Facebook tràn ngập lừa đảo đặt phòng, TikTok mạnh tay với gian thương

'Sập bẫy' fanpage giả, mất tiền triệu chỉ trong vài phút vì vội đặt phòng

Mường Dy Retreat Ba Vì mới đây đã đưa ra cảnh báo trang giả mạo lừa đảo khách hàng sau khi liên tiếp 3 trường hợp bị mất tiền cọc vì Fanpage Fake. Thậm chí có khách hàng bị lừa đặt cọc số tiền đến 13 triệu đồng. “Gần đây, chúng tôi phát hiện một số Fanpage giả mạo Mường Dy Retreat Ba Vì nhằm trục lợi từ khách hàng. Dù đã có nhiều biện pháp báo cáo, nhưng các Fanpage này vẫn liên tục xuất hiện, gây nhầm lẫn và tiềm ẩn nguy cơ lừa đảo. Hiện chúng tôi đã report và Facebook đã xóa page mạo danh Mường Dy Retreat Ba Vì”, anh H, đại diện đơn vị vận hành khu nghỉ dưỡng Mường Dy Retreat Ba Vì chia sẻ.

Mường Dy Retreat Ba Vì phát cảnh báo việc khách hàng bị lừa do Fanpage giả mạo. Ảnh chụp màn hình.

Các đối tượng thường lấy lại hình ảnh của các Fanpage chính thống, đăng lên và chạy quảng cáo để lừa gạt khách hàng. Các Fanpage giả mạo thường đầu tư chi phí lớn cho phần quảng cáo như lượt thích, chia sẻ và bình luận. Chính vì điều này, khi khách hàng tìm kiếm từ khóa tên thương hiệu thì tính năng của Facebook lại ưu tiên hiển thị những đơn vị giả mạo lên trước.

Thủ đoạn của các đối tượng lừa đảo là để số hotline, nhưng khách hàng không thể gọi điện được và sẽ chuyển sang liên hệ qua Messenger. Khi xác định được “con mồi”, các đối tượng giả danh nhân viên lễ tân hoặc nhân viên kinh doanh của khách sạn, homestay dụ dỗ nạn nhân chuyển khoản. Sau khi nhận được tiền đặt cọc, đối tượng lừa đảo gọi điện nói rằng “giao dịch lỗi”, yêu cầu người dân chuyển lại lần thứ hai để hoàn tất thủ tục. Từ đây, chúng chuyển sang chiêu lừa mới: giới thiệu một người “phụ trách hoàn tiền”, yêu cầu cung cấp mã xác thực ngân hàng (OTP) để chiếm đoạt toàn bộ tiền trong tài khoản.

Chị H một nhân viên văn phòng ở Hà Nội cho biết tháng trước chị đã liên hệ qua page của 1 khu nghỉ dưỡng tại Ba Vì theo số hotline, nhưng chị đã liên hệ hàng chục lần vẫn không được. Vì vậy, chị đã liên hệ qua Messenger của page này và bị lừa đặt cọc mất 3 triệu đồng theo đúng kịch bản trên.

Fanpage Lá Đỏ liên tục phát ra cảnh báo lừa đảo khi có tới 20 fanpage giả mạo. Ảnh chụp màn hình.

Tình trạng mạo danh Fanpage khách sạn, homestay đã khá phổ biến với hầu hết nhiều địa điểm thu hút khách du lịch. Đặc biệt xảy ra trong mùa cao điểm vì nguồn cung phòng có hạn, liên tục xảy ra tình trạng “cháy phòng”. Trước thực trạng này, nhiều đơn vị du lịch, các chủ homestay, khách sạn chỉ đành bất lực “report” các trang giả mạo và liên tục đưa ra cảnh báo trên Fanpage chính thức. Dù đứng trước tình trạng đáng báo động, Facebook chỉ dừng lại ở việc khuyến cáo người dùng thận trọng khi đặt phòng và chuyển khoản, mà chưa đưa ra bất kỳ giải pháp cụ thể nào để xử lý. Trong nhiều hội nhóm đặt phòng khu nghỉ dưỡng, homestay, khách sạn khách hàng bắt đầu thêm 1 động tác nữa là nhờ cộng đồng check uy tín của page và nhân viên nhân viên kinh doanh của những nơi này trước khi đặt cọc.

Nhiều chủ cơ sở kinh doanh du lịch chỉ biết bất lực“kêu cứu”trên mạng khi tình trạng mạo danh Fanpage kéo dài mà không có phương án giải quyết. Ảnh chụp màn hình

Trước sự thụ động từ nền tảng mạng xã hội và nỗ lực bất thành của nhiều doanh nghiệp, không ít các đơn vị du lịch, chủ homestay, khách sạn đã buộc phải tìm kiếm giải pháp khác dù chưa thật sự hiệu quả. “Trong thời gian vừa rồi có rất nhiều cơ sở đã 'report', báo cáo với Facebook nhưng không hiệu quả. Một số đơn vị cũng tìm phương án khác như tạo tích xanh để Fanpage uy tín hơn. Nhưng thực tế hiện nay, có những Fanpage lừa đảo cũng đã lên tích xanh”, ông Trần Đức Độ, Giám đốc kinh doanh Công ty Cổ phần Truyền thông và Du lịch PLC, chia sẻ.

