Hóa giải nỗi lo tỷ giá khi Mỹ tăng thuế sốc

Áp lực nguồn cung ngoại tệ có thể tăng

Theo các chuyên gia, việc Mỹ áp thuế đối ứng lên đến 46% đối với hàng hóa từ Việt Nam, nếu có hiệu lực vào ngày 9/4/2025, sẽ tác động sâu rộng đến nền kinh tế Việt Nam trên nhiều khía cạnh như: xuất nhập khẩu, tăng trưởng kinh tế, tỷ giá, lạm phát và dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI).

Cụ thể, theo ông Trần Hoàng Sơn, Giám đốc chiến lược thị trường, Công ty cổ phần Chứng khoán VPBank (VPBankS), về xuất khẩu, hiện Mỹ đang là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam, chiếm khoảng 28-30% tổng kim ngạch xuất khẩu và chiếm khoảng 26% cấu phần GDP.

Với mức thuế 46%, giá hàng hóa Việt Nam tại Mỹ sẽ tăng vọt, làm giảm sức cạnh tranh so với các quốc gia khác. Ước tính xuất khẩu sang Mỹ có thể giảm mạnh, có thể lên đến 20- 30% hoặc hơn, tùy thuộc vào khả năng chuyển hướng thị trường.

Về nhập khẩu, Việt Nam có thể phải tăng nhập khẩu từ Mỹ để giảm thặng dư thương mại, nhằm xoa dịu áp lực thuế quan. Tuy nhiên, điều này sẽ làm gia tăng chi phí nhập khẩu, đặc biệt với các mặt hàng công nghệ và nguyên liệu sản xuất.

Xuất khẩu giảm, nhập khẩu tăng sẽ khiến thặng dư thương mại của Việt Nam với Mỹ bị thu hẹp đáng kể, gây áp lực lên nguồn cung ngoại tệ.

Các chuyên gia cho rằng tỷ giá không quá đáng lo ngại

Theo ông Sơn, nếu Ngân hàng Nhà nước can thiệp bằng cách bán dự trữ ngoại hối, tỷ giá USD/VND có thể tăng 3-5% trong năm 2025.

“Trong bối cảnh tỷ giá của các thị trường bị áp thuế đồng loạt mất giá, đồng nhân dân tệ nếu suy yếu để đáp trả chính sách thuế quan của Mỹ sẽ càng làm trầm trọng thêm áp lực tỷ giá, buộc Ngân hàng Nhà nước phải điều hành linh hoạt hơn để ổn định thị trường ngoại hối”, ông Trần Hoàng Sơn nhận định.

Không quá đáng lo

Dù vậy, điều bất ngờ là sau tuyên bố chính sách thuế của chính quyền Mỹ, chỉ số đồng USD lại liên tục giảm trong hai phiên trở lại đây, xuống mức chỉ còn 101,7 điểm vào trưa nay theo giờ Việt Nam.

Trong nước, sau phiên tăng mạnh hôm qua, sáng nay tỷ giá VND/USD không biến động đáng kể. Tỷ giá trung tâm được Ngân hàng Nhà nước (NHNN) công bố mức 24.854 VND/USD tăng 3 VND. Tỷ giá tham khảo tại Sở giao dịch NHNN cũng tăng lên mức 23.662 - 26.046 VND/USD (mua vào – bán ra).

Tại các ngân hàng thương mại, giá mua – bán đồng USD gần như đứng yên. Vietcombank giữ mức giá giao dịch tương đương hôm qua, tại 25.590 - 25.980 VND/USD .

Lý giải cho việc đồng USD giảm bất chấp thuế quan cao tại Mỹ, bà Đặng Nguyệt Minh – Giám đốc Khối Nghiên cứu của Công ty Quản lý Quỹ Dragon Capital cho rằng, điều này cho thấy thấy lo ngại về khả năng kinh tế Mỹ suy thoái đang tăng lên, khiến Fed có thể phải cắt giảm lãi suất nhanh hơn. Đây chính là “vùng đệm ngoại lực” giúp nhiều nền kinh tế mới nổi, trong đó có Việt Nam, tránh được những cú sốc tỷ giá quá mức.

