Giải bài toán về yêu cầu tiến sĩ chủ trì khi mở ngành vi mạch bán dẫn
Dự thảo chuẩn chương trình đào tạo vi mạch bán dẫn quy định điều kiện mở ngành, trong đó yêu cầu có giảng viên là tiến sĩ ngành phù hợp.

Sinh viên Trường Đại học Bách khoa, Đại học Đà Nẵng học tập tại Không gian đổi mới sáng tạo.
Rà soát tình hình đội ngũ
Trường Đại học Bách khoa, Đại học Đà Nẵng mở thêm chuyên ngành Vi điện tử - Thiết kế vi mạch, bắt đầu tuyển sinh từ năm 2024.
Trường Đại học Bách khoa, Đại học Đà Nẵng hiện có 17 giảng viên chuyên sâu về vi mạch, trong đó 6 Phó Giáo sư, 11 Tiến sĩ, được đào tạo từ Mỹ, Nhật Bản, Úc, Hàn Quốc, Đài Loan. Trong 3 năm gần nhất, giảng viên nhà trường đã công bố 51 bài báo quốc tế, 28 bài báo trong nước và 24 bài báo hội thảo liên quan đến vi mạch bán dẫn. Đặc biệt, nhà trường đã cử giảng viên tham gia các khóa đào tạo chuyên sâu về thiết kế vi mạch tại Synopsys và Faraday Technology.
Đối chiếu với các yêu cầu về dự thảo chương trình đào tạo (CTĐT) vi mạch bán dẫn, PGS.TS Nguyễn Hồng Hải, Phó Hiệu trưởng nhà trường cho biết: Chương trình đào tạo Vi điện tử - Thiết kế vi mạch của Trường Đại học Bách khoa, Đại học Đà Nẵng hiện nay là chương trình đào tạo kỹ sư chuyên sâu đặc thù bậc 7, nên hoàn toàn đáp ứng được các yêu cầu của chuẩn chương trình đào tạo vi mạch bán dẫn". Trước đó, trong quá trình xây dựng chương trình đào tạo, nhà trường đã nghiên cứu kỹ lưỡng các quy định pháp lý, xu hướng phát triển và yêu cầu thực tiễn của ngành.

Trường Đại học Bách khoa, Đại học Đà Nẵng phối hợp với các chuyên gia đến từ doanh nghiệp tổ chức talkshow về nhân lực ngành vi mạch bán dẫn.
Với tầm nhìn dài hạn và chiến lược phát triển rõ ràng, Trường Đại học Bách khoa, Đại học Đà Nẵng luôn chú trọng rà soát, cập nhật chương trình theo quy định của Bộ GD&ĐT, xu hướng công nghệ và nhu cầu thực tiễn. Nhờ kinh nghiệm tích lũy cùng sự chủ động thích ứng, nhà trường tự tin trước các yêu cầu của chuẩn chương trình đào tạo vi mạch bán dẫn.
Tuy nhiên, đại diện Trường Đại học Bách khoa, Đại học Đà Nẵng thừa nhận rằng, nếu dự thảo về Chuẩn CTĐT vi mạch bán dẫn được thông qua, thì việc chuẩn bị đội ngũ giảng viên đạt trình độ tiến sĩ trong lĩnh vực vi mạch bán dẫn vẫn còn là một thách thức lớn do nguồn nhân lực trình độ cao còn hạn chế.
Một khó khăn nữa là đầu tư cơ sở vật chất và phòng thí nghiệm cần nguồn kinh phí lớn, đòi hỏi sự hỗ trợ từ nhà nước và doanh nghiệp. Việc kết nối với các doanh nghiệp sản xuất vi mạch tại Việt Nam còn hạn chế do thị trường bán dẫn trong nước đang trong giai đoạn phát triển.
Thúc đẩy hợp tác doanh nghiệp
Dự thảo Chuẩn CTĐT vi mạch bán dẫn quy định siết chặt, đảm bảo chất lượng đầu ra và đầu vào cho chương trình đào tạo vi mạch bán dẫn như yêu cầu đầu vào, khối lượng đào tạo, chuẩn đầu ra...
Mô hình phối hợp giữa nhà trường và doanh nghiệp được xem như bước đo quan trọng cho việc đào tạo nguồn nhân lực vi mạch có đủ số và chất lượng trong điều kiện các cơ sở giáo dục đại học thiếu giảng viên có kinh nghiệm, phòng thí nghiệm, giáo trình. Vì vậy, trong đào tạo nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn, trường nào có nhiều hợp tác với doanh nghiệp là lợi thế.

