Hương vị của tình yêu: Phô mai từ sữa lừa gây sốt ở Albania
'Sữa lừa mang hương vị của tình yêu', Fatiko Basha vừa chia sẻ vừa vuốt ve Liza, chú lừa mà cô yêu quý nhất, trước khi bắt đầu vắt sữa.
Tại trang trại nhỏ ở vùng Gjirokastër, miền nam Albania, Fatiko và chồng cô, Veiz, biến loại sữa đặc biệt này thành phô mai, sữa đông và váng sữa, tạo ra một trong những món đặc sản đắt đỏ nhất thế giới.
Loại sữa với lịch sử hàng ngàn năm
Sữa lừa từ lâu đã được ca ngợi vì những giá trị y học và làm đẹp. Truyền thuyết kể rằng nữ hoàng Cleopatra từng ngâm mình trong những bồn tắm đầy sữa lừa để duy trì vẻ đẹp và tuổi trẻ.
Dẫu những câu chuyện ấy thuộc về lịch sử, Fatiko khẳng định giá trị thực tế của sữa lừa ngày nay: "Sữa này chữa lành cho trẻ em, tăng cường hệ miễn dịch và là liệu pháp tự nhiên cho các vấn đề hô hấp, dị ứng".
Khi vắt sữa, cô nhẹ nhàng lau sạch bầu vú của chú lừa mẹ và dỗ dành nó, trong khi chú lừa con Xhoia (có nghĩa là "Niềm vui" trong tiếng Albania) đứng gần quan sát.
"Lừa, bất kể già hay trẻ, đều giống như những đứa trẻ", Veiz vui vẻ nói thêm, nhấn mạnh rằng loài vật này cần rất nhiều tình yêu thương để có thể tạo ra sữa.
Quá trình vắt sữa chỉ bắt đầu khi lừa con được ba tháng tuổi, và việc này đòi hỏi sự kiên nhẫn cũng như chăm sóc đặc biệt.
Từ đại dịch đến danh tiếng khu vực
Đại dịch Covid-19 đã mang lại sự chú ý lớn cho sữa lừa, thôi thúc gia đình Basha mở rộng đàn lừa của mình.
Từ những con lừa đầu tiên, trang trại của họ giờ đây đã trở thành một cơ sở kinh doanh phát triển mạnh mẽ.
Hiện tại, họ không chỉ cung cấp sữa cho thị trường nội địa Albania mà còn xuất khẩu sang Hy Lạp, Montenegro và Bắc Macedonia.
Với đàn lừa gồm 30 con cái và 4 con đực, gia đình Basha dự định mở rộng đàn thêm nữa từ tháng 1 năm sau, tận dụng đồng cỏ tự nhiên dưới chân dãy núi Gjirokastër.
Không chỉ riêng họ, trong khu vực hiện có khoảng 15 trang trại lừa khác đang khai thác tiềm năng của thị trường này.
"Vàng trắng" đắt giá
Sữa lừa không chỉ hiếm mà còn rất đắt đỏ. Một con lừa trung bình chỉ cho khoảng nửa lít sữa mỗi ngày, khiến giá sữa dao động từ 50 đến 60 euro mỗi lít.
"Sữa lừa là vàng trắng", Veiz nói. "Rất khó để thu hoạch, nhưng mỗi giọt đều mang lại niềm vui".
Trong năm qua, gia đình Basha đã sản xuất phô mai thủ công từ sữa lừa của mình, đồng thời mua thêm sữa từ các nông dân địa phương. Tuy nhiên, quá trình làm phô mai không hề dễ dàng: để tạo ra một ký phô mai cần ít nhất 25 lít sữa lừa, tương đương giá trị hơn 1.000 euro.
Phô mai từ sữa lừa được bán với giá hơn 1.500 euro mỗi ký, được xem là một trong những loại phô mai đắt nhất thế giới.
"Người Pháp nói rằng bữa ăn thiếu phô mai chẳng khác gì vẻ đẹp thiếu một con mắt, nhưng phô mai từ sữa lừa thực sự là điểm nhấn hoàn hảo", Jaco Meci, một bác sĩ thú y kiêm nhà sản xuất phô mai, chia sẻ.
Sản phẩm của ông hiện có mặt trong thực đơn của các nhà hàng cao cấp tại thủ đô Tirana.
Từ bàn tiệc đến bí quyết làm đẹp
Tại nhà hàng Oxhaket nổi tiếng ở Tirana, chủ nhà hàng Elio Troque cho biết khách hàng rất ưa chuộng phô mai lừa tươi mới, chỉ 48 giờ sau khi chế biến. Ông nói: "Dù đắt đỏ, hương vị thật tuyệt vời, là món ăn hoàn hảo đi kèm với rượu vang hảo hạng".
Không chỉ nổi bật trên bàn ăn, sữa lừa còn tạo nên cơn sốt trong ngành mỹ phẩm.
Bí mật của làn da đẹp
Trong xưởng nhỏ của mình, dược sĩ Fabjola Meci đang tất bật hoàn thành đơn hàng kem dưỡng da làm từ sữa lừa. Ở tuổi 24, cô đã sáng lập thương hiệu riêng mang tên Leva Natural, với tham vọng đưa sản phẩm ra thị trường quốc tế.
"Sữa lừa là một bí quyết làm đẹp thực sự", Fabjola nói trong khi giới thiệu loại kem dưỡng da siêu mềm mại của mình. Với nhu cầu tăng cao, đặc biệt vào mùa lễ hội, cô hy vọng sẽ sớm xuất khẩu dòng sản phẩm này ra toàn cầu.
Lời mời gọi của cô rất thuyết phục: "Kem dưỡng từ sữa lừa là một sự nuông chiều làn da. Một khi đã dùng, bạn sẽ khó mà từ bỏ".
Từ món phô mai xa xỉ đến mỹ phẩm làm đẹp, sữa lừa ở Albania đang ngày càng khẳng định vị thế trên thị trường thế giới.