'Hợp chất xyanua tại các tiệm vàng bảo quản chưa đảm bảo'

Bà Nguyễn Thị Minh Tâm chia sẻ tại họp báo về tình hình kinh tế - xã hội TP.HCM chiều 21/11. Ảnh: Anh Nguyễn.

Chia sẻ tại họp báo về tình hình kinh tế - xã hội TP.HCM chiều 21/11, bà Nguyễn Thị Minh Tâm - Trưởng phòng Kỹ thuật An toàn Môi trường, Sở Công Thương TP.HCM - cho biết hiện nay, xyanua và các hợp chất xyanua đều thuộc nhóm hóa chất độc, hạn chế kinh doanh.

Để được kinh doanh hóa chất này, các đơn vị phải được Bộ Công Thương cấp giấy phép. Theo dữ liệu Bộ Công Thương, hiện tại, TP.HCM chỉ có 35 đơn vị được cấp giấy phép kinh doanh hóa chất hạn chế.

Sau khi được cấp phép, Sở Công Thương sẽ tập trung công tác tuyên truyền, tập huấn thông qua hình thức hội nghị hoặc tổ chức các lớp tập huấn cho đối tượng làm việc các cơ sở sản xuất, kinh doanh hóa chất.

Đơn vị kinh doanh vàng cũng sử dụng xyanua

Theo bà Tâm, thời gian vừa qua, Công an TP cũng đã phối hợp với Sở Công Thương TP tăng cường kiểm tra đối với các cơ sở kinh doanh hóa chất. Qua đó, Sở đã phát hiện các đơn vị kinh doanh vàng có sử dụng hợp chất xyanua, đặc biệt là chất kali vàng xyanua, với một lọ rất nhỏ nhưng có giá trị lớn.

"Đơn vị kinh doanh vàng thường mua các lọ hợp chất kali vàng xyanua hoặc kali bạc xyanua theo quy cách đóng gói là 50 g hoặc 100 g với giá trị khoảng 100 triệu đồng", bà nói.

Theo bà Tâm, xyanua và các hợp chất của xyanua còn được sử dụng trong ngành công nghiệp thương mại hoặc để tổng hợp thuốc trừ sâu, khai thác vàng, chế tác vàng mạ, gia công trang sức.

Trong chế tác vàng, hợp chất xyanua thường được sử dụng làm chất làm bóng, chất tẩy rửa. Tuy nhiên, việc sử dụng, bảo quản các hợp chất xyanua tại các đơn vị kinh doanh vàng chưa đảm bảo điều kiện an toàn.

"Theo quy định, hóa chất nguy hiểm sẽ không tồn chứa trong khu dân cư, nhưng những đơn vị sử dụng đang tồn trữ tại cơ sở của mình. Đồng thời, người làm xi mạ cũng chưa được huấn luyện về an toàn hóa chất, chưa trang bị thiết bị phòng hộ lao động...", bà Tâm nhấn mạnh.

Bà cũng cho biết doanh nghiệp kinh doanh vàng phần lớn là hội viên Hội mỹ nghệ kim hoàn đá quý TP và Sở Công Thương cũng quản lý hội này. Vừa qua, hội có đề nghị Sở Công Thương tổ chức triển khai các quy định pháp luật trong sử dụng hóa chất, đặc biệt là việc sử dụng xyanua trong chế tác vàng. Sắp tới, Sở sẽ tập huấn, tuyên truyền thêm về việc này.

Liên quan đến các vụ việc đầu độc hoặc tự tử bằng xyanua, bà Tâm nhận định xyanua sử dụng trong các trường hợp này chủ yếu là xyanua công nghiệp.

"Loại này thường được đóng gói với khối lượng lớn và có giá thành thấp hơn nhiều so với các hợp chất xyanua dùng trong ngành mạ vàng. Do giá trị thấp, xyanua công nghiệp được bán tràn lan trên thị trường và thậm chí có thể dễ dàng mua trên các sàn thương mại điện tử", đại diện Sở Công Thương giải thích.

Trước tình trạng này, Sở cũng đã làm việc với các sàn thương mại điện tử, yêu cầu sàn chỉ cho phép các đơn vị có giấy phép kinh doanh hóa chất hạn chế được bán loại hóa chất này. Đồng thời, các đơn vị kinh doanh cũng cần đảm bảo tuân thủ các quy trình nghiêm ngặt về vận chuyển để kiểm soát tốt hơn trong việc phân phối.

TP.HCM đã thu giữ hơn 9,7 tấn xyanua

Cũng tại buổi họp, Thượng tá Nguyễn Thăng Long - Phó trưởng Phòng Tham mưu Công an TP cho biết trong thời gian gần đây, nhiều vụ việc nghiêm trọng liên quan đến việc sử dụng chất độc xyanua đã xảy ra trên địa bàn nhiều tỉnh trong phạm vi cả nước.

Đặc biệt, các vụ việc đều gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng và sức khỏe con người.

Do đó, để phòng ngừa, đấu tranh có hiệu quả đối với các tội phạm liên quan đến việc sử dụng hóa chất, Công an TP triển khai thực hiện kế hoạch "Tăng cường công tác phòng ngừa, quản lý, đấu tranh xử lý các hành vi vi phạm pháp luật liên quan kinh doanh hóa chất nguy hiểm, độc hại trên địa bàn TP.HCM".

Thượng tá Nguyễn Thăng Long - Phó trưởng Phòng Tham mưu Công an TP. Ảnh: Anh Nguyễn.

Theo đó, Công an TP đã tổ chức cho 388 cơ sở, doanh nghiệp kinh doanh hóa chất ký "Bản cam kết chấp hành pháp luật trong hoạt động kinh doanh hóa chất lĩnh vực công nghiệp".

Ngoài ra, phía Công an TP cũng đã phối hợp với các ngành chức năng để kiểm tra 177 cơ sở, doanh nghiệp kinh doanh hóa chất.

Thông qua công tác kiểm tra, cơ quan chức năng đã phát hiện và xử lý hành chính 14 trường hợp kinh doanh hóa chất - không liên quan đến kinh doanh, mua bán xyanua.

Đồng thời, có 6 vụ án và 31 bị can đã bị khởi tố về tội "Mua bán trái phép chất độc" quy định tại điều 311 theo Bộ luật hình sự và thực hiện thu giữ hơn 9,7 tấn xyanua.

Anh Nguyễn - Liên Phạm