Cập nhật chương trình đào tạo theo hướng hội nhập quốc tế, tăng cường hợp tác với doanh nghiệp là hướng đểnhà trường đảm chất lượng đào tạo nhân lực cho ngành công nghiệp bán dẫn.
Trường Đại học Bách khoa, Đại học Đà Nẵng hiện có các phòng thí nghiệm và xưởng thực hành phục vụ đào tạo vi mạch, thuộc sự quản lý của Khoa Điện tử - Viễn thông và Khoa Khoa học Công nghệ tiên tiến.
Nhà trường đã nhận được tài trợ từ Cadence, Siemens, Renesas, Microchip, Keysight, Fujikin về phần mềm và thiết bị đo đạc hiện đại cho sinh viên và giảng viên. Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia (NIC) hỗ trợ 20 tài khoản phần mềm Cadence và Siemens để thực hành thiết kế vi mạch theo tiêu chuẩn công nghiệp. Trong hợp tác với ARM, Trường Đại học Bách khoa, Đại học Đà Nẵng được hỗ trợ cung cấp lõi thiết kế bộ vi xử lý tiên tiến nhất, giúp sinh viên tiếp cận công nghệ mới nhất. Năm 2024, nhà trường đã đầu tư cải tạo và mở rộng phòng thí nghiệm thiết kế vi mạch, với sự hỗ trợ từ tập đoàn Fujikin, công ty Renesas và FPT.
Về định hướng đào tạo và thực hành, sinh viên theo học chuyên ngành Vi điện tử - Thiết kế vi mạch được tiếp cận với phần mềm và thiết bị tiêu chuẩn công nghiệp, thực hành thiết kế và kiểm thử vi mạch trên các bộ công cụ như Cadence, Mentor Graphics, FPGA từ Xilinx và Altera, các kit vi điều khiển từ Renesas, Microchip.
Để hỗ trợ nghiên cứu và đổi mới sáng tạo cho giảng viên và sinh viên, Trường Đại học Bách khoa, Đại học Đà Nẵng đã tham gia tham gia chương trình Arm Academic Access, giúp sinh viên tiếp cận các lõi thiết kế bộ vi xử lý ARM tiên tiến nhất. Ngoài ra, Không gian đổi mới sáng tạo cũng đã được mở để hỗ trợ đào tạo STEM cho học sinh THPT, tạo nền tảng định hướng sớm cho sinh viên theo đuổi ngành vi mạch bán dẫn.
"Trong xây dựng chương trình đào tạo chuyên ngành Vi điện tử - Thiết kế vi mạch, Trường Đại học Bách khoa, Đại học Đà Nẵng đã tiến hành rà soát, tham khảo chương trình đào tạo từ các trường đại học hàng đầu thế giới như MIT, Stanford, KAIST, NUS... để thiết kế chương trình phù hợp với chuẩn đào tạo trong nước và quốc tế. Chương trình được xây dựng với lộ trình rõ ràng, gồm các môn học cốt lõi như Cấu kiện điện tử, Thiết bị bán dẫn, Kỹ thuật Vi xử lý, Thiết kế vi mạch số và tương tự, Công nghệ VLSI, cùng với các học phần thực hành nâng cao" - PGS.TS Nguyễn Hữu Hiếu, Hiệu trưởng Trường Đại học Bách khoa, Đại học Đà Nẵng.