Israel không kích Lebanon giữa lệnh ngừng bắn

Việc nối lại các cuộc không kích ăn miếng trả miếng ở miền Nam Lebanon và miền Bắc Israel đang gây ra lo ngại giao tranh toàn diện giữa Hezbollah và Israel có thể tiếp tục chỉ 5 ngày sau khi lệnh ngừng bắn được công bố. Ảnh: Reuters.

Quân đội Israel hôm 2/12 đã thực hiện một loạt các cuộc không kích vào quận Nabatieh, miền Nam Lebanon, để đáp trả vụ bắn tên lửa của Hezbollah vào một tháp canh, trong các cuộc tấn công chết chóc nhất kể từ khi lệnh ngừng bắn có hiệu lực vào tuần trước.

Cuộc tấn công chết chóc

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã tuyên bố sẽ đáp trả mạnh mẽ cuộc tấn công của Hezbollah, và quân đội Israel sau đó xác nhận đã "tấn công những kẻ khủng bố Hezbollah, hàng chục bệ phóng và cơ sở hạ tầng khủng bố trên khắp Lebanon".

Bộ Y tế Lebanon cho biết ít nhất 9 người thiệt mạng trong các cuộc không kích của Israel vào hai thị trấn phía nam là Haris và Talousa.

Cuộc không kích của Israel là vụ tấn công nghiêm trọng nhất kể từ khi lệnh ngừng bắn bắt đầu hôm 27/11. Quân đội Israel trước đó đã thực hiện một số cuộc không kích trong tuần qua, nhưng với cường độ thấp hơn.

Truyền thông Israel hôm 1/12 đưa tin Pháp, nước được cho là sẽ giám sát việc thực hiện thỏa thuận ngừng bắn, cáo buộc Israel vi phạm thỏa thuận ngừng bắn 52 lần.

Hezbollah đã phóng hai quả rocket gần một tháp canh ở các trang trại Shebaa bị chiếm đóng vào đầu đêm 2/12. Rocket rơi xuống một khu vực trống và không gây thương tích.

Trong một tuyên bố, lực lượng này cho biết cuộc tấn công vào các tháp canh là "phản ứng phòng thủ cảnh báo ban đầu" chống lại "những vi phạm liên tục" của Israel đối với thỏa thuận ngừng bắn.

Lo ngại

Việc nối lại các cuộc không kích ăn miếng trả miếng ở miền Nam Lebanon và miền Bắc Israel đang gây ra lo ngại giao tranh toàn diện giữa Hezbollah và Israel có thể tiếp tục chỉ 5 ngày sau khi lệnh ngừng bắn được công bố.

Người dân Lebanon đã chuẩn bị tinh thần cho phản ứng của Israel đối với cuộc tấn công của Hezbollah vào đêm 2/12. Một nhân chứng chia sẻ rằng ngay sau khi ông Netanyahu tuyên bố sẽ trả đũa, mọi người bắt đầu rời khỏi Dahiyeh, vùng ngoại ô phía nam của Beirut - nơi Hezbollah nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ.

"Chúng tôi đã mệt mỏi, chúng tôi không thể chịu đựng thêm nữa. Mọi người chỉ vừa mới trở về nhà”, Ali, một cư dân của Beirut đến từ Tyre, miền Nam Lebanon, trải lòng.

Giao tranh đã gây ra thiệt hại nặng nề ở Lebanon, với gần 4.000 người thiệt mạng do các cuộc không kích của Israel, hơn một triệu người phải di dời và thiệt hại lên tới 8,5 tỷ USD trong 13 tháng qua.

Người dân miền nam Lebanon vừa mới bắt đầu trở về nhà trong tuần này và bắt tay vào sửa chữa mọi thứ. Ở miền Bắc Israel, hơn 60.000 người vẫn phải di dời do tên lửa của Hezbollah.

Lệnh ngừng bắn yêu cầu quân đội Israel phải rời khỏi miền Nam Lebanon và các chiến binh Hezbollah phải rời khỏi khu vực phía nam sông Litani, cách biên giới Israel-Lebanon khoảng 30 km về phía bắc, trong vòng 60 ngày.

Thỏa thuận này đã chấm dứt 13 tháng giao tranh bắt đầu sau khi Hezbollah phóng tên lửa vào Israel vào ngày 8/10/023 "để sát cánh" với cuộc tấn công của Hamas một ngày trước đó.

Một điểm gây tranh cãi chính trong lệnh ngừng bắn xoay quanh quyền của Israel trong việc đơn phương thực thi những gì mà nước này cho là vi phạm lệnh ngừng bắn.

Israel đã tìm kiếm sự đảm bảo từ Mỹ rằng lực lượng của nước này có thể đơn phương hành động chống lại Hezbollah nếu quân đội Lebanon không ngăn chặn được Hezbollah hành động ở miền Nam Lebanon.

Các quan chức Israel đã nhấn mạnh rằng nước này sẽ duy trì quyền thực hiện các cuộc tấn công và mở lại mặt trận ở Lebanon nếu thấy thỏa thuận ngừng bắn không được tôn trọng.

Trong chuyến đi tới miền Nam Lebanon vào sáng 2/12, người đứng đầu quân đội Israel, Trung tướng Herzi Halevi tuyên bố: "Chúng tôi sẽ tấn công bằng vũ lực trước những vi phạm nguy hiểm của Hezbollah, chúng tôi sẽ tiếp tục làm như vậy. Chúng tôi có các kế hoạch và mục tiêu sẵn sàng thực hiện bất cứ lúc nào".

Hezbollah nói rằng Israel không có quyền thực hiện các cuộc tấn công ở Lebanon hoặc sử dụng máy bay trong không phận Lebanon. Lực lượng này cho rằng đó sẽ là hành vi xâm phạm chủ quyền của Lebanon.

Nghị sĩ Hezbollah Hassan Fadlallah hôm 27/11 khẳng định rằng lực lượng này sẵn sàng đáp trả nếu Israel vi phạm lệnh ngừng bắn, nhấn mạnh rằng thỏa thuận ngừng bắn công nhận "quyền tự vệ của hai bên".

Các nhà phân tích nhận định rằng Hezbollah - đã suy yếu sau hơn một năm giao tranh - không muốn khơi lại một cuộc chiến với Israel nhưng phải hành động cân bằng bằng cách không tỏ ra quá yếu đuối trước các cuộc không kích liên tục của Israel.

Các nhà ngoại giao phương Tây được cho là đã cảnh báo Israel nên bớt lấn át hơn trong các cuộc tấn công vào Lebanon và thúc giục nước này cho phép cơ chế giám sát, vốn có nhiệm vụ giám sát lệnh ngừng bắn, bắt đầu hoạt động.

Thiếu tướng Mỹ Jasper Jeffers đã đến Beirut vào ngày 27/11 để đồng chủ trì ủy ban ngừng bắn cùng với đặc phái viên Mỹ Amos Hochstein.

Trong cuộc họp báo hôm 2/12, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller cho biết lệnh ngừng bắn vẫn chưa bị phá vỡ và cơ chế thực thi do Mỹ đứng đầu sẽ giải quyết các hành vi vi phạm.

Ông Miller cho biết thêm: "Nếu chúng tôi thấy lệnh ngừng bắn bị vi phạm, chúng tôi sẽ đến gặp các bên và yêu cầu dừng lại".

Dương Lam