Giới lãnh đạo dầu mỏ Canada yêu cầu bãi bỏ hệ thống định giá carbon

Lãnh đạo Đảng Bảo thủ Pierre Poilievre đã đưa chính sách định giá carbon trở thành một trọng tâm trong chiến dịch tranh cử của mình. Ảnh Reuters

Theo Reuters, hệ thống định giá carbon hiện tại giúp giảm ô nhiễm bằng cách áp dụng sức ép tài chính lên các ngành công nghiệp có lượng phát phát cao, khuyến khích họ cắt giảm khí thải. Tuy nhiên, tình hình chính trị đang có những chuyển biến, trong bối cảnh Canada tìm kiếm thị trường năng lượng mới để đối phó với các biện pháp thuế từ Tổng thống Mỹ Donald Trump. Những thay đổi này đã tiếp thêm động lực cho một số người Canada vốn cho rằng các mục tiêu khí hậu của đất nước đã được đặt lên trên lợi ích kinh tế quá lâu.

Hôm thứ Hai, lãnh đạo Đảng Bảo thủ Pierre Poilievre đã đưa chính sách định giá carbon trở thành một trọng tâm trong chiến dịch tranh cử của mình, cam kết sẽ hủy bỏ hệ thống này nếu giành chiến thắng trong cuộc bầu cử dự kiến vào ngày 28/4. Hệ thống định giá carbon được triển khai từ năm 2019, yêu cầu các doanh nghiệp trả phí nếu lượng phát thải vượt ngưỡng cho phép hoặc phải mua tín chỉ carbon để bù đắp tác động môi trường.

Ông Poilievre cho biết, nếu đắc cử, ông sẽ thay thế quy định hiện tại bằng các biện pháp khuyến khích tài chính như ưu đãi thuế, nhằm hỗ trợ doanh nghiệp giảm ô nhiễm. Khi đó, quyền quyết định chính sách định giá carbon sẽ thuộc về các tỉnh bang.

Theo luật hiện hành, các công ty công nghiệp lớn được yêu cầu phải tuân thủ giới hạn phát thải hoặc chi trả phí nếu vượt mức. Hệ thống này được thiết kế để ngày càng chặt chẽ hơn với mức tăng giá carbon theo quy trình định nghĩa rõ ràng.

Trong khi đó, Thủ tướng đảng Tự do Mark Carney, người đang dẫn trước đảng Bảo thủ trong các cuộc thăm dò, tuyên bố hôm thứ Ba rằng Canada cần duy trì chính sách định giá carbon đối với ngành công nghiệp nếu muốn mở rộng quan hệ thương mại với các đồng minh. Ông dẫn chứng đảo Anh đang lên kế hoạch áp dụng thuế carbon đối với hàng nhập khẩu từ những nước có chính sách khí hậu kém nghiêm ngặt hơn.

CEO ngành dầu khí gia tăng áp lực

Trong một bức thư ngỏ công bố trong tuần này, 14 CEO các công ty dầu khí Canada kêu gọi chính phủ liên bang hủy bỏ hệ thống giá carbon để các tỉnh bang có thể tự thiết lập các quy định phù hợp hơn.

Hôm thứ Sáu, Pathways Alliance - liên minh của sáu nhà khai thác cát dầu lớn nhất Canada, đã lên tiếng chỉ trích hệ thống giá carbon. Tổ chức này đã đề xuất một dự án thu giữ và lưu trữ carbon trị giá 16 tỷ CAD (11,47 tỷ USD) nhằm giảm đáng kể lượng khí thải của ngành. Trên website chính thức, Pathways đã đề xuất một dự án thu giữ và lưu trữ carbon có giá trị 16 tỷ CAD (11,47 tỷ USD) để giảm đáng kể lượng khí thải của ngành. Tuy nhiên, liên minh này cho rằng hệ thống định giá carbon hiện tại đang làm giảm tính cạnh tranh của Canada.

Hiện nhiều tỉnh bang, trong đó có Alberta - trung tâm sản xuất dầu mỏ của Canada, đã triển khai hệ thống định giá carbon riêng. Theo quy định hiện tại, các chính sách cấp tỉnh phải đáp ứng tiêu chuẩn nghiêm ngặt tương đương hoặc cao hơn chính sách liên bang.

Các CEO lập luận rằng hệ thống giá carbon hiện tại đang đặt Canada vào thế bất lợi so với những nước không áp dụng chính sách tương tự, chẳng hạn như Mỹ.

Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cho rằng không có cơ chế giá carbon, các doanh nghiệp sẽ ít động lực đầu tư vào công nghệ giảm khí thải.

Michael Bernstein, CEO tổ chức tư vấn Clean Prosperity, nhận định: "Chừng nào tương lai của chính sách còn chưa rõ ràng, thì khả năng đầu tư vào dự án Pathways vẫn còn bấp bênh".

Tiến độ chậm lại trong các cuộc đàm phán

Ngành khai thác cát dầu hiện là lĩnh vực có mức phát thải khí nhà kính cao nhất tại Canada. Nếu được triển khai, dự án thu giữ carbon của Pathways sẽ là một trong những dự án lớn nhất thế giới về lĩnh vực này. Tháng 3 vừa qua, Pathways đã đệ trình hồ sơ cấp phép cho một đường ống vận chuyển carbon, nhưng vẫn chưa đưa ra quyết định đầu tư cuối cùng.

Trong số sáu thành viên của liên minh, năm công ty - Canadian Natural Resources, Suncor Energy, Imperial Oil, Cenovus Energy và MEG Energy - đã ký thư ngỏ kêu gọi hủy bỏ hệ thống định giá carbon. Các công ty này từ chối bình luận về vấn đề.

Thành viên duy nhất không ký thư ngỏ là ConocoPhillips Canada. Người phát ngôn của công ty cho biết trong một email hôm thứ Sáu rằng họ vẫn duy trì cam kết đối với liên minh Pathways.

Ngoài các công ty trên, bức thư còn có chữ ký của CEO các tập đoàn ARC Resources, Veren, Pembina Pipeline, Enbridge, Whitecap Resources, TC Energy, Tourmaline Oil, Strathcona Resources và South Bow Corp.

Trong một cuộc phỏng vấn với Reuters, CEO của Canadian Natural Resources, Scott Stauth, thừa nhận rằng việc sắp đến kỳ bầu cử và những thay đổi trong chính sách năng lượng đã làm chậm tiến trình đàm phán về dự án Pathways. "Thêm vào đó, lập trường của chính quyền Mỹ về thuế quan và các chính sách thương mại cũng gây tác động lớn, khiến các cuộc thảo luận về Pathways có phần chững lại", ông Stauth cho biết.

Trong những tháng gần đây, Pathways đã đàm phán với chính phủ liên bang nhằm tìm kiếm các cam kết về mức giá carbon ổn định trong tương lai, để tránh nguy cơ chính sách này bị xóa bỏ dưới một chính quyền mới. Tuy nhiên, hai bên vẫn chưa đạt được thỏa thuận nào.

Chris Severson-Baker, Giám đốc điều hành Viện Pembina, cho rằng nếu không có chính sách giá carbon mạnh mẽ, chính phủ sẽ chỉ còn cách hỗ trợ các dự án như Pathways thông qua trợ cấp trực tiếp từ ngân sách. "Nếu không có cơ chế giá carbon hợp lý, dự án Pathways có thể trở thành một gánh nặng tài chính do ngân sách nhà nước chi trả", ông Severson-Baker nhận định.

Nh.Thạch

Reuters