Hội thảo về cuộc đời và sự nghiệp của nhà Nhiếp ảnh Nguyễn Đình Khánh

Toàn cảnh hội thảo.

Nhà nhiếp ảnh Nguyễn Đình Khánh (còn gọi là Khánh Ký), sinh năm Giáp Tuất (1874) tại xóm Dộc, làng Lai Xá, tổng Kim Thìa, huyện Đan Phượng, phủ Hoài Đức, tỉnh Hà Đông (nay là xóm 3 thôn Lai Xá, xã Kim Chung, huyện Hoài Đức, TP Hà Nội). Năm 1892, khi vừa 18 tuổi, cụ Nguyễn Đình Khánh đã trở thành ông chủ hiệu ảnh Khánh Ký tại phố Hàng Da (Hà Nội). Đây là một trong những hiệu ảnh nổi tiếng đất Kinh kỳ thời bấy giờ.

Từ năm 1911-1913, cụ Khánh Ký tới Pháp mở hiệu ảnh Khánh Ký và tiệm ăn tại cảng Toulouse, một khu vực sầm uất có đông người Việt làm thợ trong các công xưởng của Pháp. Năm 1913, Raymond Poincare trúng cử Tổng thống Pháp, được hàng trăm tay máy đua nhau chụp hình, tuy nhiên bức ảnh chân dung Tổng thống Pháp do ông Khánh Ký chụp, được chọn đưa lên trang bìa của một tờ báo nổi tiếng ở Pháp.

Sau này cụ Khánh Ký về Việt Nam và mở nhiều hiệu ảnh trong nước, truyền dạy nghề ảnh tại quê hương Lai Xá, giúp nơi đây trở thành "cái nôi" của nhiếp ảnh của Việt Nam.

Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Trần Thị Thu Đông, Phó Chủ tịch Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam, Chủ tịch Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam phát biểu đề dẫn tại hội thảo.

Phát biểu đề dẫn tại hội thảo, Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Trần Thị Thu Đông, Phó Chủ tịch Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam, Chủ tịch Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam nhấn mạnh: "Hội thảo là cơ hội để chúng ta cùng nhau nhìn lại quá khứ, trân trọng những giá trị lịch sử, văn hóa mà cụ Khánh Ký đã để lại. Đây cũng là dịp để chúng ta tiếp thu những ý kiến đóng góp tâm huyết, trí tuệ của các nhà khoa học, các nghệ sĩ nhiếp ảnh, để có được cái nhìn khách quan, toàn diện hơn về cuộc đời và sự nghiệp của cụ".

Những kết quả của hội thảo sẽ góp phần quan trọng vào việc bảo tồn, phát huy những giá trị di sản nhiếp ảnh mà cụ Khánh Ký đã dày công xây dựng, đồng thời giáo dục truyền thống yêu nước, tinh thần dân tộc cho thế hệ trẻ hôm nay và mai sau.

Ý kiến tham luận của các nghệ sĩ nhiếp ảnh, nhà nghiên cứu lý luận phê bình nhiếp ảnh, nhà sử học và các chuyên gia tại hội thảo đã đi sâu, đề cập nhiều nội dung về cuộc đời và sự nghiệp của cụ Khánh Ký. Không chỉ giới hạn ở lĩnh vực nhiếp ảnh, mà danh nhân Khánh Ký còn là một nhà yêu nước thầm lặng, có những đóng góp quan trọng cho sự nghiệp giải phóng dân tộc. Kể từ khi cụ Khánh Ký tham gia phong trào Đông Kinh Nghĩa Thục trong nước, đến việc gia nhập “Hội đồng bào thân ái”, “Hội người An Nam yêu nước” tại Pháp.

Nhiều tham luận tại hội thảo cũng đã đánh giá toàn diện và sâu sắc những công lao và đóng góp to lớn của cụ Nguyễn Đình Khánh trong việc đào tạo và truyền nghề ảnh, không chỉ ở quê hương Lai Xá, mà còn là một nhà nhiếp ảnh có tầm vóc, có ảnh hưởng sâu rộng đến sự phát triển của ảnh báo chí, ảnh thương mại và ảnh nghệ thuật Việt Nam. Đồng thời, là người thầy lớn, người có công đào tạo và phát triển nghề ảnh trên khắp cả nước.

Nhà báo, Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Chu Chí Thành khẳng định, Khánh Ký là một doanh nhân tài giỏi, bậc thầy ảnh nghệ thuật, ảnh báo chí.

Phát biểu kết luận, Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Hồ Sỹ Minh, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam tổng hợp những ý kiến đóng góp, đồng thời khẳng định, hội thảo là một hoạt động tri ân sâu sắc, tôn vinh những đóng góp to lớn của Cụ Nguyễn Đình Khánh đối với nhiếp ảnh Việt Nam và sự nghiệp cách mạng của dân tộc.

Nhà nghiên cứu lý luận phê bình Nhiếp ảnh Trần Mạnh Thường chia sẻ nhiều tư liệu quý về danh nhân Khánh Ký.

Cụ Khánh Ký không chỉ là người đặt nền móng cho nhiếp ảnh Lai Xá, cái nôi của nghề ảnh Việt Nam, mà còn là một doanh nhân thành đạt, một nhà hoạt động yêu nước thầm lặng nhưng quả cảm trong những năm đầu thế kỷ XX đầy biến động của lịch sử dân tộc.

Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Hồ Sỹ Minh, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam phát biểu kết luận, khẳng định những đóng góp vô cùng quan trọng của Cụ Khánh Ký cho sự phát triển của nhiếp ảnh Việt Nam trong hơn một thế kỷ qua.

Lãnh đạo Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam trao tặng bức ảnh chân dung Cụ Nguyễn Đình Khánh cho Giám đốc Bảo tàng nhiếp ảnh Lai Xá.

Hội thảo là cơ hội quý để nhìn lại quá khứ, trân trọng những giá trị lịch sử, văn hóa mà danh nhân Khánh Ký đã để lại. Đây cũng là dịp để tiếp thu những ý kiến đóng góp tâm huyết, trí tuệ của các nhà khoa học, các nghệ sĩ nhiếp ảnh, từ đó có được cái nhìn khách quan, toàn diện hơn về cuộc đời và sự nghiệp của nhà nhiếp ảnh Khánh Ký, góp phần quan trọng vào việc bảo tồn, phát huy những giá trị di sản nhiếp ảnh mà danh nhân Khánh Ký đã dày công xây dựng, đồng thời giáo dục truyền thống yêu nước, tinh thần dân tộc cho thế hệ trẻ hôm nay và mai sau.

NGỌC XIÊM