Hứa hẹn đột phá lĩnh vực khoa học và công nghệ

Đồng chí Nguyễn Đình Điệp, Giám đốc Sở KH&CN

Phóng viên: Lĩnh vực KH&CN được tỉnh Bắc Kạn xác định là “đòn bẩy” để phát triển kinh tế - xã hội. Xin đồng chí cho biết, KH&CN đóng vai trò như thế nào đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh trong thời gian vừa qua?

Đồng chí Nguyễn Đình Điệp: Trước hết, phải khẳng định rằng, các nhiệm vụ KH&CN bước đầu cung cấp cơ sở khoa học cho việc xây dựng quy hoạch, kế hoạch, chủ trương, cơ chế, chính sách phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Hoạt động KH&CN của tỉnh được thực hiện trong mối liên kết giữa “4 nhà” (Nhà nước - nhà khoa học - nhà nông - nhà doanh nghiệp). Nhiều kết quả nghiên cứu ứng dụng đã tạo động lực và là cơ sở cho việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế, từng bước khai thác có hiệu quả tiềm năng, lợi thế của tỉnh.

Hiệu quả nhất là các đề tài/dự án thuộc lĩnh vực nông - lâm nghiệp. Việc lựa chọn, triển khai các đề tài, dự án này đều theo hướng có trọng điểm, gắn với tạo sản phẩm hàng hóa đặc trưng, có giá trị kinh tế, giá trị xã hội cao.

“Mô hình áp dụng kỹ thuật sản xuất lúa hữu cơ vụ mùa năm 2024” thực hiện tại xã Vi Hương (Bạch Thông).

Phóng viên: Ở Bắc Kạn, có những đề tài, dự án KH&CN nào trong thời gian gần đây đã được ứng dụng đem lại hiệu quả tốt cho người dân, doanh nghiệp, hợp tác xã, thưa đồng chí?

Đồng chí Nguyễn Đình Điệp: Một số đề tài, dự án, như: “Phục tráng giống bí thơm Ba Bể bảo đảm năng suất cao, chất lượng tốt”; “Ứng dụng công nghệ sinh học xây dựng mô hình nuôi trồng nấm dược liệu linh chi, vân chi từ nguyên liệu ngọn, cành, mùn cưa cây keo tại tỉnh Bắc Kạn”; “Xây dựng mô hình trồng cây dẻ ván tại huyện Ngân Sơn”...

Việc ứng dụng kết quả các đề tài, dự án KH&CN vào thực tế sản xuất đã giúp nâng cao năng suất, chất lượng và tạo thương hiệu sản phẩm hàng hóa, như: Sản phẩm miến dong Nhất Thiện, miến dong Tài Hoan nhiều năm liên tục đạt sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu cấp quốc gia, trong đó, sản phẩm miến dong Tài Hoan đã đạt chứng nhận sản phẩm OCOP 5 sao và đã xuất khẩu.

Lĩnh vực khoa học xã hội và nhân văn đã đề ra những giải pháp nâng cao hiệu quả công tác dân vận chính quyền, tuyên giáo cơ sở, thi hành pháp luật trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số, phát triển văn hóa gắn với du lịch nhằm khai thác có hiệu quả tiềm năng, lợi thế của địa phương. Lĩnh vực y dược tập trung các giải pháp nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh và chăm sóc sức khỏe Nhân dân về các bệnh tăng huyết áp, thalassemia…

Một số mẫu đá quý, đá mỹ nghệ thuộc đề tài “Khảo sát, đánh giá nguồn tài nguyên du lịch tự nhiên phục vụ phát triển ngành du lịch tỉnh Bắc Kạn”.

Phóng viên: Theo đồng chí, cần làm gì để KH&CN có nhiều đóng góp tích cực hơn vào sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh?

Đồng chí Nguyễn Đình Điệp: Bắc Kạn có lợi thế về nguồn tài nguyên đất đai, khí hậu thuận lợi, nguồn gen thực vật phong phú để phát triển nền nông nghiệp sinh thái, tạo ra các sản phẩm đặc sản phục vụ tiêu dùng và xuất khẩu. Bên cạnh đó, được thiên nhiên ban tặng cho nhiều danh lam thắng cảnh, trong đó có Vườn Quốc gia Ba Bể được ví như “bảo vật của núi rừng Bắc Kạn” có hồ Ba Bể là hồ nước ngọt tự nhiên lớn nhất Việt Nam, rất thuận lợi để phát triển du lịch với những sản phẩm có lợi thế cạnh tranh.

Tuy nhiên, để phát huy các lợi thế này và để KH&CN thực sự có nhiều đóng góp tích cực hơn vào sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, trước mắt cần tập trung vào hai hướng đi chủ yếu, gồm: Thứ nhất, ứng dụng KH&CN nâng cao chất lượng các sản phẩm nông, lâm nghiệp tiềm năng, thế mạnh của tỉnh, tạo thành vùng nguyên liệu hàng hóa. Thứ hai, đồng hành, hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới sáng tạo, tìm ra giải pháp kỹ thuật, công nghệ phù hợp để nâng cao chất lượng sản phẩm; làm tốt công tác hỗ trợ xác lập sở hữu trí tuệ, xây dựng nhãn mác, đăng ký mã số mã vạch, truy xuất nguồn gốc để nâng cao năng lực cạnh tranh.

Nấm vân chi đang được Trung tâm Khoa học - Công nghệ và Đổi mới sáng tạo duy trì nuôi trồng, đây là loại nấm dược liệu có giá trị kinh tế cao.

Phóng viên: Bộ Chính trị vừa ban hành Nghị quyết số 57-NQ/TW, ngày 22/12/2024 về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Đây được coi là động lực quan trọng để thúc đẩy lĩnh vực khoa học công nghệ có bước phát triển vượt bậc. Những người làm công tác khoa học, công nghệ ở Bắc Kạn đã đón nhận thời cơ này như thế nào, thưa đồng chí?

Đồng chí Nguyễn Đình Điệp: Những người làm công tác khoa học công nghệ luôn ý thức rằng: Giá trị lớn nhất của khoa học công nghệ là hỗ trợ, tạo bệ phóng để phát triển sản phẩm chủ lực, tiềm năng, thế mạnh của địa phương dựa vào công nghệ mới, công nghệ cao. Từ đó, hình thành các ngành nghề mới và các sản phẩm mới, giá trị gia tăng cao. Chúng tôi rất phấn chấn, hào hứng và kỳ vọng rất nhiều về những thành tựu đột phá từ Nghị quyết mới của Bộ Chính trị về khoa học và công nghệ.

Trong năm 2025, ngành KH&CN sẽ tiếp tục tổ chức thực hiện có hiệu quả các cơ chế, chính sách để đẩy mạnh các hoạt động nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ. Trong đó, ưu tiên các nhiệm vụ KH&CN theo chuỗi giá trị của sản phẩm, tạo giá trị gia tăng. Triển khai các chương trình, kế hoạch KH&CN nhằm hỗ trợ đổi mới, ứng dụng tiến bộ KH&CN, phát triển tài sản trí tuệ, nâng cao năng lực cạnh tranh và hội nhập quốc tế. Thu hút, sử dụng có hiệu quả mọi nguồn lực đầu tư cho KH&CN, đổi mới sáng tạo.

Phóng viên: Xin cảm ơn đồng chí!

Hoàng Vũ