Hoa mắt trước 'ma trận' yến sào không nhãn mác tràn lan trên mạng xã hội

Trưng bày sản phẩm yến chưng thật - giả để người tiêu dùng nhận biết, phân biệt tại phòng trưng bày “Hiểu hàng thật - Tránh hàng giả”. Ảnh: Mộc Miên

Trăm hoa đua nở

Được gọi là thực phẩm “vàng trắng” bởi hàm lượng dinh dưỡng cao, tốt cho sức khỏe, thế nhưng sản phẩm yến sào hiện nay đang được quảng cáo rầm rộ trên mạng xã hội.

Từ những bức hình chụp sản phẩm yến sào gắn mác chất lượng, nhiều khách hàng đặt mua sản phẩm theo lời quảng cáo của người bán hàng. Trăm người bán, vạn sản phẩm được chào mời hấp dẫn như: yến thô nguyên tổ với giá 2,1 triệu đồng hộp 100g (giá thị trường khoảng 2,5 – 2,7 triệu đồng), cùng cam kết nói không với chất phụ gia, không hàng giả, không ngâm tẩm… Ngoài ra, sản phẩm yến vụn nguyên chất được người bán hàng cam kết tiết kiệm chi phí cho người dùng.

“Với trọng lượng 100g yến vụn (tương đương 16-17 tổ yến) nhưng chỉ có mức giá hơn 1 triệu đồng. Đây là yến vụn sạch, nguyên chất, trong lúc vận chuyển yến thô, làm tinh chế yến sợ và làm hàng rút lông, có một số yến bị gãy, không đắp tổ tinh chế nên giá thành rẻ, chất lượng ngang nhau với sản phẩm yến sào tinh chế” - người bán hàng L.N.T.A chia sẻ.

Theo tìm hiểu về sản phẩm yến sào thiên nhiên trên đảo tại Khánh Hòa hiện nay gồm 2 dòng sản phẩm: yến sào nguyên tổ và yến sào tinh chế. Trên thị trường, sản phẩm yến sào đa dạng chủng loại, trong đó sản phẩm yến chưng thành phẩm “hút” khách hàng bởi tính tiện lợi, giá thành rẻ.

Các hũ yến không nhãn mác, không rõ nguồn gốc xuất xứ bị lực lượng chức năng phát hiện, thu giữ trưng bày tại sự kiện "Hiểu hàng thật – Tránh hàng giả”. Ảnh: Mộc Miên

Chị N.T.H, chủ cửa hàng bán cháo dinh dưỡng cho bé cho biết, do nhu cầu của khách hàng nên chị thường xuyên đặt tổ yến ở một cơ sở nuôi yến đảo Khánh Hòa để làm dịch vụ chưng yến sẵn cho khách hàng. Một hũ thủy tinh có thể tích thực 70m tương đương sản phẩm yến chưng sẵn trên thị trường được chị N.T.H bán giá 70.000 đồng/hũ, có trộn các vị hạt chia, kỳ tử, táo đỏ tăng vị giác.

Nếu so sánh cùng một hũ yến chưng thành phẩm tương đương cho trẻ em trên thị trường, hàm lượng trên nhãn vỏ 39% hiện đang được bày bán với mức giá 20.000 - 35.000 đồng/hũ. Dòng sản phẩm yến chưng thành phẩm là mặt hàng bán chạy của các gian hàng tiktok trên mạng xã hội.

Theo chị N.T.H, thị trường có nhiều nơi bán yến sào, mỗi nơi một giá, nơi thì pha chất độn khác vào yến bán giá rẻ, nơi thổi phồng chất lượng với giá thành cao, trộn đường để tăng trọng lượng… Thậm chí, thương lái yến sào còn nhập khẩu yến các vùng khác ngoài đảo Khánh Hòa trà trộn để bán, rất khó phân biệt.

Đặc trưng của yến sào Khánh Hòa nguyên chất, tổ tròn vừa, khum khum, có mùi tanh như vỏ trứng gà, màu trắng ngà, sợi giòn dai, khi chưng có mùi thơm đặc trưng của yến cùng cam kết 5 “không”: không dùng chất tẩy rửa, không tẩm chất phụ gia, không pha trộn lẫn với yến vùng khác, không mủ trôm, không nấm tuyết.

Trên thị trường, bên cạnh sản phẩm yến sào trộn phụ gia, còn xuất hiện yến sào giả 100% từ tinh bột và phụ gia. Loại yến chưng lên sợi yến vẫn giòn khiến nhiều người lầm tưởng mua loại yến già, hàng chất lượng tốt.

