Hà Nội: Kết nối sáng tạo và biến di sản ẩm thực thành 'tài sản'

Trong lễ khai mạc, “Tri thức chế biến và thưởng thức Chả cá Lã Vọng” chính thức được ghi danh vào Danh mục quốc gia về di sản văn hóa phi vật thể

Lễ hội là sự kiện văn hóa được tổ chức thường niên nhằm tôn vinh các giá trị di sản văn hóa ẩm thực truyền thống, đồng thời góp phần quảng bá hình ảnh Hà Nội - Thành phố sáng tạo, thanh lịch và giàu bản sắc văn hóa.

Phát biểu tại lễ khai mạc, bà Lê Thị Ánh Mai, Phó Giám đốc Sở VHTT Hà Nội nhấn mạnh, từ năm 2022, Thành ủy Hà Nội đã ban hành Nghị quyết số 09 -NQ/TU về phát triển công nghiệp văn hóa trên địa bàn Thủ đô.

“Ẩm thực được xác định là một trong những lĩnh vực quan trọng, phát huy và biến di sản thành “tài sản” và là nguồn lực phát triển công nghiệp văn hóa một cách bền vững. Lễ hội hôm nay chính là một minh chứng sinh động cho chủ trương đúng đắn đó”, bà Lê Thị Ánh Mai nói.

Theo bà Lê Thị Ánh Mai, với sự giao thoa, kết tinh của văn hóa xứ Đoài và nhiều vùng miền, ẩm thực Hà Nội đã trở nên phong phú, đa dạng, vừa tinh tế, chuẩn mực, vừa giàu sức sáng tạo.

Ẩm thực được xác định là một trong những lĩnh vực quan trọng để biến di sản thành “tài sản” phát triển công nghiệp văn hóa một cách bền vững

Hàng trăm di sản văn hóa phi vật thể thuộc lĩnh vực ẩm thực đã được nhận diện và đưa vào Danh mục kiểm kê của thành phố.

Trong đó, 7 di sản được ghi danh vào Danh mục quốc gia về di sản văn hóa phi vật thể gồm: Phở Hà Nội, nghề làm cốm Mễ Trì, nghề ướp trà sen Quảng An, nghề làm xôi Phú Thượng, nghề làm bánh cuốn Thanh Trì, tri thức nấu cỗ Bát Tràng.

Đặc biệt, trong lễ khai mạc, “Tri thức chế biến và thưởng thức Chả cá Lã Vọng” chính thức được ghi danh vào Danh mục quốc gia về di sản văn hóa phi vật thể.

Chủ thể sáng tạo của di sản là gia đình họ Đoàn tại số 14 phố Hàng Sơn (nay là 14 phố Chả Cá, phường Hoàn Kiếm) đã duy trì thực hành và gìn giữ bí quyết chế biến chả cá truyền thống đến nay đã là thế hệ thứ sáu.

Theo thời gian, Tri thức chế biến và thưởng thức “Chả cá Lã Vọng” trở thành biểu tượng văn hóa ẩm thực Thủ đô. Đến nay, ngoài “Chả cá Lã Vọng” còn có 22 cửa hàng chả cá mang thương hiệu khác, góp phần lan tỏa món ăn này như: Chả cá Thăng Long, Vua chả cá, Chả cá Hàng Sơn, Chả cá Anh Vũ, Chả cá Phan, Lão Ngư chả cá…

Di sản văn hóa phi vật thể được tôn vinh không chỉ để di sản được trao truyền, lan tỏa mà còn thích ứng với đời sống đương đại

Việc ghi danh di sản văn hóa phi vật thể không chỉ là sự tôn vinh các giá trị lịch sử, văn hóa và khoa học mà còn tạo cơ sở pháp lý, phát huy các nguồn lực xã hội để di sản được trao truyền, lan tỏa và thích ứng với đời sống đương đại.

Lễ hội ẩm thực truyền thống được giới thiệu, quảng bá, góp phần nâng cao sinh kế cộng đồng, hình thành sản phẩm văn hóa - du lịch đặc sắc và thúc đẩy phát triển công nghiệp văn hóa một cách bền vững.

Đồng thời, Lễ hội còn là không gian để các nghệ nhân kể câu chuyện di sản của mình, kết nối với thế hệ trẻ thông qua nhiều hoạt động phong phú như: Tọa đàm chuyên đề, trình diễn di sản ẩm thực, các cuộc thi trải nghiệm dành cho học sinh - sinh viên, triển lãm ảnh, triển lãm sách, biểu diễn nghệ thuật truyền thống kết hợp hiện đại, cùng 60 không gian giới thiệu ẩm thực Hà Nội và các vùng miền.

Thông qua việc trình diễn, thực hành và giao lưu, Lễ hội không chỉ góp phần bảo vệ, gìn giữ và truyền dạy các tri thức, kỹ năng chế biến ẩm thực truyền thống mà còn hình thành nhiều sản phẩm văn hóa sáng tạo từ ẩm thực, góp phần đưa ẩm thực trở thành nguồn lực quan trọng thúc đẩy phát triển công nghiệp văn hóa Thủ đô.

QUẢNG XƯƠNG; ảnh: D.KHÁNH