Gaza trước cơ hội ngừng bắn 60 ngày để chấm dứt xung đột

Trên mạng xã hội Truth Social, Tổng thống Mỹ Donald Trump viết: “Các đại diện của tôi đã có một cuộc họp dài và hiệu quả với người Israel hôm nay về Gaza. Israel đã đồng ý với các điều kiện cần thiết để hoàn tất lệnh ngừng bắn 60 ngày, trong thời gian đó chúng tôi sẽ làm việc với tất cả các bên để chấm dứt xung đột. Qatar và Ai Cập - những quốc gia đã làm việc rất chăm chỉ để giúp mang lại hòa bình, sẽ đưa ra đề xuất cuối cùng này. Tôi hy vọng, vì lợi ích của Trung Đông, Hamas sẽ chấp nhận Thỏa thuận này, vì họ sẽ không trở nên tốt hơn mà chỉ tồi tệ đi”.

Khói bốc lên sau một cuộc giao tranh giữa Israel và Hamas ở Gaza. Ảnh: Reuters

Thông báo của Tổng thống Mỹ được đưa ra sau khi đặc phái viên Mỹ Steve Witkoff, Ngoại trưởng Marco Rubio và Phó Tổng thống JD Vance đã có cuộc gặp với Ron Dermer, cố vấn cấp cao của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu – đang ở thăm Mỹ. Đây cũng là cuộc gặp chuẩn bị cho chuyến thăm Mỹ tuần tới của Thủ tướng Israel – nơi ông Netanyahu đặt nhiều kỳ vọng, rằng “nhiều cơ hội đã mở ra” sau các hoạt động quân sự của Israel ở Iran, bao gồm khả năng đưa những con tin còn lại bị giam giữ ở Gaza về nước.

“Như các bạn có thể biết, nhiều cơ hội đã mở ra sau chiến thắng này. Đầu tiên là giải cứu các con tin. Tất nhiên, chúng ta cũng cần giải quyết vấn đề Gaza và đánh bại Hamas, nhưng tôi tin rằng chúng ta sẽ hoàn thành cả hai nhiệm vụ. Ngoài ra, các cơ hội khu vực rộng lớn đang mở ra, trong đó hầu hết, gần như tất cả, các bạn là đối tác".

Hiện chưa rõ dự thảo thỏa thuận ngừng bắn 60 ngày ở Gaza bao gồm những điều khoản gì. Tuy nhiên, một trong những trở ngại lớn nhất của các vòng đàm phán trước đó dường như đã được giải quyết – đó là yêu cầu của Hamas rằng bất kỳ việc ngừng bắn nào cũng phải hướng đến chấm dứt hoàn toàn xung đột. Theo Tổng thống Mỹ, 60 ngày ngừng bắn, Mỹ sẽ làm việc với các bên để thực hiện điều này.

Dẫu vậy, các trở ngại lớn khác giữa các bên chưa được tiết lộ như sự hiện diện của quân đội Israel ở Gaza hay việc Hamas phải giải trừ vũ khí. Theo giới phân tích, Hamas đang chịu sức ép lớn để trả con tin và ngừng bắn, trong khi Israel cũng phải nhượng bộ khi thả một lượng lớn tù nhân Palestine để lấy số ít con tin.

Hãng tin Axios dẫn lời cảnh báo từ các quan chức Israel hôm nay đưa tin, rằng quân đội Israel sẽ không còn lựa chọn nào khác, ngoài việc leo thang các hoạt động ở Gaza nếu Hamas không sớm chấp thuận thỏa thuận trao đổi con tin và ngừng bắn. Cảnh báo được cho là có cơ sở khi chỉ trong 24 giờ qua, Israel không kích trên khắp Gaza khiến ít nhất 112 người thiệt mạng và hơn 400 người bị thương. Nhiều tòa nhà ở thành phố Gaza, Khan Younis và Rafah đã bị phá hủy nặng nề.

Ngược lại, Israel cũng có thể chấp thuận nhượng bộ trong ngừng bắn ở Gaza, để đổi lại nhiều lợi ích. Truyền thông Israel và các tuyên bố mới của Thủ tướng Netanyahu đều ám chỉ các cơ hội hòa bình mới. Theo Thời báo Israel, thỏa thuận chấm dứt xung đột Gaza có thể giúp mở rộng Hiệp định Abraham, giúp Israel bình thường hóa quan hệ với các nước Arab láng giềng, bao gồm Saudi Arabia và Syria. Đổi lại, Israel cũng sẽ phải ủng hộ giải pháp hai nhà nước trong cuộc xung đột với Palestines với điều kiện chính quyền Palestine phải tiến hành một số cải cách.

Dẫu vậy, thế giới trước mắt vẫn luôn mong cuộc chiến gần 2 năm ở Gaza kết thúc càng sớm càng tốt, bởi nạn đói liên tục bị cảnh báo ở khu vực này, trong khi các bệnh viện ở Gaza cũng luôn trong tình trạng quá tải, tê liệt do có lượng lớn người bị thương, song lại thiếu thiết bị và nhiên liệu để vận hành. Theo truyền thông địa phương, tại bệnh viện lớn nhất Gaza, al-Shifa, hôm qua, nhiều dịch vụ thiết yếu quan trọng đã phải tạm dừng.

Đình Nam/VOV1 (tổng hợp)