Hà Nội lên phương án sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã

Quang cảnh hội nghị chiều 3/4.

Dự thảo phương án nêu rõ các nguyên tắc chung và một số nguyên tắc riêng sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã tại Hà Nội nhằm bảo đảm việc thực hiện chỉ đạo của Trung ương, phù hợp với thực tiễn Thủ đô và đem lại hiệu quả cao nhất.

Về một số nguyên tắc riêng của Thủ đô, dự thảo phương án nêu rõ, thành phố sẽ chọn 5 vùng động lực, 5 trục phát triển để bảo đảm lâu dài.

Theo đó, Hà Nội sẽ tổ chức lại các đơn vị hành chính cơ sở trên cơ sở các nguyên tắc chung, nhưng đồng thời có tính đến yếu tố quy hoạch trong tương lai khi thực hiện quy hoạch, cần cụ thể hóa quy hoạch ngay giai đoạn hiện nay (vừa tính hiện tại, tương lai), tính đến xu thế theo quy hoạch định hướng phát triển: Hai đô thị trực thuộc Thủ đô (đô thị phía bắc và đô thị phía tây), định hướng phát triển vùng du lịch, vùng công nghiệp, dư địa để phát triển của từng vùng, từng địa phương...

Thành phố xác định phải bảo đảm giữ được tính đặc trưng, đặc thù, bản sắc của các địa phương, đặc biệt là những vùng văn hóa tiêu biểu (vùng văn hóa Thăng Long, vùng văn hóa xứ Đoài, vùng văn hóa Kinh Bắc, vùng văn hóa Sơn Nam Thượng...); bảo đảm được chức năng của từng địa phương (như đơn vị hành chính cơ sở Ba Đình là trung tâm chính trị hành chính quốc gia của cả nước, đơn vị hành chính cơ sở Hoàn Kiếm phải bảo tồn và phát huy được các giá trị văn hóa của 36 phố phường cổ của kinh thành Thăng Long xưa...).

Bảo đảm về địa giới đơn vị hành chính cơ sở, xác định đi theo các trục đường giao thông chính, ranh giới tự nhiên (như: sông ngòi, đường phân thủy, đường tụ thủy,...), địa vật theo quy hoạch hạ tầng kỹ thuật.

Đơn vị hành chính có vị trí biệt lập với các đơn vị hành chính khác (có toàn bộ đường địa giới đơn vị hành chính đi qua núi, sông, suối, hồ và khó tổ chức giao thông thuận lợi kết nối với đơn vị hành chính liền kề) như: xã Minh Châu, huyện Ba Vì.

Cũng theo dự thảo Phương án trên, việc đặt tên, đổi tên xã, phường hình thành sau sắp xếp được đề xuất theo 2 cách.

Một là đặt tên theo định hướng của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Đó là tên gọi của xã, phường mới hình thành sau sắp xếp cần dễ nhận diện, ngắn gọn, dễ đọc, dễ nhớ, bảo đảm tính hệ thống, khoa học; khuyến khích đặt tên của xã, phường theo số thứ tự hoặc theo tên của đơn vị hành chính cấp huyện (trước sắp xếp) có gắn với số thứ tự để thuận lợi cho việc số hóa, cập nhật dữ liệu thông tin, ví dụ: Thanh Xuân 1, Thanh Xuân 2, Đan Phượng 1, Đan Phượng 2...

Hai là đề xuất đặt tên đối với các đơn vị hành chính nội đô lịch sử, có truyền thống văn hóa lịch sử cách mạng, có tính đại diện của đất nước và Thủ đô. Lựa chọn 1 đơn vị hành chính tiêu biểu để đặt tên, các đơn vị hành chính liền kề được lấy theo tên các địa danh lịch sử, văn hóa, cách mạng tiêu biểu khác tránh sự trùng lặp, thí dụ: Hoàn Kiếm (đơn vị đặt tên là Hoàn Kiếm); Đống Đa (một đơn vị đặt tên là Đống Đa; một đơn vị đặt tên là Kim Liên, một đơn vị đặt tên là Văn Miếu-Quốc Tử Giám).

Dự thảo phương án cũng nêu các nguyên tắc xác định trung tâm hành chính. Theo đó, thành phố sẽ lựa chọn trung tâm hành chính của một trong số các đơn vị hành chính cấp xã hiện nay là trung tâm hành chính của đơn vị hành chính cơ sở mới.

Trung tâm hành chính của đơn vị hành chính cơ sở mới có vị trí địa lý thuận lợi, hạ tầng kinh tế-xã hội đồng bộ, nhất là hệ thống giao thông phát triển, dễ dàng kết nối với các đơn vị hành chính khác trong thành phố, kết nối giữa trụ sở của đơn vị hành chính và cộng đồng dân cư trong đơn vị hành chính đó.

Trung tâm hành chính của đơn vị hành chính cơ sở mới cần có không gian phát triển trong tương lai; phù hợp với định hướng phát triển kinh tế-xã hội của đơn vị hành chính mới, bảo đảm quốc phòng, an ninh.

Về dự kiến số lượng đơn vị hành chính cấp xã, dự thảo phương án nêu: “Theo dự kiến của Trung ương, tổng số lượng đơn vị hành chính xã, phường sau sắp xếp giảm khoảng 50% so với tổng số lượng đơn vị hành chính cấp xã trước sắp xếp”.

Do đó có thể hiểu, Hà Nội cũng sẽ thực hiện theo tỷ lệ dự kiến này, nghĩa là có thể sẽ giảm từ 526 phường, xã, thị trấn xuống còn 263 đơn vị hành chính cấp xã.

Trên đây mới chỉ là dự thảo phương án được đưa ra thảo luận. Thời gian tới, căn cứ báo cáo đề xuất của Đảng ủy, Ủy ban nhân dân thành phố, Thường trực Thành ủy, Ban Thường vụ Thành ủy sẽ thống nhất chủ trương về quan điểm, mục tiêu, yêu cầu, tiêu chí và dự kiến số đơn vị hành chính cấp xã thực hiện sắp xếp; chỉ đạo thực hiện quy trình lấy ý kiến của lãnh đạo các sở, ban, ngành; các quận, huyện, thị xã về dự kiến phương án sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã.

Đề án sắp xếp cấp xã tại Hà Nội dự kiến sẽ xong trước ngày 25/4/2025.

QUỐC TOẢN