IEA: Cuộc cách mạng xe điện đang đi đúng hướng

Trong báo cáo tuần trước, IEA dự báo rằng "nhu cầu tăng vọt" đối với xe điện trong thập kỷ tới sẽ "làm thay đổi ngành công nghiệp ô tô toàn cầu và giảm đáng kể mức tiêu thụ nhiên liệu cho vận tải đường bộ".

Dự kiến, một nửa số ô tô được bán trên toàn cầu sẽ là xe điện vào năm 2035, tăng từ hơn 1/5 trong năm nay, với điều kiện cơ sở hạ tầng sạc điện theo kịp. IEA định nghĩa xe điện bao gồm xe điện chạy bằng pin và xe hybrid cắm điện.

Dây chuyền lắp ráp tại nhà máy của hãng sản xuất ô tô Li Auto (Trung Quốc)

Triển vọng dài hạn lạc quan của cơ quan này đối với xe điện - dựa trên chính sách hiện tại của các chính phủ - được đưa ra chỉ vài ngày sau khi nhà sản xuất xe điện chạy bằng pin lớn nhất thế giới Tesla giảm giá tại các thị trường lớn để ứng phó với tình trạng doanh số giảm và sự cạnh tranh ngày càng tăng từ các công ty mới thành lập và các nhà sản xuất ô tô lâu đời của Trung Quốc.

Theo Giám đốc điều hành IEA Fatih Birol, những tiêu đề tiêu cực gần đây về sự thâm nhập thị trường chậm lại của xe điện (EV) không phù hợp với xu hướng tích cực toàn cầu. Dữ liệu "hoàn toàn không cho thấy sự suy giảm tăng trưởng của xe điện. Nó cho thấy sự gia tăng cực kỳ mạnh mẽ của doanh số bán xe điện toàn cầu", ông nói với các phóng viên.

Sự tăng trưởng không chỉ được thúc đẩy bởi người mua Trung Quốc. Theo Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô châu Âu, số lượng xe điện chạy bằng pin mới được bán tại Liên minh châu Âu đã tăng gần 4% trong quý đầu tiên của năm nay so với cùng kỳ năm 2023.

Trong một tuyên bố, ông Birol cho biết: “Cuộc cách mạng xe điện toàn cầu dường như đang chuẩn bị cho một giai đoạn tăng trưởng mới”.

Bất chấp xu hướng lạc quan, các nhà sản xuất xe điện đang phải vật lộn với biên lợi nhuận mỏng manh, chịu ảnh hưởng bởi cuộc chiến giá cả khi sự cạnh tranh ngày càng gay gắt.

Trong vài ngày qua, Tesla và nhà sản xuất xe điện Trung Quốc Li Auto đã giảm giá nhiều mẫu xe lớn tại Trung Quốc, thị trường xe điện lớn nhất thế giới. Tesla cũng giảm giá tại Đức và Hoa Kỳ.

Đầu tháng này, Tesla đã công bố mức giảm doanh số hàng năm đầu tiên sau gần 4 năm. Cho đến thời điểm hiện tại, cổ phiếu của công ty đã giảm hơn 40% trong năm nay. BYD của Trung Quốc cũng bị sụt giảm sau khi vượt qua Tesla trong thời gian ngắn để trở thành công ty dẫn đầu thị trường toàn cầu, với doanh số giảm xuống còn khoảng 300.000 xe trong quý đầu tiên, từ hơn 525.000 xe trong 3 tháng cuối năm 2023.

Theo IEA, các nhà sản xuất ô tô có thể bị ảnh hưởng do việc giảm giá nhưng họ sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường sử dụng xe điện trên toàn thế giới, đồng thời nhấn mạnh rằng "tốc độ chuyển đổi sang xe điện... sẽ phụ thuộc vào khả năng chi trả".

Tại Trung Quốc, hơn 60% xe điện được bán ra vào năm ngoái có giá thành rẻ hơn xe thông thường, nhưng ở châu Âu và Hoa Kỳ, giá mua xe mới sử dụng động cơ đốt trong vẫn thấp hơn mức trung bình.

IEA cho biết: "Việc tăng cường cạnh tranh trên thị trường và cải thiện công nghệ pin dự kiến sẽ làm giảm giá EV trong những năm tới".

Báo cáo cho biết thêm: "Việc xuất khẩu ô tô điện ngày càng tăng từ các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc, chiếm hơn một nửa tổng doanh số bán ô tô điện vào năm 2023, có thể làm tăng thêm áp lực giảm giá".

Một chiếc Cybertruck tại đại lý của Tesla ở Texas, Hoa Kỳ.

Năm ngoái, các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc chiếm hơn một nửa doanh số bán ô tô điện toàn cầu, so với 10% thị phần ô tô thông thường. "Trung Quốc thực tế là nước dẫn đầu về sản xuất ô tô điện trên toàn thế giới", ông Birol cho biết.

Mối lo ngại về việc nhập khẩu xe điện Trung Quốc tăng vọt đã thúc đẩy Liên minh châu Âu mở một cuộc điều tra vào cuối năm ngoái về sự hỗ trợ của nhà nước Trung Quốc đối với các nhà sản xuất xe điện. Ngành công nghiệp ô tô là một ngành sử dụng lao động lớn ở châu Âu và đóng vai trò quan trọng đối với nền kinh tế lớn nhất khu vực là Đức, nơi có Volkswagen, Audi và BMW.

Doanh số bán xe điện tại Trung Quốc sẽ chiếm gần 60% tổng doanh số bán toàn cầu trong năm nay và khoảng 45% tổng doanh số bán ô tô tại nước này.

Theo IEA, đến năm 2030, gần 1/3 xe ô tô trên đường ở Trung Quốc sẽ là xe điện, tăng từ mức chưa đến 1/10 vào năm ngoái. Con số này so với dự báo là 17% ở Hoa Kỳ và 18% ở Liên minh châu Âu, so với chỉ hơn 2% và gần 4% tương ứng vào năm ngoái.

"Sự thay đổi này sẽ có tác động lớn đến cả ngành công nghiệp ô tô và ngành năng lượng", ông Birol cho biết. IEA dự đoán nhu cầu dầu toàn cầu sẽ đạt đỉnh vào năm 2030, nhờ vào quá trình điện khí hóa ngành vận tải.

Ngoài khả năng chi trả, một rào cản khác đối với việc áp dụng rộng rãi xe điện là việc thiếu cơ sở hạ tầng sạc công cộng ở châu Âu và Hoa Kỳ.

Theo IEA, theo chính sách hiện tại của các chính phủ, số lượng điểm sạc xe điện công cộng trên toàn thế giới dự kiến sẽ đạt 15 triệu vào cuối thập kỷ này, tăng gần gấp 4 lần so với năm ngoái.

D.Q

CNN