Gia Lai: Hàng chục năm sống thấp thỏm trong vùng sạt lở, dân nghèo mong được an cư
Hàng chục năm nay, nhiều hộ dân sống 'nương nhờ' ở khu tập thể của Công ty xây lắp Gia Lai (phường Hoa Lư, TP Pleiku, Gia Lai) luôn thấp thỏm nỗi lo sạt lở mùa mưa bão. Hàng nghìn tấn đất đá treo lơ lửng trên đầu và tình trạng nhà xuống cấp đang 'uy hiếp' tính mạng người dân mỗi ngày.
Hàng chục năm sống trong nỗi lo sạt lở
Theo tìm hiểu của PV, được biết năm 1986, Công ty xây lắp Gia Lai đã xây dựng một khu tập thể tại tổ 2 (phường Hoa Lư). Theo đó, khu tập thể gồm 5 dãy nhà, 32 căn phòng được bố trí cho 32 hộ gia đình công nhân ở để làm việc. Tuy nhiên, khi giải thể thì công ty lại không bàn giao tài sản này cho TP Pleiku.
Hàng chục năm nay, các công nhân được công ty giao nhà để ở một số ít đã chuyển đi và những căn nhà này đã được sang tay cho nhiều người dân nghèo đến sống tạm. Còn lại phần lớn người dân là công nhân của Công ty xây lắp Gia Lai và con cháu của họ vẫn đang sinh sống tại đây.
Theo ghi nhận của PV, sau dãy nhà khu tập thể này là những sườn đồi đất cao hàng chục mét. Hàng nghìn tấn đất đá “treo” trên đầu khu tập thể hàng chục năm nay. Phó mặc nguy hiểm, hàng chục hộ dân vẫn phải sống tạm dưới chân đồi vì không có điều kiện di dời ra nơi ở mới.
Bà Huỳnh Thị Kim Bình (trú tại tổ dân phố 2, phường Hoa Lư) chia sẻ: “Trước đây tôi làm công nhân cho Công ty xây lắp Gia Lai. Đến năm 1986, công ty xây khu tập thể cho công nhân ở nên gia đình chuyển về đây sinh sống cho đến hiện tại. Nhiều năm nay gia đình luôn phải sống trong nỗi lo sạt lở bởi những tảng đất đá phía trên.
Hiện cả gia đình có đến 7 người sinh sống trong căn nhà chưa đầy 40m2, tuy nhiên vì không có điều kiện di dời đến nơi ở mới nên đành phó mặc số phận sống tạm ở đây. Hồi giờ ở các buổi họp hành cá nhân tôi và người dân ở khu tập thể này luôn mong muốn được tịch tiến ra ngoài để xây dựng nhà ở kiên cố hơn, nhưng đến nay vẫn chưa có động tĩnh gì…”.
Ngoài việc luôn thấp thỏm sống trong nỗi lo sạt lở đất, người dân ở khu tập thể này còn đối mặt với tình trạng nhà cửa xuống cấp, tiềm ẩn nguy cơ đổ sập. Sau hàng chục năm được đưa vào sử dụng, đến nay phần lớn các ngôi nhà trong khu tập thể đã xuống cấp trầm trọng.
Những mảng tường bị bong tróc, nứt nẻ, từng cánh cửa cũng bị lung lay, rơi ván. Để khắc phục những hư hỏng này, nhiều hộ dân đã gia cố lại, tuy nhiên vì không phải là tài sản của họ và việc cơi nới cũng bị cấm nên việc sửa chữa cũng chỉ là tạm bợ.
Bà Nguyễn Thị Em (SN 1960, trú tại phường Hoa Lư) trải lòng: “Trước đây tôi làm công nhân cho Công ty xây lắp ở khắp nơi, năm 1986 thì chuyển về sinh sống cố định tại khu tập thể này và lập gia đình rồi sinh con. Tính đến nay cũng đã được 38 năm, con cháu cũng ở đây hết. Nhà ở dưới chân đồi nên mỗi khi mưa to là toàn bộ đất đá, nước từ trên đồi đều đổ xuống.
Vừa qua thấy sạt lở ở miền Bắc nên tôi lại càng lo sạt lở. Hiện tại chúng tôi chỉ có một mong muốn duy nhất là được xê dịch ra phía trước để xây dựng nhà ở kiên cố, chứ nhà cũ xuống cấp quá rồi. Cùng với đó, bà con mong muốn được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất để sửa chữa, xây dựng lại nhà”.
Vẫn chưa có phương án giải quyết dứt điểm
Liên quan đến vấn đề này, năm 2020, UBND tỉnh Gia Lai có quyết định thu hồi hơn 4.400m2 đất có nguồn gốc của Công ty xây lắp 1 (cũ) do bị giải thể có nguy cơ bị ảnh hưởng sạt lở, sụt lún đe dọa tính mạng con người đang sinh sống trên đất. UBND tỉnh giao trách nhiệm cho UBND TP Pleiku tổ chức quản lý để có phương án di dời các hộ dân có nguy cơ bị ảnh hưởng sạt lở, sụt lún.
Trao đổi với PV, ông Đỗ Tiến Giang - Phó Chủ tịch phường Hoa Lư cho biết: “Trước đây phường đã rà soát, kiểm tra cụ thể thực trạng, tổ chức họp dân, lấy ý kiến và nguyện vọng của các hộ sinh sống ở khu tập thể. Chính quyền địa phương sau đó đã xem xét về chính sách đất đai để cấp cho người dân như khu thu nhập thấp.
Tuy nhiên, vừa rồi các cơ quan chuyên môn xem xét lại thì không có đủ điều kiện để cấp nữa. Còn về chính sách nhà ở xã hội của mình thì chưa hình thành. Vì tạm thời chưa thể giải quyết dứt điểm được nên hàng năm chính quyền thường xuyên tuyên truyền bà con nâng cao tinh thần, có hiện tượng gì phải di chuyển”.
Mới đây (ngày 22/9) do trời mưa to kéo dài, đầu hẻm 58 Phạm Văn Đồng đã xảy ra vụ sạt lở đất với chiều cao khoảng 4m và chiều dài khoảng 50m. UBND phường Hoa Lư đã chỉ đạo các lực lượng phong tỏa hiện trường và cảnh báo khu vực nguy cơ sạt lở, đồng thời lập biên bản yêu cầu hai hộ dân với 9 nhân khẩu tạm thời di dời ra khỏi phạm vi nguy cơ sạt lở trong đêm.
Cũng theo ông Giang, hiện dọc tuyến hẻm 58 Phạm Văn Đồng xuống khu vực 32 hộ Công ty xây lắp cũ có nhiều vị trí có nguy cơ sạt lở trong mùa mưa. UBND phường đã thông tin cảnh báo đến các hộ dân trong khu vực và tuyên truyền các hộ dân tại vị trí nguy cơ sạt lở cao di dời ra khỏi khu vực đề phòng sạt lở; đồng thời sẽ làm việc với các hộ dân tại các vị trí có nguy cơ sạt lở để có giải pháp trong thời gian tới.
Ngoài ra, UBND phường cũng đề xuất bố trí nguồn kinh phí để đầu tư các hạng mục công trình xây dựng kè bê tông chống sạt lở tại các vị trí có nguy cơ sạt lở nói trên nhằm đảm bảo tính mạng và tài sản của người dân.