EU lo ngại Tổng thống Trump có thể cắt đứt hỗ trợ vũ khí

Máy bay F-35 Lightning II của tập đoàn Lockheed Martin. Ảnh: PAP/TTXVN

Dẫn các nguồn tin thân cận, tờ Washington Post cho hay trong những năm gần đây, Mỹ đã cung cấp gần 2/3 lượng vũ khí nhập khẩu của châu Âu. Nhiều hệ thống vũ khí này hiện do các nhân viên Mỹ bảo trì và vận hành. Nếu Washington ngừng hỗ trợ, các thiết bị có linh kiện Mỹ có thể gặp phải những hạn chế trong vận hành.

Mối lo ngại của các quan chức EU xuất phát từ việc liên minh này đang phụ thuộc vào các hệ thống phòng thủ tên lửa, máy bay trinh sát, máy bay chiến đấu và thiết bị bay không người lái của Mỹ. Họ cho rằng nếu Mỹ cắt đứt nguồn cung linh kiện, phần mềm hay dữ liệu, các thiết bị này sẽ không thể hoạt động.

Một quan chức EU cho biết: “Dù không phải Tổng thống Trump chỉ cần nhấn một nút là tất cả các máy bay sẽ rơi, nhưng có một vấn đề lớn trong việc phụ thuộc vào các nền tảng này, đặc biệt là trong lĩnh vực tình báo và thông tin”.

Một số quốc gia thành viên EU đang xem xét lại các kho vũ khí của mình để đánh giá mức độ dễ bị tổn thương trong trường hợp Mỹ cắt đứt hỗ trợ.

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron gần đây đã kêu gọi EU ngừng mua vũ khí của Mỹ, cho rằng việc tái vũ trang của châu Âu sẽ không có ý nghĩa nếu các quốc gia vẫn tiếp tục phụ thuộc vào các nhà cung cấp vũ khí của Washington.

Trong khi đó, Thủ tướng tương lai của Đức Friedrich Merz đã đề xuất mở rộng khả năng răn đe hạt nhân của Pháp để bảo vệ các quốc gia EU láng giềng. Đây là một sáng kiến mà ông Macron cho biết có thể được thảo luận.

Ông Rasmus Jarlov, Chủ tịch Ủy ban Quốc phòng Đan Mạch, bày tỏ lấy làm tiếc về việc nước này đã mua chiến đấu cơ F-35 của Mỹ, gọi đó là một rủi ro an ninh không thể tránh khỏi. Ông cảnh báo rằng Mỹ có thể làm vô hiệu hóa các hệ thống này nếu Đan Mạch không đáp ứng các yêu cầu của Mỹ, chẳng hạn yêu cầu bàn giao Greenland.

Cũng trong bối cảnh này, Bồ Đào Nha đã hủy bỏ kế hoạch mua F-35, viện dẫn lý do bối cảnh địa chính trị hiện nay.

Thủ tướng Anh Keir Starmer ủng hộ tăng cường quyền tự chủ trong quân đội, đồng thời cho rằng Tổng thống Trump có thể đúng khi nhấn mạnh rằng châu Âu cần chi tiêu nhiều hơn cho quốc phòng.

Đầu tháng này, Tổng thống Trump ngụ ý công khai rằng Mỹ sẽ chỉ bảo vệ các quốc gia thành viên NATO, nếu các nước thành viên thuộc liên minh quân sự này chi đủ nguồn lực cho quốc phòng.

Ông Trump khẳng định: “Nếu họ không trả tiền, tôi sẽ không bảo vệ họ”. Nhà lãnh đạo Mỹ cho biết đây là quan điểm trong nhiều năm của ông và đã chia sẻ điều này với các đồng minh NATO trong nhiệm kỳ đầu tiên.

Các quốc gia NATO phải chi 2% GDP cho quốc phòng, một mục tiêu mà nhiều thành viên châu Âu trước đây đã không đạt được. Trong những năm gần đây, các thành viên châu Âu trong NATO đã đẩy mạnh chi tiêu quốc phòng, khi hầu hết đã đạt ngưỡng 2% GDP.

Nhưng ông Trump và các quan chức cấp cao lại yêu cầu các thành viên NATO hiện phải đạt tới 5% GDP. Trước yêu cầu này, các nước châu Âu đang e ngại cam kết con số 5%, vì đơn giản mức chi đó là không thực tế đối với nhiều quốc gia hiện nay.

Hải Vân/Báo Tin tức