Hai nhà khoa học đoạt giải VinFuture 2024 dự sự kiện thường niên AI lớn nhất cùng hơn 16.000 người

Hơn 16.000 nhà khoa học máy tính và những người bạn đồng hành đã tụ họp tại thành phố Vancouver, tỉnh British Columbia (Canada) trong tuần qua cho sự kiện thường niên lớn nhất của AI là NeurIPS (Hội nghị về Hệ thống xử lý thông tin thần kinh).

Từ lâu lao động trong bóng tối, những bộ óc sáng tạo nhất của AI đã hội tụ tại sự kiện này kể từ năm 1987, trong nhiều năm ở thành phố Denver (bang Colorado, Mỹ), sau đó là Vancouver (Canada) và các thành phố khác. Gần đây hơn, những nhà nghiên cứu này đã nổi lên như những hiện tượng của ngành công nghiệp, giúp thúc đẩy tương lai công nghệ và nền kinh tế toàn cầu.

Những ngôi sao của lĩnh vực này đã chia sẻ với các đồng nghiệp trẻ đầy khát vọng về tầm nhìn của họ với tương lai AI trong một hội trường triển lãm đông nghẹt tuần trước. "AI suy luận nhiều càng nhiều càng trở nên khó đoán", Ilya Sutskever, đồng sáng lập và cựu Giám đốc khoa học của OpenAI, phát biểu gần đây.

Ilya Sutskever phát biểu tại hội nghị NeurIPS ở thành phố Vancouver ngày 13.12 - Ảnh: Reuters

"Chiếc thang mới để leo lên là thang 3D. Tôi gọi nó là trí thông minh không gian", theo Fei-Fei Li, nữ giáo sư Đại học Stanford vừa giành giải thưởng chính VinFuture 2024 ở Hà Nội. Bà cho rằng việc dựa vào dữ liệu 2D từ internet chẳng khác nào xây dựng AI cho một "trái đất phẳng".

Hội nghị giờ đây không còn giống như những buổi gặp gỡ thân mật của hàng thập kỷ trước, khi một nhóm nhỏ những người ngoại đạo trong ngành chỉ đủ để lấp đầy một quầy bar khách sạn. Hiện tại, hội nghị trở thành mảnh đất màu mỡ để các tập đoàn quảng bá sản phẩm và thu hút các học giả tham gia vào ngành kinh doanh ngày càng sinh lợi. Mark Zuckerberg, Giám đốc điều hành Meta Platforms, đã xuất hiện tại NeurIPS vào năm 2013, những người tham dự nhớ lại.

Năm nay, các hãng công nghệ lớn như Alphabet, Meta và Microsoft đã đưa tin tức về AI đến sự kiện. Đám đông quá lớn đến nỗi NeurIPS bắt đầu muộn hơn một ngày so với bình thường, vì vậy các nhà khoa học AI sẽ không phải tranh giành phòng khách sạn với người hâm mộ tham dự buổi hòa nhạc của Taylor Swift.

Đến hôm 13.12, khi còn hai ngày nữa mới đến sự kiện, ba trong số bốn nhà vệ sinh nam gần lối vào chính đã bị hỏng, được bao phủ bởi nhựa do việc sử dụng quá mức.

Bà Fei-Fei Li và ông Yann LeCun cùng 3 người khác nhận giải thưởng chính VinFuture 2024 - Ảnh: VinFuture

"Hơi ngoằn ngoèo và rối rắm hơn"

Những người kỳ cựu tại hội nghị như Yann LeCun, "cha đẻ AI" cũng vừa giành giải thưởng chính VinFuture 2024, đã hồi tưởng về một kỷ nguyên đã qua. Vài trăm học giả, hầu hết đều là những gương mặt quen thuộc, trưng bày áp phích về các chủ đề như thống kê Bayes tại một khách sạn ở thành phố Vancouver (Canada) và tranh luận đến tận khuya.

Yann LeCun, Giám đốc khoa học AI của Meta Platfoms, đã nhận xét với các phóng viên rằng ông không còn có thể xem qua những áp phích vốn là trụ cột này nữa. Ông sẽ bị dừng lại bởi những yêu cầu chụp ảnh tự sướng ở mọi bước.

Tiền đã biến đổi kỷ nguyên kỳ lạ đó. Các nhà đầu tư mạo hiểm và nhà đầu tư khác đã đổ xô vào sự kiện học thuật này, với một số công ty như NEA và Greylock lần đầu tiên tổ chức bữa tiệc sau đó lần đầu tiên.

Theo trang web NeurIPS, chỉ có 9 nhà tài trợ cho hội nghị năm 2006, song năm nay đã thu hút được hơn 120 nhà tài trợ. Một hạng "kim cương" mới đã xuất hiện vào năm 2022, năm mà một số người tham dự coi là đỉnh cao của sự phấn khích. OpenAI đã ra mắt ChatGPT trong những ngày diễn ra hội nghị đó.

Một hạng mục tài trợ "kim cương" mới đã xuất hiện vào 2022, năm mà một số người tham dự coi là đỉnh cao của sự phấn khích. OpenAI ra mắt chatbot AI ChatGPT trong những ngày hội nghị đó.

Tại gian hàng của nhà tài trợ kim cương Google DeepMind, Giám đốc khoa học Jeff Dean đã cảm ơn những người tham dự đã lắng nghe chuyên gia này qua những chiếc "tai nghe kỳ lạ" được kết nối với micro để ông có thể phát biểu bất chấp tiếng ồn từ hội trường triển lãm.

Số lượng bài báo nghiên cứu được chấp nhận tại hội nghị năm nay nhiều gấp 10 lần so với một thập kỷ trước. David Ha, đồng sáng lập công ty khởi nghiệp Sakana AI, nhận thấy sự gia tăng mạnh mẽ các giải pháp tính toán mới tại thời điểm thử nghiệm nhằm giải quyết chi phí và trở ngại kỹ thuật khi các mô hình AI ngày càng lớn hơn.

Chuyên gia Hanna Wallach của Microsoft Research cho biết việc cải thiện đánh giá AI và khoa học đo lường được chú trọng hơn trong năm nay. Một bài báo chiến thắng đã đề xuất một mô hình AI có thể dự đoán hình ảnh ở độ phân giải cao hơn theo từng bước lặp lại. ByteDance, chủ sở hữu TikTok, được cho là đã kiện đồng tác giả bài báo đó, cựu thực tập sinh công ty.

Harini Shravan (cô bé 10 tuổi từ Ấn Độ) là người trẻ tuổi nhất từng có bài báo được chấp nhận tại NeurIPS. Harini Shravan tham dự NeurIPS cùng với cha mẹ mình và sử dụng các công cụ AI để biến câu chuyện 3.000 năm tuổi thành một vở nhạc kịch.

Jeff Dean nói tại một sự kiện đông đúc bên lề rằng "các mô hình AI nên có tính mô đun hơn nhiều, thưa thớt hơn và hơi ngoằn ngoèo và rối rắm hơn so với các kiến trúc mô hình hiện tại".

Ông ấy nói rằng đó là quan điểm "đầy táo bạo" của mình.

Sơn Vân