Huy động nguồn lực hỗ trợ xây dựng nông thôn mới ở Hướng Hóa
Thời gian qua, các cấp ủy đảng, chính quyền ở huyện Hướng Hóa đã tập trung lãnh đạo, điều hành triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM) và đạt được một số kết quả nhất định. Tuy nhiên, hiện trạng về xây dựng NTM của huyện Hướng Hóa đạt rất thấp.
Phong trào chung sức xây dựng NTM trên địa bàn có phần chững lại nhiều so với giai đoạn trước, thiếu sự phát động của các cấp, các ngành, đoàn thể từ huyện đến xã và sự quyết tâm của người dân xây dựng NTM. Bên cạnh việc phát huy nội lực, đặc biệt là các tiêu chí cộng đồng có thể thực hiện được, địa phương cần sự đỡ đầu, kết nối, huy động thêm các nguồn lực từ các sở, ban, ngành, doanh nghiệp để thực hiện hoàn thành mục tiêu xây dựng NTM của huyện, tỉnh giai đoạn 2021-2025.
Theo báo cáo rà soát hiện trạng về xây dựng NTM của huyện Hướng Hóa, bình quân toàn huyện đạt 9,95 tiêu chí/ xã, trong đó 5 xã đã được công nhận đạt chuẩn giai đoạn 2016-2020 bị rớt tiêu chí; 3 xã đăng ký phấn đấu đạt chuẩn NTM giai đoạn 2021-2025 các tiêu chí đạt rất thấp; có 14/19 xã đạt dưới 13 tiêu chí, bao gồm 3 xã đăng ký đạt chuẩn; chưa có thôn/bản thuộc các xã khó khăn đạt chuẩn NTM.
Đối với 3 xã đăng ký đạt chuẩn NTM giai đoạn 2021-2025, xã Hướng Phùng đạt 10/19 tiêu chí; xã Hướng Tân đạt 9/19 tiêu chí; xã Thuận đạt 8/19 tiêu chí. Để đạt các tiêu chí xây dựng NTM còn lại, xã Hướng Phùng cần đến nguồn lực 60,3 tỉ đồng; xã Hướng Tân cần nguồn lực 53 tỉ đồng; xã Thuận cần nguồn lực 44,89 tỉ đồng. Năm 2024, dự kiến xây dựng NTM xã Hướng Phùng đạt thêm 4 tiêu chí, xã Hướng Tân đạt thêm 3 tiêu chí và xã Thuận đạt thêm 4 tiêu chí.
Để về đích xây dựng NTM vào năm 2025, xã Hướng Phùng cần đạt thêm 5 tiêu chí (giao thông, trường học, cơ sở vật chất văn hóa, thu nhập, môi trường và an toàn thực phẩm); xã Hướng Tân cần đạt thêm 7 tiêu chí (giao thông, trường học, cơ sở vật chất văn hóa, thu nhập, nghèo đa chiều, lao động, hệ thống chính trị và tiếp cận pháp luật); xã Thuận cần đạt thêm 7 tiêu chí (giao thông, trường học, cơ sở vật chất văn hóa, thu nhập, nghèo đa chiều, tổ chức sản xuất và phát triển kinh tế nông thôn, môi trường và an toàn thực phẩm). Trong đó, cả 3 xã Hướng Phùng, Hướng Tân, Thuận đều không có khả năng đạt 3 tiêu chí về giao thông, trường học và cơ sở vật chất văn hóa do chưa đủ nguồn lực thực hiện.
Các xã đăng ký đạt chuẩn NTM giai đoạn 2021 - 2025 là các xã thuộc khu vực III, có điều kiện kinh tế khó khăn, thu nhập thấp, tỉ lệ nghèo đa chiều cao, hầu hết hạ tầng cơ sở chưa được đầu tư hoàn thiện. Nguồn thu ngân sách của các xã, của huyện không nhiều, khả năng huy động nội lực, đóng góp trong Nhân dân chủ yếu từ hiện vật và ngày công, chưa có thêm nguồn lực đầu tư hoàn thiện cơ sở vật chất.
