Kem chống nắng giả Đoàn Di Băng quảng cáo nguy hại thế nào?

Ngày 29/5, Công an tỉnh Đồng Nai đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự về hành vi “sản xuất, buôn bán hàng giả” xảy ra tại Công ty CP Nhà máy y tế EBC Đồng Nai (Công ty EBC Đồng Nai) để điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật.

Theo điều tra ban đầu, Công ty EBC Đồng Nai hợp tác sản xuất sản phẩm cho Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ VB Group (TP HCM). Sản phẩm là kem chống nắng Hanayuki Sunscreen Body.

Đoàn Di Băng khẳng định kem chống nắng toàn thân và da mặt có “chỉ số chống nắng cao, SPF 50, chỉ số đang là tuyệt vời nhất”, cam kết người dùng “cực kỳ hài lòng”.

Trên bao bì sản phẩm thể hiện chỉ số chống nắng SPF 50. Tuy nhiên, kết quả kiểm nghiệm của Viện Kiểm nghiệm thuốc TP HCM đối với mẫu sản phẩm được lấy trực tiếp tại Công ty EBC Đồng Nai cho thấy chỉ số SPF thực tế chỉ đạt 2,4, tương đương 4,8% so với công bố.

Nhà máy sản xuất loại kem chống nắng giả Đoàn Di Băng quảng cáo - Ảnh minh họa

ThS.DS Lê Quốc Thịnh cho biết, kem chống nắng ngoài tác dụng chống nắng, nó còn rất hữu ích trong việc phòng chống lão hóa, làm đẹp da.

Ai cũng biết rằng ánh nắng mặt trời nếu tiếp xúc vào da sẽ gây hại cho làn da. Tia cực tím từ mặt trời sẽ ảnh hưởng trực tiếp và tác động dần dần lên làn da của chúng ta dù trời nắng hay mưa, trời lạnh hay nóng.

Các tia cực tím sẽ khiến da lão hóa sớm, gây ra các nếp nhăn, vết sạm trên da, làm da trở nên sậm màu thậm chí còn làm tăng nguy cơ ung thư da.

Để làn da không phải gánh chịu những tổn thương từ ánh nắng mặt trời hay các tác động có hại từ môi trường, các chuyên gia đều khuyên sử dụng kem chống nắng hàng ngày.

Theo TS.BS Phạm Đăng Bảng, Chuyên gia Da liễu, Giám đốc chuyên môn tại TTCLiNIC, kem chống nắng là bước quan trọng nhất trong chăm sóc da.

Các nhà nghiên cứu đã chỉ ra rằng không bao giờ là quá muộn để bắt đầu bảo vệ làn da của bạn. Trên thực tế, những người dùng kem chống nắng sẽ hạn chế được 80% các vấn đề về lão hóa so với những người không dùng.

Các loại kem chống nắng tốt nhất cũng bao gồm một loạt các chất chống oxy hóa mạnh, hiệu quả, các thành phần phục hồi da và các thành phần dưỡng ẩm phù hợp với loại da. Bằng cách đó, người dùng vừa có thể chống nắng lại vừa có thể dưỡng da.

Dù ở độ tuổi nào, việc sử dụng kem chống nắng hàng ngày là nền tảng của một thói quen chăm sóc da, chống lão hóa hiệu quả trên da đã được công nhận.

TS.BS Phạm Đăng Bảng nhấn mạnh, cần tìm loại kem chống nắng phù hợp. TS.BS Bảng phân tích, có tất cả 6 loại da, từ trắng đến đen, mỗi loại da như vậy đều có khả năng chịu đựng khác nhau dưới tác hại của ánh nắng mặt trời. Thông thường, chỉ số SPF tối thiểu nên chọn là SPF 15.

Những người có làn da trắng sáng rất dễ bị cháy nắng và thường đã cháy nắng thì rất kinh khủng vì làn da khá nhạy cảm với ánh nắng mặt trời. Vì thế nên chọn sản phẩm chống nắng có SPF cao khoảng 30-45.

Chỉ số này không phải như một số người lầm tưởng là họ xài kem chống nắng có SPF 45 thì có thể chịu nắng trong khoảng 45 phút. Người ta ước tính rằng sản phẩm có SPF 45 chỉ có khả năng bảo vệ da nhiều hơn 3-4% so với SPF 15.

Chỉ số chống nắng (SPF) cho biết khả năng của sản phẩm bảo vệ da khỏi tia UVB – nguyên nhân khiến cho da bị cháy nắng – sẽ gấp bao nhiêu lần so với lúc không dùng sản phẩm.

Ví dụ đơn giản, nếu da ra nắng trong 10 phút sẽ bị cháy nắng, thì khi dùng kem chống nắng có SPF 15 thì sẽ có hiệu quả chống tia UVB trong vòng 150 phút, tức là gấp 15 lần.

Tuy nhiên, con số tính toán này hoàn toàn không ổn định vì cường độ bức xạ của mặt trời luôn thay đổi vào các giờ trong ngày, cộng thêm khi hoạt động bị ra mồ hôi, bị dính nước, quần áo cọ xát... những yếu tố này sẽ khiến khả năng chống nắng của sản phẩm bị suy yếu.

