Giấc mơ về máy bay chạy bằng hydro đang ngày càng xa vời

Hình ảnh đồ họa máy bay Airbus ZEROe, một ý tưởng cho máy bay Airbus A380 có động cơ sử dụng pin nhiên liệu hydro. (Ảnh: CNN/TTXVN)

Tham vọng phát triển máy bay chạy bằng hydro từng là trọng tâm trong nỗ lực giảm khí thải carbon của ngành hàng không. Tuy nhiên, trong những tuần gần đây, xu hướng này đột ngột mất đi sự ủng hộ.

Các hãng hàng không và nhà sản xuất châu Âu đã giảm đáng kể mục tiêu sử dụng hydro để đạt mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.

Airbus, nhà sản xuất máy bay lớn nhất thế giới, đã tạm dừng chương trình phát triển máy bay chở khách chạy bằng hydro tiên tiến nhất của hãng.

Trong khi đó, Boeing xác nhận họ không thấy vai trò đáng kể nào của hydro trong việc giảm khí thải cho máy bay của hãng này trong ít nhất vài thập kỷ tới.

Sự suy giảm trên gây ra một bước lùi tiềm tàng cho Anh, nơi các công ty và chính phủ đã đầu tư hàng trăm triệu bảng vào công nghệ này.

Ngành hàng không châu Âu sẽ phải đối mặt với chi phí hơn 1.000 tỷ euro (1.042 tỷ USD) để giảm khí thải carbon vào giữa thế kỷ. Đây là một con số khổng lồ mà họ khó có thể tự trang trải.

Ông Carlos López de la Osa thuộc tổ chức phi lợi nhuận Transport & Environment (T&E), một tổ chức thúc đẩy các chuyến bay bền vững, cho biết máy bay hydro gần như đã biến mất khỏi kế hoạch. Do đó, nhiên liệu thay thế duy nhất khả thi cho nhiên liệu hóa thạch dùng cho máy bay chở khách cỡ lớn dường như đã bị loại bỏ.

Nhiều chuyên gia xem máy bay điện chỉ là một giấc mơ xa vời do pin quá nặng và mật độ năng lượng thấp. Trong khi đó, tính khả thi của nhiên liệu hàng không bền vững (SAF) cũng bị nghi ngờ.

Ông López de la Osa nhấn mạnh ngành hàng không cần phải hành động quyết liệt hơn. Ông cho rằng đây là một ngành khó giảm khí thải, tốn kém và đầy thách thức.

Tuy nhiên, với tiến bộ trong lĩnh vực ôtô và năng lượng, ngành hàng không sẽ được chú ý sát sao hơn. Điều đáng lo ngại là hydro không thành công, SAF cũng gặp khó khăn, và các giải pháp kỹ thuật khác chưa có tiến bộ lớn.

Hydro từng được kỳ vọng là giải pháp tuyệt vời để giảm khí thải trong ngành hàng không vì sự dồi dào, quá trình đốt cháy sạch và khả năng tương thích với động cơ hiện tại. Hydro có thể được tạo ra từ nước, sử dụng trong tuabin phản lực thông thường và chỉ thải ra hơi nước khi đốt.

Ngành hàng không châu Âu dự đoán hydro sẽ cung cấp năng lượng cho 20% tổng số chuyến bay vào năm 2050, theo kế hoạch năm 2021 để đạt mức phát thải ròng bằng 0 vào giữa thế kỷ. Tuy nhiên, dù hứa hẹn, hydro đã tỏ ra khó khai thác thương mại hơn dự kiến.

Để sử dụng trên máy bay, hydro cần được làm lạnh ở nhiệt độ -250 độ C để hóa lỏng và bảo quản ở nhiệt độ đó trên máy bay. Việc này rất khó thực hiện cho hàng không thương mại.

Ngoài ra, việc sản xuất hydro ở quy mô lớn cần đầu tư lớn vào điện phân, nhà máy hóa lỏng, mạng lưới đường ống dẫn khí và cơ sở hạ tầng phân phối, lưu trữ và tiếp nhiên liệu hydro lỏng.

Airbus có kế hoạch phát triển máy bay thương mại chạy bằng nhiên liệu hydro và dự kiến sẽ được khai thác vào năm 2035, nhưng kế hoạch hiện đã bị tạm dừng. (Ảnh: CNN/TTXVN)

Để tạo ra hydro xanh thực sự, nó cũng phải được tổng hợp bằng điện sạch từ năng lượng tái tạo. Đây là một thách thức khác.

Hồi giữa tháng Một, Giám đốc điều hành Airbus Guillaume Faury cho rằng hydro là một nguồn năng lượng sẽ trở nên quan trọng trong nửa sau của thế kỷ, chứ không phải nửa đầu.

Airbus đã đầu tư rất nhiều tiền, thời gian và công sức vào nhiên liệu này. Tuy nhiên, hydro sẽ không phải là giải pháp trong 20 năm tới.

Trong tháng này, nghiệp đoàn FO của Pháp tiết lộ tập đoàn sản xuất máy bay Airbus đã hủy kế hoạch phát triển máy bay chạy bằng hydro nhỏ hơn với ít hơn 100 chỗ ngồi vào năm 2035.

Tập đoàn sản xuất máy bay Airbus xác nhận kế hoạch ra mắt máy bay đã bị hoãn sau năm 2035 do tiến độ phát triển công nghệ chậm và lo ngại về nguồn cung hydro xanh để loại bỏ khí thải CO2.

Airbus cho biết việc phát triển một hệ sinh thái hydro bao gồm sản xuất, phân phối, cơ sở hạ tầng và các khuôn khổ pháp lý cần thiết là một thách thức rất lớn./.

(TTXVN/Vietnam+)