Hàn Quốc: Ông Yoon Suk-yeol ra tòa hình sự, có thể bị kết án chung thân?
Ông Yoon Suk-yeol là tổng thống đương nhiệm đầu tiên bị xét xử tại tòa án hình sự trong lịch sử Hàn Quốc.
Phiên điều trần sơ thẩm trong ngày 20-2 tại Tòa án Trung tâm Quận Seoul sẽ đánh dấu sự khởi đầu của một phiên tòa có thể kéo dài tới 6 tháng, có sự góp mặt của các nhân chứng quan trọng và có thể dẫn đến án tù chung thân cho ông Yoon.

Tổng thống Yoon Suk-yeol tham dự phiên điều trần trong phiên tòa luận tội hôm 13-2. Ảnh: Yonhap
Theo luật pháp Hàn Quốc, các công tố viên có thể giam giữ bị cáo tới 6 tháng sau khi truy tố, nghĩa là ông Yoon có thể bị giam giữ cho đến ngày 25-7 trừ khi tòa án cho phép ông tại ngoại hoặc hủy bỏ lệnh bắt giữ.
Nếu tòa án không đưa ra phán quyết vào cuối tháng 7, vụ án sẽ được tiến hành mà không cần giam giữ.
Không giống như phiên tòa luận tội - tập trung vào những cáo buộc vi hiến, phiên tòa hình sự sẽ đi sâu vào các "hành vi phạm tội" cụ thể của ông Yoon theo luật hình sự và sẽ xác định liệu việc áp đặt thiết quân luật có phải là hành động chính đáng hay là một nỗ lực nổi loạn do ông dẫn đầu.
Mặc dù hai phiên tòa có bản chất khác nhau, các chuyên gia pháp lý tin rằng ông Yoon và các luật sư của ông sẽ lập luận rằng tuyên bố thiết quân luật của ông không phải là hành động dẫn dắt một cuộc nổi loạn và có khả năng sẽ coi phiên tòa này là một cuộc đàn áp chính trị của bên công tố.
Phiên tòa hình sự này sẽ quyết định số phận của ông Yoon, khi một số chuyên gia dự đoán mức án chung thân được đưa ra trong phán quyết ban đầu do mức độ nghiêm trọng của cáo buộc là dẫn đến nổi loạn.
Một chuyên gia pháp lý cho biết theo Đạo luật Hình sự, những người bị kết tội dẫn đầu cuộc nổi loạn phải đối mặt với án tử hình hoặc tù chung thân. Tuy nhiên, ông Yoon khó có thể nhận án tử hình vì lệnh thiết quân luật của ông thực tế không gây ra thương vong, không giống như các vụ án trước đây dẫn đến vi phạm nhân quyền nghiêm trọng.
Nếu tòa án xác nhận việc luận tội và bãi nhiệm ông Yoon, ông sẽ mất quyền miễn trừ của tổng thống theo Điều 84 của Hiến pháp, bảo vệ tổng thống khỏi bị truy tố hình sự ngoại trừ các trường hợp nổi loạn hoặc phản quốc. Dù vậy, theo các chuyên gia pháp lý, trách nhiệm hình sự của ông Yoon có thể trở nên phức tạp hơn nếu Tòa án Hiến pháp không kết luận luận tội ông.
Ông Noh Hee-bum, cựu thẩm phán nghiên cứu tại Tòa án Hiến pháp cho rằng: "Nếu tổng thống bị truy tố và giam giữ vì tội dẫn dắt một cuộc nổi loạn, ông ấy không thể được trả tự do và phục chức ngay lập tức. Tuy nhiên, sự bất ổn chính trị có thể leo thang chưa từng có nếu tòa án tiếp tục giam giữ ông Yoon".
Ông Noh Hee-bum cũng cho hay khả năng ông Yoon được tại ngoại là cực kỳ thấp và tin rằng tòa án sẽ không chấp thuận yêu cầu tại ngoại hoặc đơn xin hủy bỏ lệnh bắt giữ của ông.