Trung Quốc trình làng 'tàu sân bay trên không': Hé lộ công nghệ vượt thời đại

Tờ South China Morning Post (SCMP) ngày 19/5 đưa tin về kế hoạch thử nghiệm Jiutian SS-UAV vào tháng 6/2025, máy bay không người lái (UAV) khổng lồ được mệnh danh là “tàu sân bay trên không” của Trung Quốc.

Video: avia

Được Tổng công ty Công nghiệp Hàng không Trung Quốc (AVIC) nghiên cứu phát triển, Jiutian SS-UAV (nghĩa là “Cửu Thiên”) không chỉ là một bước tiến công nghệ mà còn là một tuyên ngôn chiến lược, có khả năng định hình lại cục diện chiến tranh hiện đại, đặc biệt tại các khu vực nhạy cảm.

Công nghệ tiên tiến và khả năng đa nhiệm của Jiutian SS-UAV

Jiutian SS-UAV là một kỳ tích kỹ thuật công nghệ với sải cánh 25 mét, trọng lượng cất cánh tối đa 16 tấn và tầm bay lên tới 7.000km. Khả năng hoạt động ở độ cao 15km giúp Jiutian SS-UAV vượt ngoài tầm bắn của nhiều hệ thống phòng không tầm trung, như tổ hợp “Buk-M1” của Liên Xô (tầm cao tối đa 13km).

Điểm nổi bật nhất của Jiutian SS-UAV là khoang mô-đun “Isomerism Hive Module”, cho phép phóng hơn 100 drone FPV, drone cảm tử, hoặc các UAV trinh sát điều khiển bằng trí tuệ nhân tạo (AI). Tám điểm treo ngoài có thể mang bom dẫn đường nặng 1.000kg, tên lửa không đối không, không đối đất và tên lửa chống hạm KD-88 với tầm bắn 200km.

Công nghệ AI tích hợp cho phép Jiutian SS-UAV điều phối đàn drone một cách tự động, thực hiện các nhiệm vụ phức tạp như triệt hạ phòng không đối phương, tác chiến điện tử, hoặc tấn công phối hợp. Hệ thống liên kết mã hóa lượng tử và vật liệu giảm thiểu phát hiện radar (RCS) giúp Jiutian SS-UAV kháng nhiễu điện từ và khó bị phát hiện.

Động cơ hydro không chỉ tăng hiệu suất mà còn giảm phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch, thể hiện tham vọng xanh hóa công nghệ quân sự của Trung Quốc.

Tác động chiến lược

Jiutian SS-UAV không chỉ là một UAV mà còn là một nền tảng chiến đấu đa năng, được ví như “tàu sân bay trên không”. Khả năng mang theo đàn drone và vũ khí đa dạng giúp Jiutian SS-UAV thực hiện các nhiệm vụ trinh sát, giám sát, do thám (ISR) và tấn công chính xác, đặc biệt trong các kịch bản xung đột bất đối xứng.

So sánh với các UAV hàng đầu của Mỹ như RQ-4 Global Hawk và MQ-9 Reaper, Jiutian SS-UAV nổi bật nhờ khả năng mang đàn drone, mở rộng phạm vi tác chiến mà không cần đến các căn cứ mặt đất hay tàu sân bay truyền thống. Tuy nhiên, các hệ thống phòng không tiên tiến như Patriot PAC-3, THAAD hay Aegis vẫn là mối đe dọa đáng kể, đòi hỏi Trung Quốc phải kết hợp Jiutian SS-UAV với các lực lượng khác để đảm bảo hiệu quả trong môi trường chiến đấu hiện đại.

Tàu sân bay trên không Jiutian SS-UAV Trung Quốc. Ảnh: avia

Ý nghĩa địa chính trị

Việc Trung Quốc đẩy nhanh phát triển và thử nghiệm Jiutian SS-UAV, với 4 nguyên mẫu hoàn thành chỉ trong 18 tháng và đầu tư 4 tỷ nhân dân tệ (khoảng 300 triệu USD), cho thấy quyết tâm của Bắc Kinh trong việc dẫn đầu cuộc đua công nghệ quân sự.

Sự ra mắt Jiutian SS-UAV tại triển lãm hàng không Chu Hải tháng 11/2024 không chỉ là màn trình diễn kỹ thuật mà còn là tín hiệu gửi đến các đối thủ, đặc biệt là Mỹ, rằng Trung Quốc đang xây dựng lực lượng không quân không người lái tiên tiến, có khả năng thay đổi cách thức tiến hành xung đột.

Jiutian SS-UAV còn có tiềm năng ứng dụng dân sự, như giám sát biên giới, cứu hộ khẩn cấp hay bảo vệ tài nguyên biển, giúp Trung Quốc củng cố hình ảnh một cường quốc công nghệ toàn diện. Tuy nhiên, việc triển khai Jiutian SS-UAV ở các khu vực tranh chấp có thể làm gia tăng căng thẳng, đặc biệt khi Mỹ và các đồng minh tăng cường hiện diện quân sự ở khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương.

Tàu sân bay trên không Jiutian SS-UAV Trung Quốc. Ảnh: South China Morning Post (SCMP)/inbusiness

Thách thức và triển vọng

Dù sở hữu nhiều ưu điểm, Jiutian SS-UAV vẫn đối mặt với thách thức. Các hệ thống phòng không hiện đại của Mỹ và đồng minh có thể đánh chặn Jiutian SS-UAV, đặc biệt ở độ cao 15km. Để tối ưu hóa hiệu quả, Trung Quốc cần phát triển chiến lược phối hợp, sử dụng Jiutian SS-UAV như một phần của hệ thống chiến đấu mạng lưới, kết hợp với các lực lượng hải quân, không quân và tên lửa.

Ngoài ra, chi phí phát triển và triển khai Jiutian SS-UAV, cùng với yêu cầu về cơ sở hạ tầng và đào tạo, đặt ra câu hỏi về tính khả thi kinh tế trong dài hạn. Tuy nhiên, với tốc độ phát triển nhanh chóng và nguồn lực dồi dào, Trung Quốc có thể khắc phục những hạn chế này để đưa Jiutian SS-UAV vào biên chế Quân Giải phóng Nhân dân (PLA) sớm hơn dự kiến.

Jiutian SS-UAV không chỉ là một bước tiến công nghệ mà còn là biểu tượng cho tham vọng của Trung Quốc trong việc định hình tương lai xung đột không người lái.

Tuy nhiên, để thực sự cạnh tranh với các cường quốc như Mỹ, Trung Quốc cần vượt qua các rào cản kỹ thuật và chiến lược, đồng thời đảm bảo Jiutian SS-UAV hoạt động hiệu quả trong môi trường chiến đấu phức tạp.

Chuyến bay thử nghiệm Jiutian SS-UAV vào tháng 6/2025 sẽ là cột mốc quan trọng, đánh dấu sự khởi đầu của một kỷ nguyên mới trong hàng không quân sự toàn cầu.

Đào Cảnh