Công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức cho cán bộ thôn, bản và Nhân dân chưa thực sự được quan tâm đúng mức, nên việc huy động, vận động người dân cùng chung sức xây dựng NTM hiệu quả chưa cao và khó triển khai các tiêu chí ít cần nguồn lực đầu tư như tiêu chí nhà ở, lao động, thu nhập, tổ chức sản xuất, môi trường.
Bên cạnh đó, mặt bằng chung về năng lực và nhận thức của một bộ phận cán bộ tham mưu, theo dõi, tổng hợp, triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM còn nhiều hạn chế, dẫn đến công tác triển khai chưa kịp thời, chưa sâu sát với tình hình thực tế của địa phương.
Để huy động nguồn lực hỗ trợ cho huyện Hướng Hóa thực hiện đạt mục tiêu xây dựng NTM, UBND tỉnh yêu cầu Huyện ủy, UBND huyện Hướng Hóa khắc phục những khó khăn, tồn tại, sớm ban hành nghị quyết chuyên đề của Huyện ủy về xây dựng NTM, đẩy mạnh việc phát động phong trào xây dựng NTM đến tận thôn/bản, nâng cao nhận thức cho cán bộ và Nhân dân chung sức xây dựng NTM, nhằm đảm bảo mục tiêu chương trình đề ra.
Đồng thời phân công trách nhiệm, phân công địa bàn phụ trách, đỡ đầu của các tập thể, cá nhân, xem việc hoàn thành chỉ tiêu NTM là một trong những tiêu chí để xem xét mức độ hoàn thành nhiệm vụ của tập thể, cá nhân liên quan.
Tập trung chỉ đạo duy trì tiêu chí đối với 5 xã đã được công nhận đạt chuẩn NTM. Đối với 3 xã Hướng Phùng, Hướng Tân, Thuận đăng ký phấn đấu đạt chuẩn NTM năm 2025 khẩn trương rà soát lại hiện trạng tiêu chí, các nguồn lực đã có, chưa có, đánh giá khả năng đạt chuẩn, đề xuất các giải pháp kiến nghị báo cáo UBND tỉnh đề xuất các giải pháp thực hiện, đảm bảo mục tiêu theo tinh thần Nghị quyết 03-NQ/TU của Tỉnh ủy; chọn một số thôn điển hình để xây dựng NTM theo phương châm “có nhiều thôn NTM đạt chuẩn, ắt sẽ có xã đạt chuẩn”.
Đối với mục tiêu phấn đấu không còn xã dưới 13 tiêu chí, rà soát hiện trạng các xã, xây dựng kế hoạch, lộ trình, trong đó ưu tiên các tiêu chí dễ thực hiện, ít nguồn lực để thực hiện, đồng thời gắn với việc lồng ghép các chương trình, dự án. Chủ động phối hợp với các sở quản lý các chương trình mục tiêu quốc gia để rà soát và xây dựng kế hoạch lồng ghép của 3 chương trình về phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, giảm nghèo bền vững và xây dựng NTM đối với từng xã, từng thôn theo lộ trình của huyện để đảm bảo mục tiêu chung của tỉnh; đẩy nhanh tiến độ giải ngân các chương trình mục tiêu quốc gia để thúc đẩy việc hoàn thiện các tiêu chí NTM.
Thời gian qua, công tác đỡ đầu các xã của huyện Hướng Hóa xây dựng NTM còn thiếu đồng đều, một số sở, ngành mới chỉ dừng lại ở việc hướng dẫn chuyên môn, chưa kết nối huy động các nguồn lực hỗ trợ cho địa phương. Với sự chỉ đạo quyết liệt của UBND tỉnh và phân công cụ thể đối với các sở, ngành liên quan chịu trách nhiệm theo dõi, hướng dẫn, kết nối, huy động thêm các nguồn lực hỗ trợ các xã bị rớt tiêu chí, các xã đăng ký đạt chuẩn NTM năm 2025 và các xã tiêu chí NTM đạt thấp, phấn đấu đến năm 2025 trên địa bàn huyện Hướng Hóa không còn xã đạt dưới 13 tiêu chí NTM.