Hợp tác '3 nhà' trong đổi mới sáng tạo

Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị là tầm nhìn chiến lược, là cảm hứng sáng tạo, được xem là “khoán 10” về KHCN, ĐMST. Tuy nhiên, 5 tháng sau khi Nghị quyết ban hành, còn một số nhiệm vụ quá hạn chưa hoàn thành. Vì vậy, Tổng Bí thư Tô Lâm, Trưởng Ban Chỉ đạo yêu cầu Đảng ủy Chính phủ, Đảng ủy Quốc hội chỉ đạo các Bộ, cơ quan liên quan tiếp thu, hoàn thiện các dự án luật đang trình Quốc hội để xem xét thông qua tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV: Luật KHCN & ĐMST, Luật Công nghiệp công nghệ số, Luật Ngân sách nhà nước, Luật Đầu tư, Luật Nhà giáo; xây dựng dự án Luật CĐS, trình Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ 10 tới đây; nhằm bảo đảm tháo gỡ “điểm nghẽn” và tạo xung lực phát triển KHCN, CĐS.

Tổng Bí thư yêu cầu từ nay tới hết tháng 6/2025, phải hoàn thành việc xây dựng và ban hành quy định về cơ chế thu thập, cập nhật, chia sẻ và khai thác dữ liệu quốc gia về KHCN, ĐMST, CĐS.

Đây là lúc phải hành động, “3 nhà”: Nhà nước, nhà trường, doanh nghiệp. Do vậy, phải sớm ban hành chính sách giao cho doanh nghiệp trong nước nghiên cứu, ứng dụng KHCN tham gia thực hiện với những dự án trọng điểm quốc gia.

KHCN, ĐMST, CĐS chỉ thực sự là xung lực khi mô hình hợp tác “3 nhà” trở thành “tam giác chiến lược”, cốt lõi trong hệ sinh thái quốc gia ĐMST. Mô hình phải vận hành theo nguyên tắc “cùng thiết kế - cùng triển khai - cùng chia sẻ”, các bên cùng nhau tham gia xây dựng mục tiêu nghiên cứu, đồng thời chia sẻ lợi ích tài chính từ kết quả ứng dụng.

Thế giới đã và đang trải qua một giai đoạn chuyển đổi sâu rộng, nơi những ngành công nghệ chiến lược đang thay đổi căn bản cấu trúc của nền kinh tế và định hình lại chuỗi giá trị toàn cầu. Chính phủ các nước đang nhanh chóng điều chỉnh chính sách với tham vọng dẫn dắt lĩnh vực KHCN, ĐMST, CĐS, đặc biệt là trong các ngành chiến lược, như bán dẫn, trí thông minh nhân tạo… KHCN, ĐMST, CĐS chính là “chìa khóa vàng”, là yếu tố sống còn để Việt Nam vượt qua bẫy thu nhập trung bình và nguy cơ tụt hậu. Hoàn thiện thể chế liên quan KHCN, ĐMST, CĐS còn có ý nghĩa huy động mọi nguồn lực để thúc đẩy sự phát triển.

Ngô Đức Hành