Hơn nữa, ngoài tia UVB thì ánh sáng mặt trời còn chứa cả tia UVA, cả hai loại tia này đều làm tổn hại da, dẫn đến nguy cơ ung thư da. Vì vậy, mua sản phẩm chống nắng chỉ dựa vào chỉ số SPF là chưa đủ, cần nên chọn loại có thể bảo vệ da khỏi cả hai loại tia UV. Thường các sản phẩm có khả năng chống tia UVA có 3 mức độ, sẽ được ghi chú là PA+, PA++, PA+++, càng nhiều dấu “+” thì tác dụng càng cao.

Theo ThS.DS Thịnh, trong điều kiện tia UV cao như ở Việt Nam, bác sĩ khuyến cáo sử dụng kem chống nắng có chỉ số SPF từ 30 trở lên và tốt nhất là 50. "Như vậy loại kem được Đoàn Di Băng quảng cáo nếu đúng sự thật thì rất tốt cho mọi người, nhưng ở đây lại là lừa người tiêu dùng. Kem quảng cáo có chỉ số SPF 50 nhưng kiểm nghiệm chỉ có 2,4.

Từ loại kem ngỡ tốt để bảo vệ da, giờ nó không chống được nắng cũng chẳng có tác dụng chống lão hóa hay làm đẹp da. Người mua tin dùng da sẽ có nhiều nguy cơ như bị tia UV, bị kích ứng da, ung thư da...", ThS.DS Thịnh chia sẻ.

Đoàn Di Băng Quảng cáo kem chống nắng - Ảnh minh họa nguồn Internet

TS.BS Phạm Thị Uyển Nhi, Trưởng Đơn vị thử nghiệm Lâm sàng (Bệnh viện Da Liễu TP HCM) cho biết, kem chống nắng là sản phẩm giúp hấp thụ tia tử ngoại có hại, tạo nên hàng rào bảo vệ da, ngăn ngừa những khó chịu của bỏng nắng (hồng ban, phù, đau, bọng nước, bong da); bảo vệ các tế bào da; giảm thiểu nguy cơ gây ung thư và lão hóa da...

Chỉ số SPF định lượng khả năng bảo vệ của kem chống nắng chống lại tia UVB. Chỉ số SPF tương ứng với % tia UVB được lọc. Nếu SPF là 2,4 thì % tia UVB được lọc là 53%. Tương tự SPF 15 là 93,3%; SPF 30 là 96,76%; SPF 50 là 98%.

Theo các khuyến cáo của Bộ Y tế và Hiệp Hội Da liễu Mỹ (AAD), kem chống nắng được khuyến cáo sử dụng có chỉ số SPF từ 30 trở lên để đạt hiệu quả bảo vệ tối ưu, đặc biệt trong điều kiện tia UV cao như ở Việt Nam.

BS Nhi cho hay, loại kem chống nắng có chỉ số SPF 2,4 chỉ chặn được khoảng 53% tia UVB. Người dùng mua phải sản phẩm có SPF thấp, kém chất lượng có thể gây ra 4 tác hại:

Cháy nắng cấp tính: Gây đỏ, rát, phồng rộp da.

Tăng nguy cơ ung thư da: Bao gồm ung thư biểu mô tế bào đáy, ung thư tế bào vảy, ung thư tế bào hắc tố…

Lão hóa da sớm: Xuất hiện nếp nhăn, đốm nâu, rám má, da chùng nhão do tổn thương collagen và elastin.

Suy giảm miễn dịch tại chỗ: Tăng nguy cơ nhiễm trùng và tổn thương da.

Đa số các thông tin từ các website tiếng Việt đều cho rằng SPF thể hiện thời gian mà kem chống nắng có thể bảo vệ làn da dưới ánh nắng mặt trời. Điều này hoàn toàn sai vì thời gian đó còn phụ thuộc vào 2 yếu tố hết sức quan trọng:

- Kiểu da của người dùng (người da trắng dễ bắt nắng hơn người có da thẫm màu)

- Cường độ nắng (phơi nắng lúc 12h trưa chắc chắn nhanh bắt nắng hơn lúc 9h sáng)

SPF (Sun Protection Factor) là tỷ số giữa khoảng thời gian để da bị cháy nắng khi bôi kem chống nắng với khoảng thời gian để da bị cháy nắng khi không bôi kem chống nắng. Nghĩa là nếu không bôi kem chống nắng, 1 người bị cháy nắng sau 15 phút thì khi bôi kem chống nắng SPF 30, người đó bị cháy nắng sau 15 phút x 30 lần = 450 phút.

Tuy nhiên cũng cần lưu ý thời gian trên chỉ là con số lý thuyết. Trên thực tế, kem chống nắng dễ bị rửa trôi khi ra mồ hôi. Vì thế nên bôi lại kem chống nắng sau 4-5 tiếng. Nếu tắm biển có nhiều ánh nắng nên bôi kem chống nắng sau mỗi 2 tiếng.

Thúy Nga