'Không ai biết Thái Lan làm thế nào đánh bại được Covid-19'

Dù có số lượng lớn người nhập cảnh từ các nước có nhiều ca nhiễm Covid-19, Thái Lan hiện chỉ có dưới 3.240 ca nhiễm và 58 ca tử vong. Đã 7 tuần chưa có ca lây trong cộng đồng. Trong ảnh, nhà sư đeo tấm che mặt để phòng virus ở Bangkok.

“Không ai biết làm thế nào Thái Lan đánh bại Covid-19?”, báo New York Times bình luận. “Có phải văn hóa Thái Lan đã bao gồm giãn cách xã hội - chắp tay chào nhau, thay vì ôm?... Có phải vì Thái Lan đeo khẩu trang sớm, cùng với y tế tốt?... Có phải lối sống ngoài trời của nhiều người Thái, hay tỷ lệ bệnh nền thấp?”

“Có phải do di truyền làm miễn dịch của người Thái và các nước khác trong vùng Mekong chống lại virus corona tốt hơn? Hay tổng hợp các yếu tố trên đã bảo vệ đất nước 70 triệu dân này?”, New York Times đặt câu hỏi.

Một chuyến bay gần như trống từ Bangkok đi Phuket ngày 30/3. Không chỉ Thái Lan, một số nước khác ở lưu vực sông Mekong cũng có tỷ lệ nhiễm Covid-19 thấp. Việt Nam chưa có ca tử vong nào và đã ba tháng không có lây lan trong cộng đồng. Myanmar có 336 ca nhiễm, Campuchia có 166 và Lào chỉ có 19.

Tỉnh Vân Nam phía tây nam Trung Quốc, mà sông Mekong cũng chảy qua trước khi vào Đông Nam Á, có ít hơn 190 ca nhiễm, và giờ không còn ca nào đang điều trị. Trong ảnh, công nhân xây dựng, hầu hết là lao động di cư, trở về khu ký túc ở Bangkok vào tháng 4.

“Tôi không nghĩ (nguyên nhân) liên quan đến miễn dịch hay di truyền”, tiến sĩ Taweesin Visanuyothin, người phát ngôn về Covid-19 của Bộ Y tế Thái Lan cho biết. “Mà liên quan đến văn hóa. Người Thái không đụng chạm khi chào nhau”. Trong ảnh, khách du lịch ở Phuket được phun tẩy trùng vào tháng 3.

Tình hình không phải lúc nào cũng khả quan như vậy. Thái Lan xác nhận ca nhiễm đầu tiên vào tháng 1, và có các đợt lây nhiễm từ những người đến từ Nhật Bản, châu Âu và Mỹ. Một trận quyền anh gây ra một đợt siêu lây lan. Nhưng sau khi phong tỏa tháng 3, lây lan trong cộng đồng giảm. Tất cả các ca gần đây của Thái Lan là người nhập cảnh từ bên ngoài.

Điểm xét nghiệm lưu động tại một bệnh viện ở Bangkok tháng 3. Tiến sĩ Wiput Phoolcharoen, chuyên gia y tế cộng đồng ở Đại học Chulalongkorn tại Bangkok, đang nghiên cứu về đợt lây lan virus corona ở Pattani, miền nam Thái Lan, cho biết 90% người xét nghiệm dương tính là ca không triệu chứng, cao hơn hẳn so với bình thường. “Bây giờ chúng tôi đang nghiên cứu về hệ miễn dịch”, ông nói với New York Times.

Một xưởng may đồ lót chuyển sang may khẩu trang vải ở Bangkok, tháng 4. Dù bệnh viện ở Thái Lan chưa bị quá tải vì virus corona như Italy hay Mỹ từng bị, nền kinh tế của Thái Lan đã chịu đòn giáng nặng nề.

Tháng 4, Thái Lan cấm các chuyến bay đến. Giới chức du lịch ước tính 60% doanh nghiệp du lịch có thể phải đóng cửa vào cuối năm. Trong ảnh, học sinh tiểu học học cách rửa tay.

Tiệm Apple (phải) trong trung tâm thương mại cao cấp ở Bangkok phải đóng cửa vào tháng 3. Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) dự đoán kinh tế Thái Lan có thể giảm ít nhất 6,5% trong năm nay. Hơn 8 triệu người Thái có thể mất việc hoặc thu nhập vào năm 2020, theo Ngân hàng Thế giới.

Người vô gia cư đợi tại nơi phân phối thực phẩm ở Bangkok vào tháng 4. Các hộ gia đình Thái Lan có mức nợ vào loại cao nhất châu Á, và một số đã phải xếp hàng ở chùa để xin gạo.

Xếp hàng đăng ký nhận trợ cấp từ chính phủ ở Bangkok, vào tháng 5. Sau khi không nhận được trợ cấp vì các thủ tục rườm rà, một phụ nữ đã nuốt thuốc diệt chuột bên ngoài một tòa nhà chính phủ. Người phụ nữ này sau đó sống sót, nhưng số vụ tự tử đang gia tăng ở Thái Lan.

Một công viên ở Bangkok ngày 3/5, khi bắt đầu nới phong tỏa. Các lao động di cư ở Thái Lan cũng đang gặp khó khăn, nhiều người đến từ Myanmar và Campuchia láng giềng. Một số người bị kẹt lại, không có lương vì mất việc làm.

Gần đây, cuộc sống lấy lại được chút bình thường. Trường học được mở lại, học sinh đeo khẩu trang và ngồi bàn cách xa ra. Du lịch trong nước cũng tăng lên. Người nước ngoài dần được cho nhập cảnh, nhưng như thế tăng rủi ro lây lan.

Gym tập boxing được mở lại ngày 1/6. Tuần này, một phi công quân đội Ai Cập vi phạm lệnh cách ly và đến trung tâm mua sắm ở một thị trấn biển, sau đó xét nghiệm dương tính với virus corona. Một số trường trong khu vực lại đóng cửa.

Đang có những nghi vấn xoay quanh vụ việc một số lao động di cư bị trục xuất khỏi Thái Lan, về nước và ngay lập tức xét nghiệm dương tính với virus, dù ở Thái Lan họ không có trong danh sách người dương tính. Tỷ lệ xét nghiệm của Thái Lan hiện khá thấp. Trong ảnh, một tiệm cắt tóc mở lại ở Bangkok tháng 5.

Khu phố ăn chơi ở Phuket vào tháng 3, ngay trước khi phong tỏa. “Căn bệnh vẫn lấp ló ở đâu đó”, tiến sĩ Taweesin, người phát ngôn từ Bộ Y tế Thái Lan, nói. “Chúng ta phải cảnh giác”.

Trọng Thuấn
Ảnh: New York Times