Giao Chính phủ quy định điều kiện thành lập, hoạt động của tổ chức dịch vụ việc làm công

Ông Nguyễn Đắc Vinh, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa – Xã hội của Quốc hội báo cáo trước Quốc hội (Ảnh: Quang Vinh)

Ngày 7/5, báo cáo trước Quốc hội về việc tiếp thu, giải trình và chỉnh lý dự thảo Luật Việc làm (sửa đổi), ông Nguyễn Đắc Vinh, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa – Xã hội của Quốc hội cho biết, dự thảo Luật sau khi được rà soát, tiếp thu, chỉnh lý và hoàn thiện bao gồm 8 chương, 58 điều (giảm 1 chương và 36 điều so với dự thảo Luật do Chính phủ trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 8).

Về đăng ký lao động (Chương III), theo ông Vinh, tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, dự thảo Luật đã được chỉnh lý theo hướng quy định rõ ràng, mạch lạc hơn về: Nguyên tắc đăng ký lao động (Điều 17); Thông tin đăng ký lao động (khoản 1 Điều 18); Quyền và nghĩa vụ của người lao động trong đăng ký lao động (Điều 19); Kết nối, cập nhật, chia sẻ các thông tin đăng ký lao động từ cơ sở dữ liệu tổng hợp quốc gia, cơ sở dữ liệu quốc gia, cơ sở dữ liệu chuyên ngành và cơ sở dữ liệu khác (khoản 4 Điều 18); Quy định mang tính nguyên tắc chung về đăng ký lao động và giao Chính phủ quy định trình tự, thủ tục đăng ký lao động (các khoản 2, 3 và 6 Điều 18).

Đồng thời, để bảo đảm tính khả thi, sự thuận lợi cho người đăng ký lao động, đề nghị Chính phủ lưu ý: Bảo đảm nguồn kinh phí để xây dựng, duy trì, cập nhật cơ sở dữ liệu về người lao động và hệ thống thông tin về lao động; điều chỉnh, cập nhật, quản lý cơ sở dữ liệu về người lao động; bảo đảm tính liên thông, chia sẻ dữ liệu giữa các cơ sở dữ liệu (cơ sở dữ liệu quốc gia về bảo hiểm, cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư); có quy định khuyến khích người lao động chủ động đăng ký lao động; nâng cao trách nhiệm của người sử dụng lao động trong việc thực hiện khai trình lao động; việc đăng ký, cập nhật thông tin của người lao động tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc phải bảo đảm không phát sinh chi phí; trường hợp phát sinh chi phí thì không lấy từ Quỹ Bảo hiểm xã hội.

Về hệ thống thông tin thị trường lao động (Chương IV), ông Vinh cho biết, tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, dự thảo Luật đã được chỉnh lý theo hướng chỉ quy định mang tính nguyên tắc như: Khái niệm chung về hệ thống thông tin thị trường lao động (khoản 1 Điều 20); hệ thống thông tin thị trường lao động được kết nối, chia sẻ dữ liệu với các cơ sở dữ liệu quốc gia, cơ sở dữ liệu về người lao động và cơ sở dữ liệu chuyên ngành để cập nhật, chia sẻ, khai thác thông tin về thị trường lao động (khoản 2 Điều 20); nội dung thông tin thị trường lao động (khoản 1 Điều 21); trách nhiệm Bộ Nội vụ (khoản 3 Điều 20 và khoản 2 Điều 21) và quyền, trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân (khoản 3 Điều 22). Đồng thời, giao Chính phủ quy định chi tiết một số nội dung để bảo đảm linh hoạt trong điều hành, phù hợp với thực tiễn.

Về tổ chức đánh giá kỹ năng nghề quốc gia (Điều 26), có ý kiến đề nghị quy định giá trần của dịch vụ đánh giá kỹ năng nghề làm cơ sở cho tổ chức đánh giá kỹ năng nghề định giá cung ứng dịch vụ và giao Chính phủ quy định chi tiết để bảo đảm tính minh bạch, tránh trường hợp Tổ chức đánh giá kỹ năng nghề tự định giá quá cao.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội thấy rằng: Theo quy định tại khoản 2 Điều 26 thì tổ chức đánh giá kỹ năng nghề quốc gia phải tự định giá và niêm yết giá cung ứng theo quy định pháp luật về giá. Nếu quy định giá trần thì sẽ không bảo đảm yếu tố thị trường và không phù hợp với pháp luật về giá. Hiện nay có 52 tổ chức được cấp giấy chứng nhận hoạt động đánh giá kỹ năng nghề thực hiện việc đánh giá và cấp chứng chỉ kỹ năng nghề quốc gia cũng tự định giá và không có quy định về giá trần. Do đó, xin Quốc hội cho giữ như dự thảo Luật.

Về tổ chức dịch vụ việc làm công (Trung tâm dịch vụ việc làm trong Luật hiện hành), ông Vinh cho biết, có ý kiến đề nghị không đưa cơ cấu tổ chức, bộ máy của Trung tâm dịch vụ việc làm vào trong dự thảo Luật mà giao cho Chính phủ quy định; bổ sung giải pháp để phát triển Trung tâm dịch vụ việc làm. Có ý kiến đề nghị làm rõ về việc Trung tâm dịch vụ việc làm không thu tiền dịch vụ khi tư vấn giải quyết việc làm cho người lao động và cung cấp thông tin thị trường lao động và lấy nguồn này từ nguồn ngân sách nhà nước.

Tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, dự thảo Luật đã được chỉnh lý theo hướng không quy định trực tiếp Trung tâm dịch vụ việc làm mà quy định tổ chức dịch vụ việc làm gồm tổ chức dịch vụ việc làm công (Trung tâm dịch vụ việc làm trước đây) và doanh nghiệp hoạt động dịch vụ việc làm (khoản 2 Điều 28), giao Chính phủ quy định điều kiện thành lập, tổ chức và hoạt động của tổ chức dịch vụ việc làm công (khoản 6 Điều 28).

Về thời gian đóng bảo hiểm thất nghiệp không được bảo lưu, có nhiều ý kiến đề nghị bỏ quy định thời gian đóng bảo hiểm thất nghiệp trên 144 tháng thì không được bảo lưu để tính hưởng trợ cấp thất nghiệp cho lần tiếp theo.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội thấy rằng, nội dung này không có trong quy định của Luật hiện hành mà được quy định tại Thông tư số 15/2023/TT-BLĐTBXH ngày 29/12/2023 của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội. Dự thảo Luật khi trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8 đã bổ sung nội dung này. Trên tinh thần đổi mới tư duy trong công tác xây dựng luật, tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo chỉnh lý theo hướng không quy định nội dung này trong dự thảo Luật.

Liên quan đến trách nhiệm thông báo về việc tìm kiếm việc làm của người lao động (khoản 1 Điều 42), có ý kiến cho rằng, trong thời kỳ công nghệ phát triển mạnh, việc người lao động phải trực tiếp đến Trung tâm dịch vụ việc làm, nơi đang hưởng trợ cấp thất nghiệp, để thông báo về việc tìm kiếm việc làm là không cần thiết.

Tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo chỉnh lý theo hướng trong thời gian hưởng trợ cấp thất nghiệp, hằng tháng, người lao động phải thông báo về việc tìm kiếm việc làm cho tổ chức dịch vụ việc làm công nơi đang hưởng trợ cấp thất nghiệp và giao Chính phủ quy định chi tiết để bảo đảm linh hoạt, thuận lợi cho người lao động.

Việt Thắng