Giám đốc tình báo Nga: Cạnh tranh giành ưu thế AI trở thành mặt trận xung đột mới
Cuộc chạy đua giành quyền kiểm soát công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) đang dần trở thành một mặt trận xung đột mới giữa các cường quốc.

Giám đốc Cơ quan Tình báo đối ngoại Nga (SVR) Sergey Naryshkin. Ảnh tư liệu: Reuters/TTXVN
Giới chức tình báo Nga cảnh báo, sự phát triển nhanh chóng của AI không chỉ thay đổi cán cân quyền lực toàn cầu mà còn có thể tác động đến cấu trúc răn đe hạt nhân hiện nay.
Theo hãng tin TASS ngày 21/10, Giám đốc Cơ quan Tình báo đối ngoại Nga (SVR) Sergey Naryshkin cho biết cuộc cạnh tranh nhằm giành ưu thế chiến lược trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo đang nổi lên như một “mặt trận xung đột” mới trong quan hệ quốc tế. Ông đưa ra nhận định này tại Hội nghị các lãnh đạo cơ quan an ninh và tình báo của các quốc gia thành viên Cộng đồng các quốc gia độc lập (CIS), diễn ra tại Moskva.
Ông Naryshkin nhấn mạnh rằng: “Cuộc cạnh tranh nhằm giành quyền thống trị trong lĩnh vực công nghệ số, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo, đang nhanh chóng trở thành một chiến trường mới”. Theo ông, những nỗ lực phát triển AI hiện nay không chỉ mang ý nghĩa kinh tế - khoa học mà còn là yếu tố mang tính chiến lược, có thể ảnh hưởng sâu sắc đến trật tự toàn cầu.
Dẫn các báo cáo quốc tế, người đứng đầu SVR cho biết năng suất của công nghệ AI có thể tăng gấp đôi sau mỗi sáu tháng. Các tập đoàn công nghệ hàng đầu dự báo rằng trong vòng ba năm tới, AI có thể tự phát hiện và phát minh khoa học mà không cần sự can thiệp của con người, điều này có thể mang lại những bước ngoặt đáng kể trong các lĩnh vực quân sự, năng lượng và tài chính toàn cầu.
“Không thể loại trừ khả năng rằng trong tương lai, sự phát triển của trí tuệ nhân tạo có thể tác động tới cán cân chiến lược toàn cầu và ảnh hưởng tới cơ cấu răn đe hạt nhân hiện nay”, ông Naryshkin phát biểu.
Tuy nhiên, người đứng đầu cơ quan tình báo Nga cũng lưu ý rằng các dự báo và đánh giá trên cần được thảo luận một cách thận trọng và kiểm chứng nghiêm ngặt, trong đó các cơ quan tình báo có vai trò quan trọng trong việc đánh giá, giám sát và dự báo tác động của những tiến bộ công nghệ mới này.
Ông Naryshkin đồng thời cảnh báo rằng các cơ quan tình báo phương Tây đang tận dụng những tiến bộ công nghệ - bao gồm AI - để can thiệp vào công việc nội bộ của các quốc gia có chủ quyền. Theo ông, điều này đã trở nên rõ ràng trong những năm gần đây, khi công nghệ số được sử dụng như một công cụ để gây bất ổn chính trị và xã hội.
Giám đốc SVR nhấn mạnh, việc phát triển các phương thức phối hợp và công cụ chung để ứng phó với các thách thức công nghệ mới đang trở thành ưu tiên hàng đầu của cộng đồng tình báo. Ông cho biết các cơ quan an ninh cần tập trung xây dựng năng lực phát hiện và đối phó với deepfake, gây nhiễu tín hiệu vệ tinh của đối phương, đồng thời ngăn chặn việc sử dụng các kênh tài chính kỹ thuật số nhằm tài trợ cho các hoạt động biểu tình phi pháp.
Theo ông Naryshkin, trong bối cảnh công nghệ AI phát triển với tốc độ chưa từng có, sự hợp tác quốc tế giữa các cơ quan an ninh và tình báo là yếu tố quan trọng nhằm bảo vệ chủ quyền quốc gia, an ninh thông tin và ổn định toàn cầu. “Trước những thách thức mới của kỷ nguyên số, chỉ có sự phối hợp chặt chẽ và chia sẻ kinh nghiệm mới có thể giúp ngăn chặn việc lạm dụng công nghệ vào mục đích chính trị hoặc quân sự”, ông kết luận.