Giúp quản lý thuế thương mại điện tử hiệu quả hơn

Cán bộ Cục Thuế thành phố Hà Nội hỗ trợ trực tuyến giải quyết các thủ tục về thuế cho người dân. Ảnh: Nguyễn Quang

Nhận diện khó khăn

Số liệu từ Cục Thuế thành phố Hà Nội cho thấy, lũy kế 10 tháng năm 2024, tổng số thu ngân sách nhà nước đối với hoạt động thương mại điện tử là 34.229 tỷ đồng, tăng 36% so với cùng kỳ 2023. Trong đó, tổng số thuế của nhóm doanh nghiệp kinh doanh thương mại điện tử là 32.892 tỷ đồng, tăng 32%; tổng số thuế cá nhân kinh doanh là 150 tỷ đồng, tăng 38%; tổng số thuế hộ kinh doanh cung cấp hàng hóa dịch vụ trên sàn thương mại điện tử là 1.187 tỷ đồng, cũng tăng mạnh so với cùng kỳ năm trước.

Một số chuyên gia nhìn nhận, số thu ngân sách tăng mạnh song chưa tương xứng với quy mô phát triển của hoạt động kinh doanh. Thị trường thương mại điện tử tại Việt Nam ngày càng được mở rộng trong đó kinh doanh trên các nền tảng thương mại điện tử trở thành phương thức kinh doanh phổ biến.

Hiện có hơn 191 nghìn tổ chức, cá nhân kinh doanh trên sàn thương mại điện tử. Số lượng nhà cung cấp nước ngoài đăng ký, khai thuế và nộp thuế qua cổng thông tin điện tử dành cho nhà cung cấp nước ngoài lên con số 116. Việc này đặt ra những thách thức mới đối với công tác quản lý thuế, đó là khả năng quản lý đầy đủ các nguồn thu, đối tượng nộp thuế, áp dụng quản lý hiện đại, hiệu quả.

Thực tế cho thấy, còn nhiều vướng mắc khi triển khai quản lý thuế đối với hoạt động thương mại điện tử trên địa bàn thành phố. Đó là, việc định danh các chủ thể tham gia hoạt động kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử vẫn còn khó do các thông tin bị ẩn danh. Đặc biệt, khó khăn trong việc xác định việc thực hiện các giao dịch phát sinh vẫn thông qua thanh toán theo hình thức COD (trả tiền mặt khi giao hàng), dẫn đến không xác định được chính xác doanh thu, giá trị giao dịch...

Một trong những mục tiêu của đề án trên là cải cách thủ tục hành chính thuế thông qua chuyển đổi số giúp cơ sở kinh doanh tham gia hoạt động thương mại điện tử tiếp cận nhanh, dễ dàng các dịch vụ công, các ứng dụng số, nền tảng số; được cung cấp thông tin đầy đủ, được phục vụ kịp thời; nâng cao nhận thức của người nộp thuế phát sinh hoạt động kinh doanh thương mại điện tử trong việc tuân thủ, chấp hành các quy định của pháp luật về thuế, pháp luật đăng ký kinh doanh… Thông qua đó, bảo đảm tính thống nhất trong chỉ đạo điều hành và tổ chức thực hiện công tác quản lý thuế đối với hoạt động thương mại điện tử...

Quản lý hiệu quả hơn

Tiến sĩ Nguyễn Thị Cẩm Giang, Khoa Tài chính, Học viện Ngân hàng đánh giá, Đề án “Quản lý thuế đối với hoạt động kinh doanh thương mại điện tử trên địa bàn thành phố Hà Nội” tác động đáng kể đến việc nâng cao hành vi tuân thủ, chấp hành pháp luật đăng ký, kê khai và tính nộp thuế của các chủ thể kinh doanh thông qua nhiều giải pháp chuyển đổi số.

“Điểm nhấn là việc đồng bộ dữ liệu căn cước công dân và mã số thuế sẽ giúp Cục Thuế thành phố Hà Nội xây dựng dữ liệu lớn về thông tin cá nhân như số tài khoản ngân hàng, doanh thu, mức thuế, dòng tiền thực tế của các đối tượng kinh doanh trên nền tảng số. Từ đó cơ quan thuế xác định chính xác căn cứ tính thuế và nghĩa vụ thuế của chủ thể kinh doanh thương mại điện tử được thực hiện bình đẳng như các chủ thể khác trong nền kinh tế”, Tiến sĩ Nguyễn Thị Cẩm Giang phân tích.

Bên cạnh đó, việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong việc thực hiện thủ tục thuế như đăng ký, kê khai và nộp thuế cũng giúp cho người nộp tiếp cận nhanh chóng và thao tác dễ dàng các dịch vụ công.

Tuy nhiên, để đáp ứng tốc độ và số lượng kê khai lớn thì chất lượng hạ tầng công nghệ về tốc độ và sự ổn định đường truyền cần được bảo đảm cũng như thông tin trong biểu mẫu kê khai cần đơn giản, dễ hiểu để tạo điều kiện thuận lợi cho người nộp. Hơn nữa, đề án cũng yêu cầu sự phối hợp chặt chẽ và chủ động hơn của các cơ quan, ban ngành liên quan nhằm nâng cao hiệu quả và hiệu lực trong quản lý trao đổi thông tin, ngăn ngừa thất thu ngân sách nhà nước.

Còn chuyên gia kinh tế Nguyễn Minh Phong nhìn nhận, những nhiệm vụ được đưa ra trong đề án là hoàn thiện cơ chế, chính sách pháp luật và xây dựng cơ sở dữ liệu lớn; tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với cơ sở kinh doanh theo quy định của pháp luật về đăng ký kinh doanh, pháp luật thuế, pháp luật thương mại điện tử và pháp luật chuyên ngành có liên quan. Cùng với đó, có giải pháp về công tác phối hợp, về quản lý thuế (xác định mô hình quản lý thuế triển khai áp dụng, xây dựng cơ sở dữ liệu nền tảng; đẩy mạnh các giải pháp chuyển đổi số trong việc đăng ký, kê khai, nộp thuế…), tuyên truyền, hỗ trợ người nộp thuế… Vì thế, quản lý thuế với hoạt động thương mại điện tử trên địa bàn thành phố Hà Nội chắc chắn sẽ hiệu quả hơn trong thời gian tới.

Hương Thủy