Giá gạo giảm liên tục, đề xuất quy định giá sàn xuất khẩu

Ngày 4-3, Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức cuộc họp về tình hình sản xuất và tiêu thụ lúa gạo Đồng bằng sông Cửu Long. Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Đỗ Đức Duy chủ trì cuộc họp.

Nguyên nhân giá gạo giảm liên tục

Báo cáo tại cuộc họp, ông Ngô Hồng Phong, Cục trưởng Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), cho biết tổng diện tích lúa gieo cấy năm 2025 dự kiến khoảng 7,03 triệu ha. Trong đó, năng suất ước đạt 61,6 tạ/ha, sản lượng ước đạt 43,14 triệu tấn, giảm 323 ngàn tấn so với năm 2024.

Riêng với đồng bằng sông Cửu Long, sản xuất cả năm ước đạt 3,8 triệu ha, năng suất bình quân ước đạt 63,09 tạ/ha, sản lượng ước đạt 24,057 triệu tấn. Tổng lượng gạo hàng hóa cho xuất khẩu 6 tháng đầu năm ước 4,53 triệu tấn; 6 tháng cuối năm ước hơn 3 triệu tấn.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức cuộc họp về tình hình sản xuất và tiêu thụ lúa gạo Đồng bằng sông Cửu Long.

Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, khối lượng xuất khẩu gạo tháng 2-2025 ước đạt 560 nghìn tấn với giá trị đạt 288,2 triệu USD, đưa tổng khối lượng và giá trị xuất khẩu gạo 2 tháng đầu năm 2025 đạt 1,1 triệu tấn và 613 triệu USD, tăng 5,9% về khối lượng nhưng giảm 13,6% về giá trị so với cùng kỳ năm 2024.

Trái ngược với diễn biến năm trước, giá lúa trong nước và giá gạo xuất khẩu từ cuối năm 2024 đến khoảng cuối tháng 2-2025 liên tục giảm. Bộ Nông nghiệp và Môi trường đánh giá nguyên nhân là do Ấn Độ nới lỏng lệnh hạn chế xuất khẩu gạo sau hai năm siết chặt.

Ấn Độ quay lại thị trường khiến nguồn cung gạo trên thị trường quốc tế gia tăng, tạo áp lực cạnh tranh cho các nước xuất khẩu khác, trong đó có Việt Nam.

Trong khi đó, nhu cầu nhập gạo của các thị trường lớn như Philippines, Indonesia cũng đang giảm sút bởi đã tích lũy đủ dự trữ trong năm 2024 và chờ giá giảm thêm trước khi tái nhập khẩu. Bước sang đầu tháng 3-2025, giá gạo xuất khẩu đã nhích tăng nhẹ, tuy nhiên, xu hướng vẫn chưa rõ ràng.

VFA đề xuất quy định giá sàn xuất khẩu gạo

Trước tình hình thị trường lúa gạo, một số địa phương đề nghị Chính phủ và các bộ, ngành hỗ trợ vùng đồng bằng sông Cửu Long thu hút doanh nghiệp đầu tư, liên kết sản xuất, tiêu thụ ổn định.

Đồng thời, cần thêm chính sách ưu đãi để khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, đảm bảo xuất khẩu ổn định và phát triển bền vững.

Phó Chủ tịch Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) Đỗ Hà Nam cũng đề nghị Ngân hàng Nhà nước tạo điều kiện để người dân và doanh nghiệp tiếp cận vốn, tăng hạn mức và kéo dài thời gian vay mua gạo, giúp chủ động giá bán và tránh bán ồ ạt.

Ngoài ra, VFA cũng kiến nghị Bộ Công Thương quy định giá sàn xuất khẩu gạo ở mức 500 USD/tấn (FOB) theo Nghị định 107/2018, song song tăng cường kiểm tra doanh nghiệp xuất khẩu, đặc biệt là các doanh nghiệp không tham gia chế biến hoặc chỉ hoạt động thương mại.

Đại diện Bộ Công Thương, Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân cho biết sẽ tiếp thu các kiến nghị, triển khai Nghị định 107/2018 và tổ chức hội nghị chuyên đề về xuất khẩu gạo.

Về đề xuất của VFA, Bộ đang nghiên cứu, đồng thời triển khai giải pháp dự trữ để bình ổn thị trường và phối hợp kiểm tra thực hiện. Ngoài ra, Bộ sẽ đẩy mạnh đàm phán mở cửa thị trường mới để đảm bảo xuất khẩu gạo bền vững.

Bộ trưởng Nông nghiệp và Môi trường Đỗ Đức Duy cũng cho biết, sau hội nghị, Bộ sẽ tổng hợp thông tin, xây dựng và trình Chính phủ một công điện về việc điều hành đảm bảo cân đối cung cầu lúa gạo trước diễn biến thị trường thế giới và trong nước.

AN HIỀN