Hội nghị Hội đồng điều phối vùng Trung du và miền núi phía Bắc

Báo cáo tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Đức Tâm cho biết năm 2024, trong bối cảnh có nhiều khó khăn, thách thức, nhất là ảnh hưởng của cơn bão số 3 nhưng nhờ sự vào cuộc quyết liệt của chính quyền địa phương, nỗ lực của Nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp, tình hình phát triển kinh tế - xã hội của Vùng đã khẳng định sự phục hồi rõ nét và đạt được nhiều kết quả quan trọng.

Tăng trưởng GRDP của Vùng năm 2024 ước đạt 9,11%, cao nhất cả nước. Quy mô GRDP theo giá hiện hành năm 2024 ước đạt khoảng hơn 1 triệu tỷ đồng; GRDP bình quân đầu người của Vùng đạt khoảng 76 triệu đồng/người. Cơ cấu GRDP chuyển dịch khá tích cực, cơ cấu ngành công nghiệp và dịch vụ chiếm 80,9% GRDP của Vùng.

Thu ngân sách nhà nước toàn Vùng năm 2024 ước đạt 89,2 nghìn tỷ đồng (tăng 13% so với dự toán trung ương giao), trong đó 10/14 địa phương có số thu vượt dự toán. Kim ngạch xuất khẩu đến hết tháng 11/2024 toàn Vùng đạt trên 72 tỷ USD. Giải ngân 11 tháng vốn đầu tư công của Vùng đạt khá, 69% (cả nước bình quân 60%), đứng thứ 2 trong cả nước sau vùng Đồng bằng sông cửu Long.

Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Đức Tâm

Tuy nhiên nhìn lại năm 2024, Vùng cũng đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức. Kinh tế tăng trưởng khá nhưng quy mô kinh tế Vùng còn nhỏ, chỉ chiếm 8% so với cả nước, mô hình tăng trưởng chưa thực sự bền vững; có 13/14 địa phương trong Vùng chưa tự cân đối thu chi ngân sách; chất lượng nguồn nhân lực còn hạn chế; tỷ lệ hộ nghèo còn cao nhất so với các Vùng trong cả nước.

Đáng chú ý, hạ tầng giao thông kết nối vẫn là điểm nghẽn của Vùng, chưa kết nối được với Vùng Thủ đô, ra các cảng biển, đường sắt chưa kết nối được với Trung Quốc và ra quốc tế; tiến độ thực hiện một số dự án trọng điểm của Vùng còn chậm, như tuyến Hòa Bình - Mộc Châu, điều chỉnh cao tốc Hà Giang - Tuyên Quang, hầm Hoàng Liên…; liên kết hợp tác phát triển Vùng còn hạn chế, chưa đi vào chiều sâu…

Trên cơ sở các kết quả đạt được, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề xuất trong thời gian tới, cần xác định công tác điều phối thực hiện các dự án vùng, liên vùng, là nhiệm vụ trọng tâm để tập trung chỉ đạo, đôn đốc, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc để hoàn thành các dự án đúng tiến độ. Các bộ, ngành, địa phương khẩn trương hoàn thành các nhiệm vụ được giao tại kế hoạch hoạt động năm 2024 của Hội đồng điều phối Vùng và đề xuất các chuyên đề để triển khai liên kết vùng thực hiện trong 2025.

Triển khai, phối hợp tổ chức thực hiện tốt Quy hoạch Vùng, trong đó tập trung nguồn lực thực hiện 04 nhiệm vụ trọng tâm, đột phá đã đặt ra tại Quy hoạch; Chủ động xây dựng các nhiệm vụ, đề án trọng tâm đưa vào Báo cáo chính trị phục vụ Đại hội Đảng bộ tỉnh và đưa vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2026-2030 để tổ chức thực hiện.

Tiếp tục rà soát, đẩy mạnh công tác xây dựng thể chế, cơ chế, chính sách, rà soát các quy định của pháp luật để kịp thời bổ sung, điều chỉnh, tạo cơ sở pháp lý cho các hoạt động phát triển và điều phối vùng; lựa chọn vấn đề đề xuất Hội đồng điều phối Vùng cho ý kiến; đồng thời nghiên cứu, rà soát các cơ chế, chính sách đặc thù phát triển vùng.

Các bộ, ngành và các địa phương nghiên cứu, lựa chọn các dự án vùng và có tính chất vùng quan trọng, cấp bách để ưu tiên nguồn vốn bố trí trong kế hoạch trung hạn 2026-2030. Các địa phương cần tập trung nguồn lực cùng với nguồn ngân sách trung ương ưu tiên bố trí cho các dự án để tăng tốc, bứt phá, tháo gỡ điểm nghẽn về hạ tầng liên kết vùng trong giai đoạn tới; phối hợp chặt chẽ với Bộ Giao thông vận tải để khởi công tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng dự kiến trong năm 2026.

Các bộ, địa phương tập trung giải ngân số vốn đầu tư công đã được giao trong năm 2024 và năm 2025, quan tâm chỉ đạo thực hiện tốt và chuẩn bị triển khai 33 dự án quan trọng, liên kết vùng đã được Bộ Chính trị và Chính phủ chỉ đạo trong các Nghị quyết về phát triển Vùng; thường xuyên phối hợp chặt chẽ với các Tổ công tác của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ rà soát, đề xuất tháo gỡ ngay các khó khăn để hoàn thành đúng tiến độ.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng kiến nghị 05 địa phương (Cao Bằng, Hòa Bình, Sơn La, Hà Giang, Tuyên Quang) sớm hoàn thiện thủ tục đầu tư phê duyệt, điều chỉnh các tuyến cao tốc đã được giao địa phương làm cơ quan chủ quản, tập trung nguồn vốn ngân sách địa phương để hoàn thành đúng tiến độ; Các tỉnh Sơn La, Tuyên Quang sớm hoàn thiện các đề án xây dựng trung tâm chế biến nông nghiệp, lâm sản, gỗ để báo cáo Thủ tướng Chính phủ.

Lê Đỗ