Hà Nội đã đặt vấn đề môi trường đúng vị trí, kỳ vọng đột phá trong nhiệm kỳ tới

Thưa bà, bà đánh giá tổng quan như thế nào về công tác bảo vệ môi trường của Hà Nội trong nhiệm kỳ vừa qua? Đâu là những điểm nhấn nổi bật nhất?

PGS.TS Bùi Thị An - Viện trưởng của Viện Tài nguyên, Môi trường và Phát triển cộng đồng

- Tôi cho rằng, điểm nhấn quan trọng nhất trong nhiệm kỳ vừa rồi là Thành phố Hà Nội đã đặt vấn đề môi trường ở đúng vị trí của nó. Điều này thể hiện sự quan tâm thực sự đến chất lượng cuộc sống của người dân, lấy đó làm mục tiêu phấn đấu.

Sự thay đổi về nhận thức này đã được cụ thể hóa bằng những hành động bước đầu rất đáng ghi nhận.

Thứ nhất là nỗ lực giải quyết vấn đề ô nhiễm không khí thông qua các giải pháp ban đầu.

Thứ hai là việc bắt đầu triển khai xử lý, làm sạch các hệ thống sông nội đô. Dù mới là khởi đầu, nhưng đây là những tín hiệu tích cực cho thấy quyết tâm của Thành phố.

Tuy nhiên, ô nhiễm không khí và nguồn nước vẫn là vấn đề nan giải. Theo bà, đâu là nguyên nhân chính?

- Về ô nhiễm không khí, Hà Nội vẫn nằm trong nhóm các thành phố có mức độ ô nhiễm cao. Nguyên nhân là các giải pháp căn cơ như giao thông xanh chưa có đủ điều kiện để triển khai đồng bộ. Chúng ta mong muốn chuyển đổi phương tiện từ sử dụng nhiên liệu hóa thạch sang năng lượng sạch, và hiện Thành phố đã có kế hoạch cụ thể như xây dựng khu vực phát thải thấp, hỗ trợ thay thế phương tiện... nhưng tất cả cần thời gian và nguồn lực lớn.

Đối với các con sông nội đô, đây là vấn đề tồn tại từ rất nhiều năm. Việc bổ cập nước hay xây thêm nhà máy xử lý nước thải là những giải pháp tốt, nhưng mới chỉ là bước đầu.

Để giải quyết triệt để, chúng ta cần tiềm lực kinh tế rất lớn để thực hiện các giải pháp tổng thể: từ việc thu gom toàn bộ nước thải để xử lý trước khi xả ra sông, đến việc nạo vét bùn ô nhiễm đã tích tụ hàng chục năm. Chúng ta đã có chủ trương, có kế hoạch, nhưng mới đang trong giai đoạn bắt đầu thực hiện.

Vậy theo bà, đâu là bước đột phá lớn nhất của Hà Nội trong lĩnh vực này ở nhiệm kỳ qua?

- Theo tôi, bước đột phá lớn nhất chính là về mặt chủ trương và nhận thức. Khi lãnh đạo Thành phố đã nhận thức đầy đủ rằng môi trường là yếu tố sống còn cho sự phát triển bền vững, thì từ đó mới ra đời một loạt các quyết định đúng đắn.

Ví dụ điển hình là việc HĐND TP ra nghị quyết về việc xây dựng khu vực phát thải thấp. Đó là một biểu hiện rất tốt, cho thấy quyết tâm chính trị mạnh mẽ. Hay việc Hà Nội ban hành một loạt nghị quyết để thực hiện hóa chủ trương của trung ương, thể hiện bằng những hành động cụ thể. Chính sự chuyển biến trong tư duy và chính sách này mới là nền tảng quan trọng nhất cho những hành động trong tương lai.

-Từ những tiền đề đó, bà có kỳ vọng gì vào công tác bảo vệ môi trường của Thành phố trong nhiệm kỳ tới?

- Tôi rất kỳ vọng rằng trong nhiệm kỳ tới, Hà Nội sẽ có những đột phá thực sự trong lĩnh vực môi trường. Các báo cáo tại Đại hội cũng đã nhấn mạnh vấn đề này, cho thấy đây là một nhiệm vụ trọng tâm.

Tôi kỳ vọng Thành phố sẽ thực hiện được các chỉ tiêu đã đề ra, ví dụ như đến năm 2030, tỷ lệ ngày có chất lượng không khí tốt đạt trên 80%, và toàn bộ hệ thống sông nội đô phải là "nước sạch trong xanh" – sạch theo đúng nghĩa.

Để làm được điều này, chủ trương và quyết tâm thôi là chưa đủ. Chúng ta cần có những kế hoạch chi tiết, khả thi đến từng tháng, từng quý; có sự kiểm điểm, đánh giá và giám sát thường xuyên. Quan trọng nhất là phải giao trách nhiệm rõ ràng cho người đứng đầu và đảm bảo sự minh bạch trong quá trình thực hiện. Với nền tảng đã có, tôi tin rằng Hà Nội chắc chắn sẽ làm được.

Xin trân trọng cảm ơn bà!

Nguyễn Quý thực hiện