các Bộ, ngành, địa phương tập trung thảo luận, phân công nhiệm vụ khẩn trương triển khai hiệu quả các nghị quyết này.

Trong đó, chú ý việc bố trí ngân sách, huy động nguồn lực; giải quyết các vấn đề về đất đai; hướng dẫn tổ chức thực hiện với phương châm "quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt, có trọng tâm, trọng điểm, làm việc nào dứt việc đó, làm việc nào ra việc đó," tổ chức thực hiện "rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ sản phẩm, rõ trách nhiệm, rõ thẩm quyền".

Kiều Chinh