Khi bệnh viện tuyến tỉnh làm chủ kỹ thuật ghép tạng
Việt Nam thực hiện ghép tạng từ năm 1992. Từ đó đến nay, chúng ta đã cứu sống được hàng chục nghìn người bệnh nhờ ghép tạng.
Bước vào “đường đua” trong lĩnh vực ghép tạng chậm hơn so với thế giới gần 40 năm, thế nhưng, tính đến thời điểm hiện tại, về mặt kỹ thuật, Việt Nam đã dần đuổi kịp được cách biệt so với thế giới với hơn 9.500 ca ghép mô, bộ phận cơ thể người được thực hiện thành công từ đó tới nay. Trong đó có những ca ghép tim xuyên Việt ở độ khó cực cao hay những ca ghép đa tạng đã được thực hiện thành công, người bệnh có thời gian sống sau điều trị ngang bằng cùng các trung tâm y tế hàng đầu thế giới.
Về mặt số lượng, thông tin từ Bộ Y tế cho biết, từ năm 2022 tới nay, mỗi năm, trung bình Việt Nam thực hiện trên 1.000 ca ghép tạng - số 1 Đông Nam Á. Đồng thời, lĩnh vực ghép tạng nước ta đang phát triển mạnh cả về chiều rộng và chiều sâu.

Nhân viên y tế chia sẻ cùng gia đình người hiến tạng tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ.
Bằng chứng là nếu như những năm đầu tiên, số cơ sở thực hiện ghép tạng chỉ đếm trên đầu ngón tay, như các bệnh viện: Quân y 103, Chợ Rẫy, Việt Đức, Trung ương Huế… thì đến nay, cả nước có 27 trung tâm ghép tạng. Trong đó, những tên tuổi như Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 hiện là trung tâm ghép gan số 1 Đông Nam Á, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức là nơi ghép thành công nhiều tạng và đa tạng đồng thời… Cùng với đó là hàng loạt bệnh viện tuyến tỉnh cũng học tập, triển khai, ghi tên thêm vào bản đồ ghép tạng của Việt Nam.
Gần đây nhất, Bệnh viện Hữu Nghị đa khoa Nghệ An đã ghi danh trên bản đồ ghép tạng Việt Nam với tư cách là bệnh viện tuyến tỉnh đầu tiên được Bộ Y tế công nhận đủ điều kiện thực hiện kỹ thuật lấy và ghép gan từ người hiến sống và người hiến chết não. Thông tin từ cơ sở y tế này cho biết, năm 2019, bệnh viện được Bộ Y tế cấp phép thực hiện kỹ thuật ghép tạng. Ngày 7/9/2023, bệnh viện lần đầu tiên thực hiện thành công ca lấy và ghép tạng từ người cho chết não. Tính đến nay, bệnh viện đã tiến hành 16 ca ghép thận, trong đó 4 ca ghép từ người hiến chết não.
Còn tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ, kỹ thuật ghép tạng đã được chuyển giao vào triển khai tại cơ sở y tế này từ năm 2015. Từ đó tới nay, Bệnh viện đã thực hiện được nhiều ca ghép thận, trong đó đa số là những ca được ghép từ người cho còn sống (là người thân của người bệnh) và 3 ca từ người cho chết não. Bệnh viện đã phối hợp chặt chẽ với Trung tâm điều phối ghép tạng quốc gia và các bệnh viện lớn khác như Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, Bệnh viện Trung ương Huế, Bệnh viện Mắt Trung ương… tổ chức lấy tạng từ người cho chết não, bàn giao cho các bệnh viện tiếp nhận để ghép cho người bệnh chờ ghép.
Từ Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ, các mô, tạng của người cho chết não đã được chuyển đến ghép cho những bệnh ở khắp mọi miền đất nước. Điển hình là ca hiến tạng từ người cho chết não ở Việt Trì, Phú Thọ đã giúp “hồi sinh” hai người bệnh suy thận ở Huế; tạng của chàng trai 17 tuổi ở Tân Sơn, Phú Thọ đã giúp 4 người bệnh tại Phú Thọ, Hà Giang và Hà Nội được “sống lại” những ngày tháng khỏe mạnh và gần nhất là ca lấy tạng từ chàng trai 18 tuổi ở Tam Nông, Phú Thọ đã giúp 6 người ở Phú Thọ và nhiều tỉnh thành khác có được cơ hội sống khỏe mạnh, hạnh phúc hơn.
Theo PGS.TS Đồng Văn Hệ - Giám đốc Trung tâm Điều phối ghép tạng quốc gia, việc ngày càng nhiều các bệnh viện tuyến tỉnh triển khai thành công kỹ thuật ghép tạng giúp người bệnh được thụ hưởng các dịch vụ, kỹ thuật y tế hiện đại, chuyên sâu ngay tại địa phương và giảm chi phí so với việc phải chuyển bệnh nhân lên tuyến trung ương điều trị. Thực hiện thành công ghép thận tại địa phương giúp cho người bệnh giảm chi phí đi lại, đặc biệt là việc tái khám hằng tháng, lấy thuốc ức chế miễn dịch sau ghép. Đức Trân