Khởi tạo những mùa vàng bội thu

Hơn 10 năm trở lại đây, trên những cánh đồng, những thửa ruộng bậc thang ở Lào Cai và nhiều tỉnh miền Bắc, nông dân liên tục trúng những vụ mùa bội thu nhờ gieo cấy giống lúa năng suất cao - LC212. Giống lúa này được Trung tâm Giống nông nghiệp tỉnh Lào Cai nghiên cứu, lai tạo, phát triển và sản xuất từ năm 2008.

Ít ai biết rằng, giống lúa mang về những mùa vàng bội thu ấy lại được tạo ra bởi những cán bộ trẻ, gần như chưa có kinh nghiệm trong sản xuất giống lúa lai và trong điều kiện thiếu thốn về cơ sở vật chất, trang thiết bị nghiên cứu.

Trở lại thời điểm trước năm 2008, trên địa bàn tỉnh Lào Cai chưa có cơ sở sản xuất lúa giống uy tín, chất lượng nên nông dân thường sử dụng các giống lúa thuần, lúa lai nhập từ các tỉnh khác hoặc “xách tay” từ nước ngoài để gieo cấy, khiến năng suất, chất lượng sản xuất lúa gạo chưa đáp ứng được kỳ vọng.

Đứng trước yêu cầu phải có giống lúa phù hợp, năng suất cao phục vụ nhu cầu sản xuất của nông dân trong và ngoài tỉnh, Trung tâm Giống nông nghiệp tỉnh Lào Cai đã cử cán bộ kỹ thuật về Viện Nghiên cứu lúa (nay là Viện Nghiên cứu và Phát triển cây trồng) thuộc Học viện Nông nghiệp Việt Nam để học hỏi kinh nghiệm nghiên cứu, lai tạo giống lúa, phục vụ ngành sản xuất lúa gạo của tỉnh Lào Cai.

Nhớ lại thời gian đầu nghiên cứu, phát triển giống lúa mới, chị Hà Thúy Hằng, Phó Trưởng Phòng sản xuất - kinh doanh, Trung tâm Giống nông nghiệp tỉnh Lào Cai - một trong những người đầu tiên đặt nền móng cho việc nghiên cứu, phát triển giống lúa LC212 chia sẻ: Trước năm 2008, kinh nghiệm sản xuất lúa giống của chúng tôi gần như bằng 0 nên việc nghiên cứu, sản xuất gặp rất nhiều khó khăn. Bên cạnh trình độ hạn chế thì điều kiện giao thông, phương tiện kỹ thuật và tuổi đời, tuổi nghề của nhóm nghiên cứu còn khá trẻ cũng là những trở ngại đối với công tác nghiên cứu, sản xuất lúa giống. Vượt qua những khó khăn, trở ngại đó, năm 2008, Trung tâm đã nỗ lực để nghiên cứu, phát triển các giống lúa mới mang thương hiệu Lào Cai.

Suốt thời gian dài sau đó (giai đoạn 2008 - 2012), nhóm nghiên cứu của Trung tâm đã “lăn lộn” khắp các tỉnh phía Bắc, mang giống lúa LC212 đi khảo nghiệm, sản xuất thử tại các địa phương trong và ngoài tỉnh để đánh giá khả năng thích ứng của giống lúa mới đối với điều kiện tự nhiên, thổ nhưỡng của từng vùng.

Kết quả khảo nghiệm cho thấy giống lúa LC212 có ưu điểm là thời gian sinh trưởng ngắn, năng suất cao, có nhiều đặc điểm sinh học thích hợp thâm canh tăng vụ, phù hợp để canh tác trong nhiều kiểu địa hình, thổ nhưỡng, khí hậu từ vùng thấp đến vùng cao của miền Bắc.

Năm 2012, giống lúa LC212 mang thương hiệu Lào Cai chính thức được Cục Trồng trọt (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) công nhận lưu hành.

Kể từ khi được công nhận lưu hành, giống lúa LC212 của Trung tâm đã có mặt tại các cửa hàng cung ứng giống cây trồng trên địa bàn nhiều tỉnh miền Bắc, như Lào Cai, Lai Châu, Thanh Hóa, Bắc Giang, Yên Bái, Phú Thọ…, giúp nông dân các địa phương gặt những mùa vàng bội thu.

Có được lòng tin của nông dân, mỗi năm, Trung tâm Giống nông nghiệp tỉnh Lào Cai sản xuất và cung ứng ra thị trường khoảng 30 - 40 tấn lúa giống LC212, lượng giống này hiện vẫn chưa đủ đáp ứng nhu cầu sản xuất của nông dân trong và ngoài tỉnh.

Ngay tại địa bàn tỉnh, giống lúa LC212 được nông dân các địa phương vùng cao tại thị xã Sa Pa và các huyện Bắc Hà, Mường Khương, Si Ma Cai, Bát Xát… ưu tiên lựa chọn để sản xuất lúa một vụ trên những thửa ruộng bậc thang.

Với năng suất, chất lượng và những giá trị mang lại cho nông dân trong hơn một thập niên qua, giống lúa LC212 đã khẳng định được thương hiệu, uy tín với sứ mệnh phục vụ ngành sản xuất lúa gạo của nông dân miền Bắc.

Đúng 12 năm sau khi được công nhận lưu hành, giống lúa LC212 đã vinh dự được Tổng hội Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam vinh danh là sản phẩm đạt “Thương hiệu Vàng nông nghiệp Việt Nam năm 2024” vì những đóng góp lớn cho ngành nông nghiệp nước nhà.

Đức Phương