Yếu tố nội tại cũng giúp tỷ giá vững vàng trước sóng gió, theo đó, nhân tố cốt lõi chính là năng lực kiểm soát thị trường của Ngân hàng Nhà nước. Theo bà Đặng Nguyệt Minh, Việt Nam đang duy trì dự trữ ngoại hối khoảng 80 tỷ USD, tuy không cao như mức đỉnh 112 tỷ USD năm 2022, nhưng vẫn đủ để can thiệp khi cần thiết, đặc biệt trong ngắn hạn.

Ông Phạm Lưu Hưng, Giám đốc SSI Research cũng cho rằng không quá lo ngại về vấn đề tỷ giá. Theo ông, VND đã điều chỉnh giảm giá so với USD trong một thời gian dài trước đó, nên đã tạo ra một "bộ đệm" nhất định, do đó, áp lực điều chỉnh tỷ giá trong ngắn hạn có thể không quá mạnh.

Hơn nữa, ông Hưng cũng đồng tình rằng, Ngân hàng Nhà nước vẫn có khả năng kiểm soát tỷ giá trong ngắn hạn nhờ các công cụ chính sách hiện có.

Nhìn tổng thể, bà Đặng Nguyệt Minh cho rằng, tỷ giá trong trung và dài hạn sẽ phản ánh sức mạnh thực chất của nền kinh tế, và hiện tại Việt Nam có đủ cơ sở để duy trì sự ổn định ấy.

Theo bà, dù có những biến động ngắn hạn, niềm tin của nhà đầu tư trong nước và quốc tế là yếu tố quan trọng nhất.

Với một nền tảng vĩ mô vững, chính sách tiền tệ chủ động và niềm tin thị trường đang được khôi phục, vị chuyên gia dự báo tỷ giá VND/USD năm 2025 chỉ tăng nhẹ khoảng 2–3%, chủ yếu mang tính kỹ thuật hơn là phản ánh rủi ro hệ thống.

Nghị định số 82/2025/NĐ-C

Mỹ áp thuế cao với hàng hóa Việt Nam: Tỷ giá

Theo các chuyên gia, việc Mỹ áp thuế đối ứng lên đến 46% đối với hàng hóa từ Việt Nam, nếu có hiệu lực vào ngày 9/4/2025, sẽ tác động sâu rộng đến nền kinh tế Việt Nam trên nhiều khía cạnh như: xuất nhập khẩu, tăng trưởng kinh tế, tỷ giá, lạm phát và dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI).

Cụ thể, theo ông Trần Hoàng Sơn, Giám đốc chiến lược thị trường, Công ty cổ phần Chứng khoán VPBank (VPBankS), về xuất khẩu, hiện Mỹ đang là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam, chiếm khoảng 28-30% tổng kim ngạch xuất khẩu và chiếm khoảng 26% cấu phần GDP.

Với mức thuế 46%, giá hàng hóa Việt Nam tại Mỹ sẽ tăng vọt, làm giảm sức cạnh tranh so với các quốc gia khác như Trung Quốc, Ấn Độ hay Mexico. Các ngành chủ lực như dệt may, da giày, điện tử, gỗ và thủy sản sẽ chịu ảnh hưởng. Ước tính xuất khẩu sang Mỹ có thể giảm mạnh, có thể lên đến 20- 30% hoặc hơn, tùy thuộc vào khả năng chuyển hướng thị trường.

Về nhập khẩu, Việt Nam có thể phải tăng nhập khẩu từ Mỹ để giảm thặng dư thương mại, nhằm xoa dịu áp lực thuế quan. Tuy nhiên, điều này sẽ làm gia tăng chi phí nhập khẩu, đặc biệt với các mặt hàng công nghệ và nguyên liệu sản xuất.