Bằng lợi nhuận, nhiều cơ sở cá nhân “phù phép” sản phẩm yến sào gây mất niềm tin cho khách hàng về thực phẩm “vàng” cho sức khỏe. Mỗi sản phẩm yến sào thương hiệu lớn được đăng ký nhãn mác, quy trình sản xuất đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm. Đối với thực phẩm bày bán nhan nhản trên thị trường, không nhãn mác, khó đảm bảo chất lượng sản phẩm và quy trình an toàn thực phẩm, bảo quản.

Ở trên thị trường có yến giả, họ độn đường, độn muối, tẩy trắng, không sấy khô đạt chuẩn để cho trọng lượng nó nặng hơn. Vậy nên, khi ăn yến chúng ta phải chọn những nơi uy tín và tin tưởng.

Tháng 10/2024, Đội quản lý thị trường số 1 kiểm tra, phát hiện hàng nghìn hũ yến không rõ nguồn gốc xuất xứ tại lô C53-04 (Khu đô thị Dương Nội, quận Hà Đông). Ảnh: Mộc Miên

Thu giữ hàng nghìn hũ yến vi phạm an toàn thực phẩm

Mỗi sản phẩm yến sào thương hiệu lớn được đăng ký nhãn mác, quy trình sản xuất đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm. Đối với thực phẩm yến sào bày nhan nhản trên mạng xã hội rất khó đảm bảo chất lượng sản phẩm và quy trình an toàn thực phẩm, bảo quản.

Tháng 10/2024, Đội Quản lý thị trường số 1 thuộc Cục Quản lý thị trường Hà Nội đã tiến hành kiểm tra kho hàng của hộ kinh doanh d bà D.T.L đứng tên tại Lô C53-04 (Khu đô thị Dương Nội, quận Hà Đông).

Thời điểm kiểm tra, lực lượng chức năng phát hiện hơn 93.000 hũ yến chưng với tem nhãn yến chưng Minh Gia Bảo, tem yến chưng Trí Việt và gần 70.000 hũ yến chưng chưa dán tem nhãn và hơn 5kg nhãn mác Công ty TNHH Yến Trí Việt. Tại thời điểm kiểm tra, bà D.T.L không cung cấp được bất kỳ tài liệu nào để chứng minh tính hợp pháp của số hàng hóa trên.

Đội Quản lý thị trường số 1 đã tạm giữ số hàng hóa hơn 93.000 hũ yến chưng trên và phối hợp với các cơ quan chức năng khác tiếp tục điều tra làm rõ nguồn gốc số hàng hóa bị tạm giữ, tiến hành lấy mẫu các sản phẩm này để xét nghiệm và đánh giá mức độ an toàn đối với người sử dụng.

Qua đợt thanh, kiểm tra và thu giữ hơn 93.000 hũ yến không nhãn mác, Đội Quản lý thị trường số 1 đánh giá, tình trạng buôn bán và tiêu thụ các sản phẩm không rõ nguồn gốc vẫn còn diễn biến phức tạp, đặc biệt là ở các đô thị lớn. Điều này không chỉ gây lo ngại về sức khỏe cộng đồng mà còn làm giảm niềm tin của người tiêu dùng đối với thị trường thực phẩm trong nước.

Tại sự kiện trưng bày “Hiểu hàng thật – Tránh hàng giả” do Tổng cục Quản lý thị trường (Bộ Công Thương) tổ chức tại địa chỉ số 62 Tràng Tiền (quận Hoàn Kiếm, Hà Nội) từ ngày 22 đến ngày 29/11, các mặt hàng được trưng bày là nước yến đều có hàng thật - hàng giả để người tiêu dùng dễ dàng nhận diện, phân biệt. Đồng thời, trưng bày một số sản phẩm nước yến không nhãn mác, không rõ nguồn gốc xuất xứ, hàng hóa xâm phạm nhãn hiệu đăng ký bản quyền… được lực lượng quản lý thị trường thu giữ thời gian qua.

Đây là hồi chuông cảnh báo về tầm quan trọng trong việc tăng cường các biện pháp kiểm tra, giám sát chất lượng sản phẩm của ngành chức năng. Đặc biệt, tuyên truyền đến người dân việc lựa chọn thực phẩm từ cơ sở sản xuất an toàn, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, có đủ chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm, tem nhãn. Mỗi người dân hãy luôn trở thành “một nhà tiêu dùng thông thái”, góp phần ngăn chặn hàng giả, hàng kém chất lượng, vi phạm an toàn thực phẩm.

Mộc Miên