Hình thành chuỗi giá trị nội vùng khép kín

Cụm cảng Cái Mép - Thị Vải.

Từ “đón hàng” sang “dẫn dắt dòng chảy thương mại”

Trên bản đồ, hành lang đi qua các địa bàn có cảng biển của TPHCM mới giống như một trục xương sống chạy dọc miền Đông Nam Bộ. Đây là tuyến sản xuất – dịch vụ – logistics quan trọng nhất của cả nước, quy tụ hầu hết các khu công nghiệp trọng điểm. Từ góc độ của những DN cảng biển, đây chính là thời điểm vàng để cảng biển phát huy vai trò trung tâm kết nối – trung chuyển và thúc đẩy nội lực xuất nhập khẩu của cả vùng kinh tế trọng điểm phía Nam.

Theo Thượng tá Vũ Hồng Hùng - Giám đốc Tân Cảng Cái Mép - Thị Vải (TCTT), siêu đô thị công nghiệp - cảng biển - dịch vụ - công nghệ cao TPHCM, sẽ giúp giảm tình trạng phân mảnh về hạ tầng, phân tán về chính sách. Hệ thống cảng biển, đường bộ, đường sắt, logistics có thể được quy hoạch đồng bộ theo trục giao thương - trục công nghiệp - trục cảng - trục đô thị. Đó là điều kiện tiên quyết để nâng cấp cụm cảng Cái Mép - Thị Vải trở thành một “gateway port” - cửa ngõ chính của cả vùng kinh tế trọng điểm phía Nam ra thế giới.

Trong đó, cụm cảng Cái Mép - Thị Vải nằm ngay sát tuyến luồng hàng hải quốc tế, lại chỉ cách trung tâm công nghiệp Bình Dương trước đây dưới 100 km, nếu kết hợp với hệ thống ICD - depot - đường sắt thì thời gian vận chuyển hàng hóa từ nhà máy ra cảng sẽ giảm đáng kể. Đây là cơ hội để cảng biển chuyển mình từ vị trí “đón hàng” sang thế chủ động “dẫn dắt dòng chảy thương mại”.

Vượt qua thách thức, nắm bắt cơ hội

Nhìn nhận cơ hội nhưng cũng băn khoăn vì hành trình mới, các doanh nghiệp tại Cái Mép - Thị Vải hiện cũng rất băn khoăn xoay quanh việc áp dụng mức phí hạ tầng cảng biển. Nhìn từ góc độ quản lý, đây có thể là một giải pháp chia sẻ chi phí vận hành giữa doanh nghiệp cảng và đơn vị xuất nhập khẩu. Nhưng, nhìn từ góc độ doanh nghiệp, việc thu thêm phí hạ tầng tại Cái Mép - Thị Vải có thể làm tăng chi phí logistics – trong khi lâu nay đây chính là lợi thế cạnh tranh của khu vực này so với cảng Cát Lái. Và nếu chi phí tăng, các doanh nghiệp logistics có thể phải tính đến việc chuyển hàng qua các cảng khác hoặc nước khác.

TPHCM – một siêu đô thị hôm nay không phải là sự “cộng sổ GDP”, mà là sự thay đổi tư duy quản trị - từ “phân quyền địa phương” sang điều phối hợp nhất. Khi hành lang logistics được khai thông, khi cảng biển - công nghiệp - đô thị cùng hòa một nhịp đập, thì Cái Mép - Thị Vải không chỉ là cửa ngõ quốc gia, mà là cửa ngõ của cả một khu vực Đông Nam Á vươn ra toàn cầu.

Theo nhận định của các chuyên gia, sau sáp nhập đã tạo ra không gian phát triển mới, đặc biệt là sự tương tác phối hợp, hỗ trợ giữa các địa phương, tạo ra sự vượt trội, bứt phá. Ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TPHCM (HoREA) cho rằng, việc sáp nhập các tỉnh, thành không chỉ là cải cách hành chính mà còn là “cuộc cách mạng tư duy”, mở ra không gian phát triển mới, khai thác hiệu quả hơn nguồn lực quốc gia.

HẢI ĐĂNG