Khát vọng 'kỳ tích' sông Cầu
Phóng viên Tiền Phong đã có cuộc trao đổi với Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh Vương Quốc Tuấn (ảnh) về lợi thế, tiềm năng phát triển sau khi sáp nhập tỉnh và khát vọng tạo nên 'kỳ tích' sông Cầu.

Cầu Xuân Cẩm bắc qua sông Cầu kết nối tỉnh Bắc Ninh với thành phố Hà Nội
Ðộng lực phát triển mới
Ông có thể cho biết dư địa, tiềm năng phát triển của tỉnh Bắc Ninh sau khi hợp nhất với tỉnh Bắc Giang?
Ông Vương Quốc Tuấn: Tỉnh Bắc Ninh sau hợp nhất mở ra một không gian phát triển rộng lớn, bền vững và toàn diện với diện tích tự nhiên 4.718 km2, dân số hơn 3,6 triệu người và 99 xã, phường; quy mô kinh tế đứng thứ 5 cả nước; GRDP bình quân đầu người 5.810 USD, gấp 1,15 lần bình quân cả nước.
Tỉnh Bắc Ninh có vị trí chiến lược đặc biệt quan trọng, là cửa ngõ phía Đông Bắc của Thủ đô, kết nối tam giác phát triển Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh; nằm trên hành lang kinh tế Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng và Nam Ninh - Lạng Sơn - Hà Nội - Hải Phòng; kết nối với các tỉnh, thành phố khác trong khu vực qua các tuyến giao thông đường hàng không, đường bộ cao tốc, quốc lộ quan trọng, đường sắt và hệ thống giao thông đường thủy nội địa có kết nối mở hướng ra biển.
Bắc Ninh là trung tâm liên kết vùng với nền công nghiệp - đô thị - dịch vụ - thương mại - logistics xanh, sạch, hiện đại có hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội đồng bộ, kết nối liên tỉnh, liên vùng và quốc tế. Nhiều công trình, dự án trọng điểm quốc gia nằm trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh như đường Vành đai 4, Vành đai 5, đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, đường sắt tốc độ cao Hà Nội - Quảng Ninh được tỉnh Bắc Ninh phối hợp chặt chẽ trong việc hoàn thiện thủ tục, khởi công, đẩy nhanh tiến độ thực hiện. Đặc biệt, Sân bay Gia Bình nâng cấp lên Cảng hàng không quốc tế Gia Bình có cấp 4E; công suất thiết kế dự kiến khoảng 30 triệu hành khách/năm thời kỳ 2021-2030 và khoảng 50 triệu hành khách/năm tầm nhìn đến năm 2050; diện tích đất quy hoạch dự kiến khoảng 1.960 ha, trở thành sân bay lớn nhất miền Bắc và lớn thứ hai cả nước.
Những thách thức mà tỉnh Bắc Ninh mới gặp phải sau sáp nhập, thưa ông?
Ông Vương Quốc Tuấn: Bên cạnh nhiều thuận lợi, sau hợp nhất, tỉnh Bắc Ninh cũng phải đối mặt với nhiều khó khăn thách thức từ bên ngoài khi đã hội nhập quốc tế sâu rộng. Thế giới tiếp tục có sự chuyển biến nhanh, phức tạp chưa từng có tiền lệ. Bắc Ninh phải đối mặt với xu hướng già hóa dân số tăng nhanh; biến đổi khí hậu, thiên tai, dịch bệnh ngày càng phức tạp.
Đặc biệt, ở giai đoạn đầu sau hợp nhất, những khó khăn, thách thức về cơ sở hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng kinh tế, hạ tầng xã hội để đáp ứng ngay các yêu cầu phát triển mới; nguồn nhân lực chất lượng cao, nhất là trong lĩnh vực công nghệ thông tin, khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo đáp ứng các mục tiêu về chuyển đổi số toàn diện trên các lĩnh vực; cạnh tranh trong thu hút đầu tư; khoảng cách phát triển giữa khu vực đồng bằng với khu vực miền núi là những vấn đề cần phải được tập trung ưu tiên xử lý.
Tỉnh Bắc Ninh quyết tâm chính trị và trách nhiệm trước Nhân dân trong việc xây dựng Bắc Ninh trở thành thành phố trực thuộc Trung ương trước năm 2030 theo hướng văn minh, hiện đại để có thể lập nên “kỳ tích” sông Cầu trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
Không gian trọng tâm phát triển của tỉnh Bắc Ninh mới đã được xác định như thế nào, thưa ông?
