Khai mạc phiên xét xử phúc thẩm vụ án Xuyên Việt Oil

Bị cáo Mai Thị Hồng Hạnh, cựu Chủ tịch kiêm Giám đốc Công ty Xuyên Việt Oil trả lời câu hỏi của Hội đồng xét xử.

Phiên phúc thẩm được mở theo kháng cáo của 7 bị cáo trong vụ án. Trong đó, bị cáo Mai Thị Hồng Hạnh, cựu Chủ tịch Hội đồng Thành viên kiêm Giám đốc Công ty Xuyên Việt Oil, bị tuyên phạt 19 năm tù về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí”, 11 năm tù về tội “Đưa hối lộ” tại phiên sơ thẩm. Ngoài ra, còn có bị cáo Lê Đức Thọ, cựu Bí thư Tỉnh ủy Bến Tre - người nhận mức án cao thứ 2 sau bị cáo chủ mưu Mai Thị Hồng Hạnh, với 15 năm tù cho tội “Nhận hối lộ” và 13 năm tù cho tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi”.

Năm bị cáo khác cũng kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt, gồm: cựu Phó Giám đốc Xuyên Việt Oil Nguyễn Thị Như Phương; các cựu quan chức Bộ Công Thương: Trần Duy Đông - cựu Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước, Hoàng Anh Tuấn và Nguyễn Lộc An cùng là cựu Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước; Lê Duy Minh - cựu Cục trưởng Cục Thuế Thành phố Hồ Chí Minh.

Cáo trạng cho thấy, trong quá trình điều hành hoạt động kinh doanh xăng dầu tại Công ty Xuyên Việt Oil, Mai Thị Hồng Hạnh đã vi phạm các quy định về sử dụng quỹ bình ổn giá và tiền thuế bảo vệ môi trường gây thất thoát tài sản nhà nước 1.463 tỷ đồng. Trong đó, thất thoát từ Quỹ bình ổn giá 219 tỷ đồng, từ thuế bảo vệ môi trường 1.244 tỷ đồng.

Cụ thể, bị cáo Hạnh không chỉ đạo nhân viên trích lập Quỹ bình ổn giá theo quy định mà chỉ đạo cấp dưới chuyển tiền vào tài khoản cá nhân. Sau đó, Hạnh dùng tiền này để cho bạn bè vay mượn, chi tiêu cá nhân, đưa hối lộ. Đối với việc thu hộ, quản lý và chuyển nộp tiền thuế bảo vệ môi trường, bị cáo Hạnh cố ý sử dụng số tiền thu hộ vào các mục đích cá nhân mà không nộp tiền vào ngân sách nhà nước.

Bị cáo Lê Duy Minh, cựu Cục trưởng Cục Thuế Thành phố Hồ Chí Minh, tại phiên tòa.

Để Công ty Xuyên Việt Oil được Bộ Công thương cấp Giấy phép kinh doanh xuất khẩu, nhập khẩu xăng dầu vào các năm 2016, năm 2021, bỏ qua lỗi vi phạm trong quá trình kiểm tra và giám sát Quỹ bình ổn giá, được ưu đãi mua hàng và thực hiện hợp đồng mua bán xăng dầu, được Cục thuế Thành phố Hồ Chí Minh chậm ban hành quyết định cưỡng chế tiền nợ thuế và xin phê duyệt hạn mức tín dụng cho Công ty Xuyên Việt Oil tại ngân hàng, từ năm 2016 đến năm 2022, Mai Thị Hồng Hạnh đưa hối lộ 22 lần, tổng cộng hơn 31,5 tỷ đồng cho các cựu quan chức: Nguyễn Lộc An, Đỗ Thắng Hải, Trần Duy Đông, Hoàng Anh Tuấn, Phan Kiến Anh, Đặng Công Khôi, Lê Duy Minh và Lê Đức Thọ.

Cáo trạng xác định trong thời gian giữ chức Chủ tịch Hội đồng quản trị Ngân hàng VietinBank (2018 - 2021) và sau đó là Bí thư Tỉnh ủy Bến Tre, bị cáo Lê Đức Thọ đã dùng ảnh hưởng chức vụ can thiệp giúp Công ty Xuyên Việt Oil được ưu ái về tín dụng (nâng hạn mức lên 100 tỷ đồng, lãi suất ưu đãi, tỉ lệ tín chấp cao). Đổi lại, bị cáo Thọ nhận từ bị cáo Mai Thị Hồng Hạnh 600.000 USD và nhiều tài sản khác, tổng trị giá hơn 22 tỷ đồng. Cấp sơ thẩm nhận định dù không trực tiếp ra quyết định cấp tín dụng, bị cáo Thọ đã tạo sức ép gián tiếp lên cấp dưới để thực hiện hành vi sai trái.

Bên cạnh đó, từ tháng 1/2020, Công ty Xuyên Việt Oil chuyển khai báo, nộp thuế từ Chi cục Thuế Quận 3 đến Cục Thuế Thành phố Hồ Chí Minh do Lê Duy Minh làm Cục trưởng. Với mục đích chậm nộp thuế để có nguồn tiền trong kinh doanh, Mai Thị Hồng Hạnh đã liên hệ Lê Duy Minh nhờ tạo điều kiện để chậm ban hành các quyết định cưỡng chế tiền nợ thuế đối với Công ty Xuyên Việt Oil, không công bố thông tin trên các phương tiện thông tin đại chúng.

Lê Duy Minh đã 5 lần nhận tiền hối lộ của Hạnh tại phòng làm việc của Minh ở Cục Thuế Thành phố Hồ Chí Minh với tổng số tiền là 190.000 USD (tương đương hơn 4,3 tỷ đồng) và 500 triệu đồng.

Ngoài ra, trong quá trình xin cấp phép và hoạt động kinh doanh xuất, nhập khẩu xăng dầu, Mai Thị Hồng Hạnh còn bị cáo buộc mua chuộc nhiều cá nhân khác, trong đó có cựu Thứ trưởng Bộ Công thương Đỗ Thắng Hải. Mặc dù biết rõ Công ty Xuyên Việt Oil không đủ điều kiện để cấp giấy phép kinh doanh, nhập khẩu xăng dầu nhưng nhiều bị cáo nguyên là lãnh đạo Bộ Công thương đã nhận hối lộ của bị cáo Hạnh để cấp phép cho Công ty.

Các bị cáo tại phiên tòa.

Theo bản án sơ thẩm, đây là vụ án tham nhũng kinh tế năng lượng xảy ra tại Trung ương và địa phương, ảnh hưởng đến hoạt động đúng đắn của cơ quan nhà nước. Các bị cáo phạm tội ở mức đặc biệt nghiêm trọng, nhận hối lộ với số tiền đặc biệt lớn. Bị cáo Hạnh giữ vai trò chính của vụ án nên cần phải có bản án nghiêm khắc để răn đe, phòng ngừa chung.

Tin, ảnh: Hồng Giang (TTXVN)