Israel chuẩn bị di dân ở Gaza, quan chức Mỹ trấn an thế giới

Thông báo của Văn phòng Bộ trưởng Quốc phòng Israel cho biết, người đứng đầu Bộ này, ông Israel Katz vừa ra lệnh cho Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) chuẩn bị một kế hoạch về cho phép người dân Gaza rời khỏi vùng đất này một cách tự nguyện.

Theo mệnh lệnh, kế hoạch của IDF cần đảm bảo bất kỳ người dân Gaza nào muốn được định cư bên ngoài dải Gaza, đều được đáp ứng, miễn là có quốc gia chịu tiếp nhận. Chi tiết hơn, kế hoạch cần tạo hành lang trên bộ cũng như chuẩn bị phương án cho phép người dân Gaza có thể rời vùng đất này bằng cả đường biển hoặc đường không.

Quân nhân Israel. Ảnh: Getty.

Thông báo đồng thời dẫn lời Bộ trưởng Quốc phòng Israel Katz hoan nghênh đề xuất của Tổng thống Mỹ Donald Trump về tái định cư người dân Gaza tại một số quốc gia bên ngoài vùng đất này, coi đó là một kế hoạch táo bạo và đáng khích lệ. Đặc biệt, Bộ trưởng Quốc phòng Israel đã chỉ đích danh 3 nước châu Âu gồm Tây Ban Nha, Ireland và Na Uy là những điểm đến tiềm năng của người Gaza muốn di cư.

Đây là 3 nước châu Âu đã tuyên bố công nhận nhà nước Palestine độc lập – động thái vấp phải sự phản đối quyết liệt của Israel. Bên cạnh đó, ông Katz cũng đề cập đến Canada như một quốc gia điểm đến khả thi với người di cư Gaza, do nước này đã có “chương trình di cư có tổ chức” và “trước đây từng lên tiếng bày tỏ thiện chí tiếp nhận người dân Gaza”.

Trước đó, phát biểu với hãng tin Fox News của Mỹ, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cũng cho rằng đề xuất tái định cư người Palestine bên ngoài dải Gaza của Tổng thống Mỹ Donald Trump là khả thi và hoàn toàn không có sai sót – trái ngược hoàn toàn làn sóng sự chỉ trích và phản đối dữ dội của nhiều quốc gia khu vực và thế giới.

Liên quan đến đề xuất của Tổng thống Mỹ Trump về kế hoạch “tiếp quản” dải Gaza sau khi người Palestine phải rời khỏi vùng đất này, các quan chức cấp cao Mỹ liên tục đưa ra các phát ngôn nhằm trấn an dư luận sau khi đề xuất trên vấp phải nhiều ý kiến trái chiều.

Tại cuộc họp báo trong chuyến thăm đến Guatemala, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio hôm 5/2 nêu rõ Tổng thống Mỹ Trump chỉ muốn người Palestine tạm thời rời đi trong khi Gaza được tái thiết.

Theo ông, đề xuất này của Tổng thống Trump “rất hào phóng” khi Mỹ sẵn sàng hỗ trợ dải Gaza dọn dẹp đống đổ nát, những bom mìn còn sót lại và tái thiết vùng lãnh thổ này sau xung đột: “Tôi nghĩ đó là điều mọi người cần suy nghĩ nghiêm túc. Đó không có ý định là một động thái thù địch. Đó là một động thái mà tôi nghĩ là rất hào phóng khi đề nghị xây dựng lại và chịu trách nhiệm xây dựng lại một nơi mà ngay cả khi mọi người chuyển về, họ sẽ không có nơi nào để sống an toàn vì vẫn còn đạn dược chưa nổ, mảnh vỡ và đống đổ nát.”

Trong khi đó, cùng ngày, Nhà Trắng nhấn mạnh rằng Tổng thống Trump chỉ muốn tạm thời di dời người dân Palestine khỏi Gaza, chứ không phải vĩnh viễn như ông từng đề cập.

Thư ký báo chí Karoline Leavitt nêu rõ: “Tổng thống Trump không cam kết sẽ đưa quân đội vào Gaza. Ông cũng nói rằng Mỹ sẽ không trả tiền cho việc tái thiết Gaza. Chính quyền của ông sẽ làm việc với các đối tác trong khu vực để tái thiết khu vực này. Đây là một ý tưởng đột phá và đó là con người của Tổng thống Trump. Đó là lý do tại sao người dân Mỹ bầu ông. Và mục tiêu của ông là hòa bình lâu dài ở Trung Đông cho tất cả mọi người trong khu vực.”

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth cho biết, Mỹ đang cân nhắc mọi phương án khả thi liên quan đến Dải Gaza và sẽ tạm thời không công bố bất kỳ quyết định cụ thể nào. Ông Hegseth nhấn mạnh Washington hiện không hề đề cập đến khả năng điều binh sĩ Mỹ tới Gaza, đồng thời lưu ý ông không muốn điều quân tới đó trừ phi thực sự cần thiết.

Ý tưởng của Tổng thống Mỹ Trump đưa người Palestine khỏi dải Gaza được Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu (ngày 5/2) bày tỏ ủng hộ. Tuy nhiên, lại vấp phải chỉ trích mạnh mẽ của Palestine cũng như một số nước trong khu vực cũng như cộng đồng quốc tế.

Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres tuyên bố kế hoạch trên hoàn toàn “không thể chấp nhận được”, đồng thời bày tỏ sự ủng hộ giải pháp hai nhà nước đối với vấn đề Palestine. Ngoài ra, Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas đã phản đối mạnh mẽ mọi kế hoạch di dời người Palestine khỏi Gaza và sẽ không cho phép bất kỳ sự xâm phạm nào đến quyền của người dân.

Trong khi, Saudi Arabia cho biết họ sẽ không bình thường hóa quan hệ với Israel nếu không thành lập nhà nước Palestine. Bộ Ngoại giao nước này cho biết họ bác bỏ mọi nỗ lực nhằm đẩy người Palestine khỏi đất đai của họ và mô tả lập trường của mình là “rõ ràng và minh bạch” cũng như không thể thương lượng.

Bá Thi, Hoàng Nguyễn/VOV1