Ông Vương Quốc Tuấn: Sau hợp nhất, tỉnh Bắc Ninh dự kiến nghiên cứu để có thể hình thành các hành lang kinh tế. Trong đó nổi bật là hành lang kết nối các khu vực đô thị, dịch vụ với Sân bay Gia Bình và Thủ đô Hà Nội, hình thành liên kết chuỗi đô thị. Hành lang kết nối dọc sông Cầu phát triển đô thị, dịch vụ, khai thác lợi thế về thiên nhiên, lịch sử, gắn kết văn hóa vùng đồng bằng sông Hồng và Trung du miền núi phía Bắc. Hành lang kết nối cao tốc Hà Nội - Bắc Ninh - Lạng Sơn - Bằng Tường phát triển công nghiệp, đô thị, dịch vụ vận tải, logistics. Hành lang kết nối dọc QL18 với Sân bay Nội Bài - Bắc Ninh - Hải Phòng - Quảng Ninh phát triển đô thị, dịch vụ, công nghiệp. Hành lang dọc tuyến đường Vành đai 5 kết nối Thái Nguyên - Bắc Ninh - Hải Dương mở rộng không gian phát triển công nghiệp và các cụm đô thị vệ tinh. Hành lang phát triển du lịch tâm linh, sinh thái, nghỉ dưỡng chất lượng cao, gắn với bảo vệ, phát triển rừng tại các địa bàn miền núi, liên kết các danh thắng trong tỉnh.

Công nhân sản xuất trong khu công nghiệp tỉnh Bắc Ninh
Khát vọng “kỳ tích” sông Cầu
Sau sáp nhập tỉnh, ông có thể chia sẻ về khát vọng “kỳ tích” sông Cầu?
Ông Vương Quốc Tuấn: Bắc Ninh là vùng đất địa linh nhân kiệt, quê hương phát tích Vương triều Lý; là “phên dậu” trấn giữ phía Bắc kinh thành Thăng Long - Đông Đô - Hà Nội nghìn năm văn hiến. Lịch sử đã khắc ghi những chiến công lẫy lừng của vùng đất này, như trận Như Nguyệt năm 1077 với bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên “Nam quốc sơn hà” hào hùng; đến chiến thắng Xương Giang năm 1427 góp phần kết thúc ách đô hộ của giặc Minh. Những chiến công ấy là biểu tượng sáng ngời cho lòng yêu nước nồng nàn, tinh thần kiên trung, ý chí quật cường của con người Bắc Ninh - Kinh Bắc. Bắc Ninh còn là miền quê của văn hiến, khoa bảng, với câu ca dân gian: “Một giỏ sinh Đồ, một bồ ông Cống, một đống ông Nghè, một bè Tiến sỹ, một bị Trạng nguyên, một thuyền Bảng nhãn”.
Việc hợp nhất tỉnh Bắc Ninh và Bắc Giang là điểm khởi đầu cho một hành trình mới - hành trình của kế thừa, đổi mới và phát triển đột phá với một không gian phát triển rộng lớn, bền vững và toàn diện. Trong hành trình ấy, mỗi người dân sẽ là một hạt nhân của sáng tạo, là chủ thể của đổi mới viết tiếp những trang sử vẻ vang của quê hương Bắc Ninh với khát vọng vươn lên, trở thành trung tâm công nghiệp - đô thị - dịch vụ - thương mại - logistics hiện đại, động lực tăng trưởng của vùng và cả nước. Tỉnh Bắc Ninh quyết tâm chính trị và trách nhiệm trước Nhân dân trong việc xây dựng Bắc Ninh trở thành thành phố trực thuộc Trung ương trước năm 2030 theo hướng văn minh, hiện đại để có thể lập nên “kỳ tích” sông Cầu trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Công nhân sản xuất trong khu công nghiệp tỉnh Bắc Ninh
Tỉnh Bắc Ninh có những giải pháp đột phá gì để đạt được mục tiêu đề ra, nhất là trở thành thành phố trực thuộc Trung ương trước năm 2030, thưa ông?
Ông Vương Quốc Tuấn: Tỉnh Bắc Ninh tập trung cao cho công tác quy hoạch, đầu tư kết cấu hạ tầng, phát triển đô thị; huy động và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực cho đầu tư phát triển; đẩy nhanh tiến độ, sớm hoàn thành, đưa vào sử dụng các công trình trọng điểm, như Sân bay Gia Bình, đường Vành đai 4, đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, đề xuất triển khai đường vành đai 5 kết nối với tỉnh Thái Nguyên và thành phố Hải Phòng. Tỉnh Bắc Ninh tăng cường thu hút đầu tư tư nhân; hoàn thiện cơ chế, chính sách, đột phá thúc đẩy phát triển đô thị và kinh tế đô thị, các ngành công nghiệp công nghệ cao, công nghiệp xanh, công nghiệp công nghệ số, hình thành trung tâm điện tử hàng đầu Việt Nam.
Đồng thời, tỉnh Bắc Ninh phát triển thương mại - dịch vụ theo hướng đa dạng, bền vững, dịch vụ tổng hợp hiện đại, chất lượng cao đưa Bắc Ninh trở thành cứ điểm logistics lớn, hình thành khu thương mại tự do phi thuế quan, cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư kinh doanh. Tỉnh Bắc Ninh phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số là động lực tăng trưởng kinh tế. Tỉnh Bắc Ninh xây dựng và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống kết hợp ứng dụng công nghệ để trở thành “sức mạnh mềm”.