Huế hoài cổ trong sắc màu hoa giấy Thanh Tiên

14 giờ trước Gốc

Cố đô Huế có làng Thanh Tiên nổi tiếng với nghề làm hoa giấy truyền thống đã hơn 300 năm. Hằng năm, cứ mỗi dịp Tết đến xuân về, làng Thanh Tiên lại nhộn nhịp làm hoa giấy để rồi những cây hoa giấy rực rỡ sắc màu tỏa đi khắp nơi báo hiệu một cái Tết nữa lại về.

Làng Thanh Tiên xưa thuộc tổng Mậu Tài, huyện Phú Vang, phủ Triệu Phong, nay thuộc xã Phú Mậu, huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế. Làng nằm bên bờ Nam hạ lưu con sông Hương hiền hòa thơ mộng.

Một gia đình làm hoa giấy truyền thống ở làng Thanh Tiên. Ảnh: Minh Khuê

Theo gia phả họ Trần làng Thanh Tiên, sách Đại Nam nhất thống chí, bộ sách dư địa chí Việt Nam do Quốc sử quán triều Nguyễn biên soạn vào thời vua Tự Đức (thế kỉ 19), phần danh mục thống kê các ngành nghề thủ công của Việt Nam từ thế kỉ 16 - 19 có nhắc đến nghề làm hoa giấy ở Thanh Tiên.

Thuở xưa, hoa giấy Thanh Tiên thường được trang trí ở những nơi thờ tự. Sở dĩ có việc này là do người Huế rất coi trọng việc lễ nghi, thờ cúng nhưng ngặt nỗi đất Huế khí hậu khắc nghiệt, nắng lắm mưa nhiều nên không trồng được hoa, mà hoa lại là một trong bốn thứ tối cần cho việc thờ cúng là “hương, hoa, đèn, chuối”, thành ra người ta phải dùng hoa giấy thay cho hoa tươi, lâu ngày thành phong tục. Và cũng theo quan niệm của người Huế, hoa giấy là loại hoa thanh khiết, không ảnh hưởng của sự uế tạp do việc dùng phân bón như hoa tươi, nên rất phù hợp với việc thờ cúng linh thiêng.

Cũng như tính cách của người Huế, hoa giấy Thanh Tiên giản dị, không phô phang, lộng lẫy mà đằm thắm, kín đáo, dịu dàng nhưng không kém phần tinh tế, sang trọng và quý phái, nhất là loại hoa sen giấy. Những đóa hoa sen giấy phơn phớt hồng hoặc phớt xanh lơ rất sống động, trông xa cứ tưởng như hoa thật.

Làm hoa giấy Thanh Tiên không cầu kì, chỉ cần khéo tay là được. Ảnh: Minh Khuê

Trải qua thời gian, nghề làm hoa giấy ở Thanh Tiên có lúc thịnh lúc suy. Thậm chí có lúc tưởng chừng như lụi tàn vì sự khó khăn của thời cuộc. May mắn sao, độ chục năm trở lại đây, nghề xưa lại có cơ hội phục hồi và phát triển.

Những ngày giáp Tết này, nếu có dịp đến Huế, du khách lại có cơ hội được ngắm nhìn vẻ đẹp của những cây hoa giấy rực rỡ sắc màu trên đường phố và ở những khu chợ hoa xuân. Hoa giấy Thanh Tiên giờ không chỉ là thứ hàng dùng để thờ cúng mà còn thành sản phẩm thủ công mĩ nghệ đặc sắc của Cố đô, được nhiều người yêu thích dùng để trang trí, decor cho các không gian kiến trúc mang tính nghệ thuật, thậm chí còn được du khách mua làm quà lưu niệm đem đi khắp nơi trên thế giới.