Theo ông Độ, bài toán hiện nay nhằm bảo vệ các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ khách sạn, homestay là yêu cầu mỗi đơn vị phải có giấy phép đăng ký kinh doanh trùng khớp với tên thương hiệu chính thống. Thứ hai, các đơn vị nên có giấy bảo hộ tác quyền mỹ thuật trong logo của mình để các đối tượng lừa đảo không lấy được logo thương hiệu.

Bên cạnh việc giả mạo Fanpage của các homestay, khách sạn, nhiều hình thức lừa đảo tinh vi khác cũng đang lan rộng trên Facebook. Dù đã có nhiều cảnh báo nhưng không ít người dùng vẫn dễ dàng sập bẫy.

TikTok Việt Nam sẽ “đền bù 200%” nếu người tiêu dùng bị lừa đảo tại nền tảng này

Tình trạng lừa đảo không chỉ diễn ra trên Facebook mà còn lan rộng sang TikTok Shop. Bất chấp các biện pháp kiểm soát từ nền tảng, các đối tượng sử dụng nhiều thủ đoạn tinh vi như giả danh nhiệm vụ nhận thưởng, yêu cầu chuyển khoản trước rồi giao hàng sai để chiếm đoạt tài sản người dùng. Đại diện TikTok khẳng định những hành vi lừa đảo chiếm đoạt tiền đặt cọc khu nghỉ dưỡng, khách sạn như trên các nền tảng mạng xã hội khác đều bị xử lý bởi TikTok đã định danh được người bán hàng khi yêu cầu người đứng tên số tài khoản phải trùng với tên người bán hàng. Như vậy, khi có khiếu nại của khách hàng TikTok sẽ nhanh chóng xử lý ngay.

Tuy nhiên, trên ứng dụng TikTok cũng xuất hiện những thủ đoạn mới của đối tượng xấu như đăng tải các video với nội dung săn iPhone giá rẻ, khi “con mồi” sập bẫy, các đối tượng sẽ cung cấp thông tin, mức phí và hứa hẹn sau khi chuyển tiền sẽ nhận được sản phẩm. Khi nạn nhân không muốn nộp tiền nữa hoặc không còn khả năng nộp thêm tiền, các đối tượng chặn toàn bộ liên lạc và chiếm đoạt toàn bộ số tiền này.

Quảng cáo iPhone giá rẻ chỉ với 100k trên TikTok. Ảnh chụp màn hình.

Trao đổi với VietNamNet, ông Nguyễn Lâm Thanh, đại diện TikTok Việt Nam xác nhận việc gây mất niềm tin của mọi người đối với môi trường Internet và môi trường thương mại điện tử nói riêng sẽ ảnh hưởng rất lớn đến quyền lợi của người tiêu dùng cũng như ảnh hưởng lớn đến ổn định xã hội.

Theo ông, để giải quyết tình trạng này, TikTok đã có một cơ chế để người dùng dễ dàng báo cáo về các tài khoản giả mạo, báo cáo về các nghi ngờ liên quan đến hàng hóa. Người dùng có thể báo cáo nội dung nghi ngờ bằng cách vào “menu” và chọn tính năng “report”, hệ thống sẽ tiếp nhận, chuyển đến đội ngũ kiểm duyệt để đánh giá.

Đại diện TikTok cũng chia sẻ thêm, tại nền tảng, tất cả những tài khoản có thể đăng ký bán hàng thì đều phải cung cấp đầy đủ thông tin, muốn rút tiền thì phải rút vào đúng tài khoản chính danh của tổ chức, cá nhân. Điều này giúp làm giảm thực trạng các bên lợi dụng trục lợi để lừa đảo người tiêu dùng.

Ông Nguyễn Lâm Thanh, Đại diện TikTok Việt Nam.

Bên cạnh đó, ông Thanh cũng nhấn mạnh: “Khi người mua phản ánh mua phải một sản phẩm không đúng mô tả của người bán thì nền tảng sẽ giữ quyền đền bù gấp đôi 200% cho người tiêu dùng và quay lại xử lý các bên tạo ra vi phạm. Bởi một lỗi vi phạm có thể đến từ người bán, có thể đến từ logistic hoặc đến từ các bên trung gian. Nhưng nền tảng sẽ giữ quyền ưu tiên đối với người tiêu dùng, đền bù thiệt hại trước và sau đó sẽ làm việc với các bên liên quan để xử lý hậu quả sau”.

Ngoài xử phạt về hành chính và công cụ kỹ thuật, vào năm 2024 đội ngũ TikTok đã phối hợp với Cục An toàn Thông tin (Bộ Thông tin và Truyền thông cũ) tái khởi động chiến dịch với hashtag #LuaDaoTrucTuyen nhằm tăng cường nhận thức và trang bị kiến thức cho người dùng TikTok về phòng chống lừa đảo trên không gian mạng thông qua các tình huống thực tế.

Việc các nền tảng có chủ động xây dựng cơ chế bảo vệ người dùng hay không sẽ quyết định trực tiếp đến mức độ an toàn trong môi trường số. Khi lừa đảo ngày càng tinh vi và lan rộng, người dùng không thể chỉ dựa vào sự cảnh giác cá nhân, mà cần một hệ sinh thái mạng xã hội có trách nhiệm, minh bạch và sẵn sàng can thiệp khi rủi ro xảy ra.

Hạ Thương