Xuất khẩu giảm, nhập khẩu tăng sẽ khiến thặng dư thương mại của Việt Nam với Mỹ bị thu hẹp đáng kể, có thể khiến tổng xuất siêu của Việt Nam giảm từ mức 24,77 tỷ USD (2024) xuống thấp hơn, gây áp lực lên nguồn cung ngoại tệ.

Theo ông Sơn, nếu Ngân hàng Nhà nước can thiệp bằng cách bán dự trữ ngoại hối, tỷ giá USD/VND có thể tăng 3-5% trong năm 2025.

“Trong bối cảnh tỷ giá của các thị trường bị áp thuế đồng loạt mất giá, đồng nhân dân tệ nếu suy yếu để đáp trả chính sách thuế quan của Mỹ sẽ càng làm trầm trọng thêm áp lực tỷ giá, buộc Ngân hàng Nhà nước phải điều hành linh hoạt hơn để ổn định thị trường ngoại hối”, ông Trần Hoàng Sơn nhận định.

Dù vậy, ông Phạm Lưu Hưng, Giám đốc SSI Research cho rằng, VND đã điều chỉnh giảm giá so với USD trong một thời gian dài trước đó, nên đã tạo ra một "bộ đệm" nhất định. Do đó, áp lực điều chỉnh tỷ giá trong ngắn hạn có thể không quá mạnh. Hơn nữa, theo ông Hưng, Ngân hàng Nhà nước vẫn có khả năng kiểm soát tỷ giá trong ngắn hạn nhờ các công cụ chính sách hiện có.

Mục tiêu tăng trưởng tín dụng có khả năng vẫn đạt được

Về tín dụng, lãi suất, ông Nguyễn Lưu Hưng cho rằng, trong bối cảnh xuất khẩu bị tác động nặng nề thời gian tới, động lực tăng trưởng sẽ đến từ nội địa. Theo đó, định hướng tăng trưởng tín dụng hơn 16% năm nay của Ngân hàng Nhà nước vẫn có thể thực hiện được.

Bởi vì, một khi khu vực nội địa tăng trưởng cao, ngân hàng sẽ tìm kiếm cơ hội để đẩy mạnh cho vay mạnh hơn nữa.

Đơn cử, trước đây cho vay cơ sở hạ tầng được xếp vào lĩnh vực rủi ro vì thời gian hoàn vốn lâu, ngân hàng đối mặt với nguy cơ mất cân đối cơ cấu kỳ hạn. Tuy nhiên, hiện Chính phủ chủ trương đẩy mạnh đầu tư cơ sở hạ tầng, thủ tục liên quan đến đầu tư công cũng được rút ngắn, doanh nghiệp lấy lại tiền đầu tư nhanh hơn, từ đó ngân hàng cũng đẩy mạnh cho vay cơ sở hạ tầng nhiều hơn.

“Ngay cả ngành “khó nhằn” như cơ sở hạ tầng mà ngân hàng còn cho vay mạnh mẽ thì khi kinh tế nội địa phục hồi, nhiều ngành sẽ có cơ hội phát triển và ngân hàng sẽ đẩy mạnh cho vay”, ông Hưng nhận định.

Theo các chuyên gia, mức thuế 46% từ Mỹ sẽ là một cú sốc lớn, nhưng tác động cụ thể phụ thuộc vào phản ứng chính sách của Việt Nam. Nếu chủ động và linh hoạt, Việt Nam có thể giảm thiểu thiệt hại và tìm ra cơ hội trong thách thức.

Hơn nữa, theo ông Nguyễn Lưu Hưng, trên thực tế mức thuế mà Mỹ đưa ra là mức trần để các quốc gia bắt đầu đàm phán với chính quyền của Tổng thống Mỹ, không có nghĩa mức thuế này sẽ áp dụng mãi mãi. Thời gian qua, Việt Nam đã thể hiện thiện chí của mình trong việc xử lý cái các cái mối quan hệ thương mại giữa hai quốc gia, như Nghị định giảm thuế ưu đãi với 14 mặt hàng mà Chính phủ vừa ban hành. Do đó, chúng ta vẫn có cơ hội để đàm phán thêm với Mỹ.

Nhật Linh