Khai thác 'mỏ vàng' âm nhạc
Thị trường âm nhạc Việt Nam bùng nổ với loạt chương trình thực tế, concert lớn; nhạc số phát triển mạnh. Trào lưu ủng hộ nghệ sĩ nội địa mở ra cơ hội lớn, nhưng vẫn còn nhiều thách thức cần giải quyết để đưa ngành công nghiệp âm nhạc vươn tầm thế giới.
Thị trường âm nhạc bùng nổ
Năm 2024, “Anh trai vượt ngàn chông gai”, “Anh trai say hi”, “Chị đẹp đạp gió” được đánh giá là các chương trình truyền hình thực tế về âm nhạc thay đổi xu hướng giải trí của khán giả Việt. Sau khi phát sóng, hiệu ứng của chương trình bùng nổ, tạo ra trào lưu yêu thích và ủng hộ các “thần tượng nội địa”. Nhiều concert quy mô lớn do người Việt đầu tư, sản xuất, dàn dựng được tổ chức, thu hút hàng ngàn khán giả, mang lại doanh thu hàng trăm tỷ đồng; đánh dấu bước đột phá của lĩnh vực nghệ thuật biểu diễn và âm nhạc.
Cùng với đó, các chương trình âm nhạc quy mô lớn được đầu tư, tổ chức định kỳ. Những thành phố mơ màng, Genfest, HAY Glamping Music Festival, Lễ hội âm nhạc quốc tế Hò Dô, các show của nghệ sĩ nổi tiếng như Hà Anh Tuấn, Đen Vâu, Vũ... mang sản phẩm âm nhạc và nghệ thuật biểu diễn chất lượng đến công chúng.
Năm 2024 đánh dấu bước nhảy vọt đáng kể của thị trường nhạc Việt, nhờ sự bùng nổ của các nền tảng số và những chương trình giải trí quy mô lớn. Thị trường nhạc số Việt Nam tăng trưởng mạnh mẽ, được thúc đẩy bởi sự đa dạng và chuyên nghiệp của hệ sinh thái âm nhạc, tạo ra “mảnh đất màu mỡ” cho các nghệ sĩ tự do sáng tạo, khẳng định phong cách và kết nối với khán giả.
Mới đây, ca khúc Không sao cả của 7dnight gây sốt toàn cầu, được các sao quốc tế hưởng ứng, cover và sử dụng làm nhạc nền. Hiện tượng này minh chứng cho sự bùng nổ của âm nhạc hiện đại trong thời đại số, mở ra cơ hội lớn cho ngành công nghiệp âm nhạc Việt Nam trên thị trường quốc tế.
Theo nhóm chuyên gia từ Đại học RMIT Việt Nam, nghệ sĩ đóng vai trò quyết định trong việc định hình xu hướng, thị hiếu âm nhạc. Họ truyền cảm xúc qua giọng hát và phong cách biểu diễn, góp phần quảng bá di sản văn hóa Việt Nam ra thế giới. Các nền tảng nhạc số như YouTube, TikTok, Spotify giúp nghệ sĩ dễ dàng tạo dựng thương hiệu và kết nối với công chúng toàn cầu.
Soobin Hoàng Sơn kỷ niệm 10 năm ca hát với album Bật nó lên và MV Giá như, đạt Top 1 trending YouTube Việt Nam, thu hút 80 triệu lượt xem trên TikTok. Mỹ Tâm cháy vé chuỗi liveshow My Soul 1981 và bán 1.570 DVD Tri âm trong 1 phút. Hà Anh Tuấn thu hút 6.000 khán giả quốc tế với concert Sketch a Rose ở Singapore, Australia. Hieuthuhai giành Quán quân Anh trai say hi, với các hit liên tục đứng đầu trending YouTube. HOZO Super Fest 2024 thu hút 200.000 lượt khán giả…
Hợp tác công - tư đóng vai trò quan trọng Theo Statista Market
Forecast, doanh thu nhạc số Việt Nam tăng gấp 3 lần trong 6 năm, từ 20,34 triệu USD (năm 2018) lên 61,97 triệu USD (năm 2024), dự kiến đạt 66,37 triệu USD trong năm 2025. Nghe nhạc trực tuyến chiếm tỷ trọng cao nhất, tiếp theo là quảng cáo và podcast.
Nhóm nghiên cứu từ RMIT dự báo, xu hướng mới sẽ tác động mạnh đến ngành âm nhạc. Trí tuệ nhân tạo đang dần ảnh hưởng đến sáng tác và tiêu thụ âm nhạc. Sự chuyên nghiệp trong quản lý và phát hành nhạc ngày càng gia tăng. Hợp tác công - tư đóng vai trò quan trọng trong việc tổ chức các sự kiện văn hóa, góp phần phát triển ngành công nghiệp âm nhạc bền vững.
Điều này thể hiện qua thành công của Liên hoan Âm nhạc quốc tế Hò Dô (HOZO) và Monsoon cuối năm 2024, thu hút 200.000 khán giả, khẳng định vị thế TP.HCM trên bản đồ nghệ thuật khu vực. Những sự kiện này không chỉ tạo sân khấu cho nghệ sĩ, mà còn thúc đẩy du lịch, kinh tế và bảo tồn di sản văn hóa.
“Các sự kiện văn hóa và âm nhạc được đẩy mạnh hơn, thu hút nhiều sự quan tâm và các tổ chức đa dạng hơn nhằm tạo sân khấu cho nghệ sĩ kết nối và tri ân với khán giả”, ông Nguyễn Tiến Huy, CEO Pencil Group nhấn mạnh tầm quan trọng của quan hệ hợp tác công - tư.
Thời gian tới, nền âm nhạc số Việt Nam được dự báo tiếp tục phát triển và đổi mới không ngừng. PGS-TS. Nguyễn Văn Thăng Long (Đại học RMIT Việt Nam) nhận định: “Đây là thời điểm vàng để các nghệ sĩ, mạng lưới doanh nghiệp trong ngành, các cơ quan quản lý và công chúng chung tay xây dựng thị trường âm nhạc kỹ thuật số Việt Nam chuyên nghiệp, sáng tạo và giàu tiềm năng”.
Dù vậy, ngành âm nhạc Việt vẫn đối diện với nhiều thách thức. Theo Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Tạ Quang Đông, vấn đề nhân lực sáng tạo, kỹ thuật và nguồn vốn đầu tư vẫn còn hạn chế. Một trong những rào cản lớn là cơ sở vật chất chưa đạt chuẩn quốc tế, khiến chi phí tổ chức sự kiện tăng cao. Đơn cử, tại show diễn của BlackPink ở Mỹ Đình, 80% trang thiết bị âm thanh, ánh sáng phải nhập khẩu.
Những bài toán này đòi hỏi sự hợp tác chặt chẽ giữa nhà nước và tư nhân. Theo NSND. Xuân Bắc, Cục trưởng Cục Nghệ thuật biểu diễn, để tổ chức các chương trình chất lượng, cần có sự phối hợp hỗ trợ từ các địa phương.
Châu Á, đặc biệt là Việt Nam, đang nổi lên như một trong những thị trường âm nhạc phát triển nhanh nhất thế giới. Với sự chuyên nghiệp trong quản lý, phát hành nhạc và sức ảnh hưởng của trí tuệ nhân tạo, ngành âm nhạc Việt Nam có nhiều tiềm năng vươn xa hơn trên bản đồ âm nhạc toàn cầu.