Gắn du lịch cộng đồng với phong trào văn nghệ quần chúng

Đội văn nghệ làng Lúng, xã Xuân Thái (Như Thanh) thường xuyên biểu diễn phục vụ khách du lịch.

Đã thành thông lệ, cứ vào những ngày cuối tuần phụ nữ dân tộc Mường ở thôn Lập Thắng, xã Thạch Lập (Ngọc Lặc) lại tập trung ở nhà văn hóa để tập luyện những bài ca, điệu múa truyền thống của dân tộc mình. Phó Chủ nhiệm Câu lạc bộ (CLB) văn hóa dân gian thôn Lập Thắng Phạm Thị Oanh cho biết: Nhờ du lịch cộng đồng ở địa phương ngày càng phát triển mà chị em chúng tôi - những người quanh năm chỉ quen cầm dao, cầm liềm lên nương rẫy, nay lại thường xuyên được tham gia luyện tập văn nghệ để phục vụ khách du lịch... Hiện tại, CLB đã thu hút được 60 thành viên tham gia, đều là những người yêu thích, đam mê và am hiểu các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc Mường.

Để đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hóa của Nhân dân và phục vụ khách du lịch, CLB đã tích cực tập luyện, sưu tầm để biểu diễn đa dạng các loại hình dân ca, dân vũ như đánh cồng chiêng, nhảy sạp, xường Mường... Từ việc tham gia hoạt động văn hóa, văn nghệ mọi người không chỉ được gặp gỡ, giao lưu với nhau, mà còn góp phần làm sống lại các làn điệu dân ca, dân vũ của dân tộc mình và tạo sức hấp dẫn đối với du khách khi đến tham quan, trải nghiệm.

Ở xã Thạch Lập đa số là đồng bào dân tộc Mường sinh sống. Ngoài việc vận động đồng bào dân tộc Mường gìn giữ nét văn hóa đặc sắc của dân tộc Mường, thì hoạt động văn hóa, văn nghệ được xã chú trọng trên cơ sở vận động các thôn thành lập các CLB, đội văn nghệ. Đến nay, hầu hết các thôn trên địa bàn xã đều duy trì hoạt động của nhiều CLB, đội văn nghệ thu hút đông đảo người dân tham gia. Để tạo điều kiện cho các CLB, đội văn nghệ phát triển, xã đã xây dựng, triển khai kế hoạch bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa truyền thống của dân tộc Mường; vận động Nhân dân, nhất là những nghệ nhân, người có uy tín trong các thôn tích cực tham gia các hoạt động gìn giữ bản sắc văn hóa Mường; thường xuyên tổ chức hội thi, hội diễn, giao lưu văn hóa, văn nghệ để các CLB, đội văn nghệ có cơ hội giao lưu, gặp gỡ... Từ đó, nâng cao chất lượng biểu diễn phục vụ du lịch cộng đồng trên địa bàn.

Xã Xuân Thái (Như Thanh) cũng là địa phương có tiềm năng rất lớn về phát triển du lịch cộng đồng. Đến đây, du khách không chỉ được hòa mình vào cảnh sắc thiên nhiên xanh mát, trải nghiệm nhiều loại hình du lịch hấp dẫn, mà còn được hòa mình vào những đêm liên hoan văn nghệ rộn rã cùng bà con dân tộc Thái.

Bà Trịnh Thị Tự ở đội văn nghệ thôn Đồng Lườn chia sẻ: "Tôi tham gia vào đội văn nghệ của thôn từ nhiều năm nay. Thông thường, vào buổi tối, chúng tôi lại cùng nhau tập luyện những tiết mục văn nghệ của dân tộc mình để sẵn sàng cho những ngày lễ, hay ngày vui của gia đình, làng, bản. Chúng tôi cũng kết nối với các điểm du lịch cộng đồng trên địa bàn xã để biểu diễn phục vụ cho du khách đến tham quan, trải nghiệm... Qua các buổi tập luyện, những câu hát, điệu múa, phong tục, tập quán trên địa bàn ngày càng được gìn giữ và phát huy, tạo thêm sức hấp dẫn du khách đến tham quan".

Những năm qua, nhờ du lịch cộng đồng ở nhiều địa phương trong tỉnh ngày càng phát triển mà hoạt động văn hóa, văn nghệ ngày càng lan tỏa, với nội dung, hình thức biểu diễn đa dạng, phong phú hơn, không chỉ trở thành món ăn tinh thần bổ ích, thu hút đông đảo các tầng lớp Nhân dân tham gia, mà còn tạo thêm sức hấp dẫn du khách đến tham quan.

Để nâng cao chất lượng biểu diễn đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hóa, văn nghệ ngày càng cao của du khách, hàng năm Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đều xây dựng kế hoạch và triển khai đến các địa phương về việc khuyến khích thành lập các CLB, đội văn nghệ. Đồng thời, tạo mọi điều kiện thuận lợi cho các CLB, đội văn nghệ hoạt động thường xuyên; tổ chức các lớp tập huấn cho hội viên các CLB, đội văn nghệ với các nội dung như kỹ năng dàn dựng chương trình ca múa nhạc, kỹ năng sáng tác và trình diễn; hướng dẫn duy trì và phát triển các CLB, đội văn nghệ tại địa phương; khuyến khích các nghệ nhân, Nhân dân tham gia sáng tạo, bảo tồn, truyền dạy và phát huy giá trị văn hóa, văn nghệ truyền thống, đặc sắc địa phương... Cùng với đó, thường xuyên tổ chức các hội thi, hội diễn văn nghệ quần chúng thu hút đông đảo người dân tham gia.

Mới đây, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã phối hợp với UBND các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh tổ chức Liên hoan nghệ thuật quần chúng tỉnh Thanh Hóa năm 2025. Liên hoan quy tụ gần 1.000 diễn viên, nghệ nhân, nhạc công tiêu biểu đến từ 22 đoàn nghệ thuật quần chúng của các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh. Các tiết mục tham gia liên hoan mang đậm nét văn hóa của loại hình nghệ thuật truyền thống các dân tộc trong tỉnh. Thông qua liên hoan nhằm tạo điều kiện cho các nghệ nhân, diễn viên, nhạc công gặp gỡ, giao lưu, trao đổi kinh nghiệm về các hoạt động văn hóa, văn nghệ, góp phần gìn giữ, phát huy những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của quê hương Thanh Hóa. Đồng thời giới thiệu, quảng bá những giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào các dân tộc trong tỉnh cũng như tiềm năng, thế mạnh để phát triển du lịch xứ Thanh.

Bài và ảnh: Nguyễn Đạt