Khí thải từ ngành hàng không châu Âu đang đẩy nhanh khủng hoảng khí hậu

Theo tổ chức Giao thông & Môi trường (T&E), chỉ riêng trong năm 2024, khoảng 8,4 triệu chuyến bay khởi hành từ các sân bay châu Âu đã phát thải tổng cộng 187,6 triệu tấn CO₂ - con số tương đương 98% lượng khí thải của năm 2019, thời điểm trước khi các biện pháp phong tỏa khiến ngành hàng không tạm lắng.

Mặc dù vận tải hàng không đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì kết nối toàn cầu, nhưng quy mô ô nhiễm mà lĩnh vực này gây ra đang ngày càng vượt khỏi tầm kiểm soát. Krisztina Hencz, Giám đốc chính sách hàng không của tổ chức T&E, cảnh báo đà gia tăng phát thải hiện nay đang trực tiếp làm xói mòn những nỗ lực mà châu Âu đã dày công xây dựng trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu.

Theo tổ chức Giao thông & Môi trường (T&E), chỉ riêng trong năm 2024, khoảng 8,4 triệu chuyến bay khởi hành từ các sân bay châu Âu đã phát thải tổng cộng 187,6 triệu tấn CO₂. Ảnh: Avpics

“Lượng khí thải từ ngành hàng không đang gia tăng chóng mặt và hoàn toàn vượt khỏi tầm kiểm soát. Điều đáng lo ngại hơn cả là phần lớn lượng ô nhiễm này vẫn chưa được kiềm chế một cách thực chất, khiến những tuyên bố về phát triển xanh hậu đại dịch ngày càng trở nên sáo rỗng và thiếu cam kết thực tiễn” - bà nhận định.

Thống kê từ T&E cho thấy mức độ ô nhiễm tập trung vào một số hãng lớn. Chỉ 10 hãng hàng không đã chiếm tới 40% tổng lượng phát thải trong năm vừa qua. Ryanair là hãng gây ô nhiễm nhiều nhất với 16,2 triệu tấn CO₂, tiếp theo là Lufthansa với 10 triệu tấn và British Airways với 8,9 triệu tấn. Một số hãng còn ghi nhận mức tăng mạnh so với năm 2023, trong đó Iberia dẫn đầu với mức tăng 10%, cho thấy xu hướng mở rộng nhanh chóng bất chấp các cảnh báo về khí hậu. Dù Air France là hãng duy nhất trong nhóm có giảm nhẹ phát thải, sự sụt giảm đó không đủ để bù đắp tổng mức gia tăng từ các đối thủ còn lại.

Đáng chú ý, nhiều tuyến bay có mức phát thải cao nhất lại nằm ngoài mọi hình thức kiểm soát hiệu quả. Các chuyến bay đường dài - vốn tiêu tốn nhiên liệu lớn và gây ô nhiễm nặng - vẫn tăng trưởng mạnh. Tuyến London - New York trong năm 2024 đã thải ra hơn 1,4 triệu tấn CO₂, là tuyến bay phát thải lớn nhất từ châu Âu. Theo sau là các tuyến London - Dubai (1,2 triệu tấn) và London - Singapore (1,1 triệu tấn). Tuyến Frankfurt - Thượng Hải, tuyến bay xuất phát từ TP EU đầu tiên lọt vào bảng xếp hạng, cũng phát thải tới 0,8 triệu tấn.

Trong khi đó, các tuyến nội khối như Barcelona - London, dù có số lượng chuyến cao hơn, lại chỉ phát thải khoảng 0,15 triệu tấn - cho thấy tác động môi trường nghiêm trọng đang tập trung chủ yếu ở các đường bay xuyên lục địa.

Đọc thêm: Ông Trump bất ngờ cách chức Cố vấn An ninh Quốc gia

Những con số nêu trên cho thấy một thực tế không thể phủ nhận: ngành hàng không không chỉ góp phần làm gia tăng lượng khí nhà kính toàn cầu, mà còn cản trở tiến trình cắt giảm phát thải mà nhiều quốc gia đang nỗ lực theo đuổi. Theo đánh giá của tổ chức Giao thông & Môi trường (T&E), trong bối cảnh khí hậu tiếp tục nóng lên và các hiện tượng thời tiết cực đoan ngày càng phổ biến, việc các hãng hàng không không ngừng mở rộng hoạt động mà thiếu đi các giới hạn môi trường rõ ràng đang đặt ra những câu hỏi cấp thiết về trách nhiệm doanh nghiệp và vai trò điều tiết của chính sách công.

Khi ô nhiễm không còn là khái niệm trừu tượng mà hiện hữu qua từng chuyến bay, từng tấn khí thải xả trực tiếp vào bầu khí quyển, thì sự thờ ơ chính sách trở nên không thể chấp nhận. Nếu không có những hành động kịp thời và dứt khoát để kiểm soát phát thải, ngành hàng không sẽ tiếp tục là một trong những tác nhân lớn nhất thúc đẩy khủng hoảng khí hậu toàn cầu trong thập kỷ tới.

Tùng Lâm