IAEA cáo buộc Iran đánh cắp tài liệu từ cơ sở hạt nhân Soreq của Israel
Tổng Giám đốc IAEA không nói rõ nhận thông tin Iran đánh cắp tài liệu từ cơ sở hạt nhân Soreq của Israel từ đâu, mặc dù IAEA duy trì một hệ thống báo cáo bí mật để các nước giải trình hạt nhân.

Bên trong cơ sở hạt nhân Natanz của Iran. (Ảnh: IRNA/TTXVN)
Tổng Giám đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) Rafael Mariano Grossi ngày 9/6 cho biết rằng thông tin mà Iran tuyên bố đã thu thập được liên quan đến chương trình hạt nhân của Israel “có vẻ như ám chỉ” đến trung tâm nghiên cứu hạt nhân Soreq.
Đây là lần đầu tiên Tehran thừa nhận vụ đánh cắp thông tin hạt nhân này.
Phát biểu với các phóng viên trong một cuộc họp báo ở Vienna, ông Grossi nói: “Chúng tôi đã thấy một số báo cáo trên báo chí. Chúng tôi chưa có bất kỳ thông báo chính thức nào về vấn đề này.”
Theo ông, việc này có vẻ ám chỉ đến Soreq, một cơ sở nghiên cứu của Israel mà IAEA đã thanh tra.
Nằm cách thủ đô Tel Aviv 20km về phía Nam, Soreq là một phòng thí nghiệm quốc gia về khoa học hạt nhân được thành lập tại Israel vào năm 1958, hoạt động trong lĩnh vực khoa học hạt nhân, an toàn bức xạ và vật lý ứng dụng.
Ông Grossi không nói rõ ông nhận được thông tin từ đâu, mặc dù IAEA duy trì một hệ thống báo cáo bí mật để các quốc gia giải trình các sự cố an ninh liên quan đến chương trình hạt nhân của mình.
Văn phòng Thủ tướng Israel hiện vẫn chưa đưa ra phản hồi ngay lập tức về những phát biểu của Tổng Giám đốc IAEA Grossi.
Vào cuối tuần này, đài truyền hình nhà nước Iran và sau đó là Bộ trưởng Tình báo của nước này đã tuyên bố mà không đưa ra bằng chứng rằng Tehran đã thu giữ một “kho tàng thông tin quan trọng” liên quan đến chương trình hạt nhân của Israel.
Tuần này, các quốc gia phương Tây dự kiến sẽ trình lên Hội đồng Thống đốc IAEA một đề xuất nhằm cáo buộc Iran không tuân thủ cơ chế giám sát hạt nhân của Liên hợp quốc.
Đây có thể là lần đầu tiên sau nhiều thập kỷ, vấn đề hạt nhân của Tehran sẽ được chuyển lên Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc để xem xét.
Trước đó, ngày 7/6, Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian tuyên bố nước này sẵn sàng cho phép thanh sát các cơ sở hạt nhân, song sẽ không chấp nhận bất kỳ hình thức ép buộc nào.
Phát biểu tại cuộc hội kiến với Phó Thủ tướng kiêm Ngoại trưởng Kazakhstan Murat Nurtleu ở thủ đô Tehran, Tổng thống Pezeshkian cho biết các hoạt động hạt nhân của Iran hoàn toàn “minh bạch” và đã nhiều lần được Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) xác nhận.
Tổng thống Pezeshkian khẳng định: “Dù sẵn sàng cho các cuộc thanh sát, nhưng chúng tôi cho rằng việc tước đoạt tri thức, công nghệ và thành tựu khoa học của các quốc gia là điều không thể chấp nhận được.”
Nhà lãnh đạo Iran cũng nhấn mạnh nước này luôn sẵn sàng lắng nghe các lập luận hợp lý, song sẽ không bao giờ chấp nhận “sự ép buộc và bắt nạt.”
Về phần mình, Phó Thủ tướng Kazakhstan Nurtleu bày tỏ sự tôn trọng lập trường “có nguyên tắc và hợp lý” của Iran trong các hoạt động hạt nhân vì mục đích hòa bình.
Ông cũng đã gửi một thông điệp bằng văn bản từ Tổng thống Kazakhstan Kassym-Jomart Tokayev tới người đồng cấp Iran, đồng thời bày tỏ hy vọng rằng thông điệp này sẽ mở ra một chương mới trong quan hệ giữa hai nước.
Trước đó, sau khi tới thủ đô Tehran vào sáng 7/6, Phó Thủ tướng kiêm Ngoại trưởng Murat Nurtleu đã tham dự cuộc hội đàm với Ngoại trưởng Iran Seyed Abbas Araghchi.
Hai bên đã thảo luận các vấn đề song phương và khu vực; nhất trí thúc đẩy quan hệ song phương trên mọi lĩnh vực./.