Hướng tới nền quản trị đất đai minh bạch và hiệu quả

Thông tin về tình hình công khai quy hoạch sử dụng đất cấp huyện tại buổi tọa đàm chuyên đề.

Công khai thông tin đất đai là một nhiệm vụ rất quan trọng trong quản trị công ở Việt Nam. Kết quả khảo sát Chỉ số Hiệu quả quản trị và hành chính công cấp tỉnh (PAPI) cho thấy, việc tiếp cận thông tin về kế hoạch sử dụng đất thường niên của người dân vẫn còn rất hạn chế ở tất cả các tỉnh/thành phố, mặc dù đã có những cải thiện nhất định vào năm 2023.

Trong khi đó, theo Luật Đất đai năm 2024 và Luật Tiếp cận thông tin năm 2016, việc công khai quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất và bảng giá đất là một trong những nhiệm vụ mà chính quyền địa phương phải thực hiện, nhằm bảo đảm quyền tiếp cận thông tin của người dân, hướng tới quản trị đất đai tốt tại Việt Nam.

Trong bối cảnh đó, Trung tâm Thúc đẩy giáo dục và Nâng cao năng lực phụ nữ (CEPEW), với sự hỗ trợ kỹ thuật của Chương trình phát triển Liên hợp quốc (UNDP) và Công ty Phân tích thời gian thực (RTA) thực hiện nghiên cứu đánh giá việc công khai thông tin quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp huyện và bảng giá đất cấp tỉnh năm năm 2024, nhằm rà soát việc công khai thông tin về quy hoạch sử dụng đất, kế hoạch sử dụng đất cấp huyện và bảng giá đất cấp tỉnh lần thứ tư vào năm 2024, tiếp nối ba vòng đánh giá trước đó từ năm 2021-2023.

Nghiên cứu nêu trên nhằm mục đích thúc đẩy những thực hành tốt trong công khai thông tin đất đai, đồng thời cung cấp dẫn cứ hướng tới cải thiện việc thực thi Luật Đất đai năm 2024 phù hợp với xu hướng chuyển đổi số và định hướng sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy các cấp tại Việt Nam.

Kết quả nghiên cứu cho thấy, việc công khai thông tin đất đai trên cổng thông tin điện tử của chính quyền cấp tỉnh và cấp huyện đã có sự cải thiện đáng kể sau 4 vòng đánh giá từ năm 2021 đến năm 2024.

Trong bối cảnh sắp xếp, tinh gọn bộ máy và định hướng không tổ chức cấp huyện, cần rà soát và sửa đổi các quy định pháp luật hiện hành liên quan đến tiếp cận và công khai thông tin đất đai.

Đồng thời, cần đầu tư đồng bộ vào trang thiết bị, phần mềm quản lý dữ liệu và xây dựng cổng thông tin điện tử cấp cơ sở ngay sau sáp nhập trên cả nước, nhằm bảo đảm quyền tiếp cận thông tin đất đai của người dân, hướng tới nền quản trị đất đai minh bạch và hiệu quả tại Việt Nam.

Theo đó, với bảng giá đất cấp tỉnh, tính đến ngày 6/10/2024, có 53/63 tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương (chiếm 84,13%) đã đăng tải công khai bảng giá đất trên cổng thông tin điện tử của địa phương, tăng 41,23% so với kết quả rà soát năm 2021.

70,9% trong số 704 ủy ban nhân dân cấp huyện đã thực hiện công khai kế hoạch sử dụng đất năm 2024 trên cổng thông tin điện tử cấp huyện, tăng 23% so với kết quả rà soát năm 2021. Tuy vậy, chỉ có 32,06% số hồ sơ kế hoạch sử dụng đất được tìm thấy ban hành đúng thời hạn (trước ngày 31/12/2023).

Về quy hoạch sử dụng đất cấp huyện, đã có 452 hồ sơ quy hoạch sử dụng đất cấp huyện thời kỳ 2021-2030 đã được công khai trên cổng thông tin điện tử của 704 huyện (chiếm 64,2%)...

Bắc Giang là tỉnh duy nhất có tất cả các huyện duy trì công khai quy hoạch sử dụng đất cấp huyện qua ba vòng đánh giá từ năm 2022 đến nay.

Các đại biểu tham gia tại buổi tọa đàm chuyên đề.

Phát biểu tại tọa đàm, Phó Đại diện thường trú của UNDP tại Việt Nam, ông Patrick Haverman, cho rằng: “Trong bối cảnh không tổ chức chính quyền cấp huyện và sáp nhập xã theo đề án của Chính phủ hiện nay, chính quyền cấp tỉnh vẫn cần thực hiện công khai thông tin đất đai trước, trong và sau khi sáp nhập. Việc tập trung đầu tư có hệ thống vào cơ sở hạ tầng kỹ thuật sẽ rất cần thiết để chính quyền cơ sở kịp thời cập nhật và duy trì thông tin đất đai trên cổng thông tin của chính quyền, bảo đảm người dân luôn được cập nhật về các kế hoạch sử dụng đất mới nhất.”

Tại tọa đàm, thay mặt nhóm nghiên cứu, Phó giám đốc Trung tâm CEPEW, bà Tống Khánh Linh nhấn mạnh: “Công khai thông tin đất đai có vai trò vô cùng quan trọng trong thúc đẩy một nền quản trị đất đai minh bạch và trách nhiệm giải trình.

Trong bối cảnh Việt Nam đang xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp, chính quyền cấp tỉnh và cấp cấp cơ sở sẽ càng phải nêu cao trách nhiệm công khai thông tin đất đai một cách chính xác, đầy đủ, kịp thời và thuận tiện. Cần tiếp tục thúc đẩy và thực thi Luật Tiếp cận thông tin năm 2016 ở tất cả các cấp, đặc biệt cần bảo đảm phân bổ nhân sự có năng lực để thực hiện công khai và cung cấp thông tin theo yêu cầu của người dân.”

NHẬT ANH