Israel và Hamas chuẩn bị trao đổi con tin và tù nhân lần cuối

Quảng cảnh Dải Gaza bị tàn phá nhìn từ phía nam Israel, ngày 25/2/2025. Ảnh: AP

Trước đó ngày 22/2, Israel tuyên bố trì hoãn việc thả 600 tù nhân người Palestine nhằm phản đối những gì bị nước này cáo buộc là sự đối xử tàn bạo với các con tin. Phản ứng lại các cáo buộc trên, lực lượng Hamas nhận định việc trì hoãn đã “vi phạm nghiêm trọng” lệnh ngừng bắn, đồng thời nhấn mạnh các cuộc đàm phán về giai đoạn thứ 2 sẽ không thể tiến hành cho tới khi các tù nhân được thả.

Sự bế tắc trên đe dọa phá vỡ lệnh ngừng bắn, đặc biệt khi giai đoạn đầu kéo dài 6 tuần của thỏa thuận sẽ hết hạn vào cuối tuần này và các thỏa thuận cho giai đoạn tiếp theo vẫn chưa đạt được bất kỳ tiến triển thực chất nào.

Tuy nhiên tới cuối ngày 25/2, lực lượng Hamas tuyên bố đã đạt được thỏa thuận giải quyết các tranh chấp trong khuôn khổ chuyến thăm Cairo của phái đoàn do ông Khalil al-Hayya, một quan chức chính trị cấp cao của nhóm này, dẫn đầu. Bước đột phá này mở đường cho thỏa thuận trao đổi 4 thi thể con tin với hàng trăm tù nhân Palestine diễn ra theo đúng lịch trình đã được lên kế hoạch trước đó.

Tuyên bố của Hamas được AP trích dẫn cho biết các tù nhân "sẽ được thả cùng lúc với thi thể của các con tin Israel", cùng với việc thả một nhóm tù nhân Palestine mới. Trong khi đó, các phương tiện truyền thông Israel đưa tin rằng cuộc trao đổi có thể diễn ra sớm nhất là vào ngày 26/2. Trang tin tức Ynet cho biết thi thể của các con tin Israel sẽ được trao trả cho chính quyền Ai Cập mà không có bất kỳ buổi lễ công khai nào.

Đợt trao đổi trên sẽ đánh dấu việc cả Israel và lực lượng Hamas hoàn thành nghĩa vụ của mình trong giai đoạn đầu của lệnh ngừng bắn. Cụ thể, Hamas sẽ trả lại tổng cộng 33 con tin, trong đó bao gồm 8 thi thể, để đổi lấy gần 2.000 tù nhân đang bị giam giữ tại các nhà tù ở Israel.

Nó cũng sẽ mở đường cho chuyến thăm dự kiến của đặc phái viên Nhà Trắng về Trung Đông Steve Witkoff tới khu vực này trong những ngày tới nhằm thúc đẩy các cuộc đàm phán về giai đoạn hai, trong đó tất cả các con tin còn lại do Hamas bắt giữ sẽ được thả và đàm phán chấm dứt chiến tranh vĩnh viễn.

Ngày 15/1, thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và lực lượng Hamas tại Dải Gaza đã chính thức được công bố sau nhiều nỗ lực trung gian của Qatar, Ai Cập và Mỹ. Thỏa thuận này đã giúp chấm dứt 15 tháng giao tranh ác liệt tại Dải Gaza nổ ra kể từ ngày 7/10/2023 khi các chiến binh Hamas tấn công vào miền nam Israel, khiến khoảng 1.200 người thiệt mạng và bắt cóc khoảng 250 người làm con tin.

Các cuộc tấn công trả đũa của Israel sau đó đã khiến hơn 48.000 người thiệt mạng, buộc khoảng 90% dân số Gaza phải di dời cũng như gây ra sự tàn phá trên diện rộng nhiều cơ sở hạ tầng và hệ thống y tế tại vùng lãnh thổ này. Bộ Y tế do Hamas điều hành không phân biệt thương vong giữa thường dân và các chiến binh, tuy nhiên họ cho biết hơn một nửa số người thiệt mạng là phụ nữ và trẻ em.

Ngân Hà