Elon Musk bị yêu cầu điều tra vì vai trò trong dự án Vòm Vàng

Nghị sĩ Dân chủ yêu cầu điều tra vai trò của Elon Musk trong dự án khiên tên lửa "Vòm Vàng". Ảnh: Reuters.

Một nhóm nghị sĩ đảng Dân chủ tại Hạ viện Mỹ vừa gửi thư đến Văn phòng Tổng thanh tra Bộ Quốc phòng, kêu gọi điều tra vai trò của tỷ phú Elon Musk trong dự án phòng thủ tên lửa tối mật mang tên “Vòm Vàng”.

Đây là kế hoạch xây dựng mạng lưới vệ tinh nhằm phát hiện và theo dõi các tên lửa đạn đạo có khả năng tấn công nước Mỹ.

Động thái này được đưa ra sau khi hãng tin Reuters công bố báo cáo điều tra, tiết lộ SpaceX – công ty do Elon Musk điều hành – cùng với Palantir và Anduril đang nổi lên là các ứng viên hàng đầu giành được gói thầu quan trọng trong dự án.

Báo cáo cũng cho biết Musk hiện là cố vấn đặc biệt của Tổng thống Trump và đã quyên góp hơn 250 triệu USD để hỗ trợ chiến dịch tái tranh cử của ông.

“Đây là một thông tin đáng lo ngại”, các nghị sĩ viết trong thư. “Tất cả điều này đặt ra nghi vấn về việc liệu các hợp đồng quốc phòng để xây dựng Vòm Vàng có thực sự nhằm bảo vệ người dân Mỹ, hay chỉ là công cụ làm giàu cho ông Musk và tầng lớp tinh hoa”.

Nhóm nghị sĩ đề nghị nếu Tổng thanh tra phát hiện Musk có can thiệp nhằm tạo lợi thế cho công ty mình trong quá trình xét duyệt, vụ việc cần được chuyển giao cho Bộ Tư pháp để mở cuộc điều tra hình sự. Tuy nhiên, việc thanh tra có được tiến hành hay không vẫn chưa được xác nhận.

Văn phòng Tổng thanh tra Lầu Năm Góc xác nhận đã tiếp nhận lá thư và đang xem xét nội dung.

Một trong những mối quan ngại lớn nhất được đề cập là mô hình “dịch vụ đăng ký” mà SpaceX đề xuất - một cơ chế có thể giúp công ty né tránh các quy trình mua sắm truyền thống của Lầu Năm Góc, đồng thời hạn chế quyền kiểm soát của chính phủ đối với tiến độ, công nghệ và giá cả dự án.

“Việc áp dụng mô hình thuê bao sẽ khiến ông Musk nắm giữ đòn bẩy lâu dài không thể chấp nhận được đối với an ninh nước Mỹ”, bức thư nêu rõ.

SpaceX hiện chưa đưa ra phản hồi chính thức về bức thư cũng như vai trò của họ trong dự án Vòm Vàng. Trước đó, khi Reuters đăng tải bài viết liên quan, Elon Musk chỉ phản hồi ngắn gọn trên mạng xã hội X rằng: “Điều này không đúng”, mà không giải thích thêm.

Lầu Năm Góc cũng chưa bình luận về lá thư, nhưng trong báo cáo gốc của Reuters, cơ quan này khẳng định sẽ trình Tổng thống các lựa chọn phù hợp với sắc lệnh điều hành và định hướng từ Nhà Trắng.

Trong khi Palantir và Anduril chưa có phản hồi, một số nguồn tin thân cận với Bộ Quốc phòng cho biết tiến trình lựa chọn đối tác cho dự án vẫn ở giai đoạn đầu và hoàn toàn có thể thay đổi trong những tháng tới.

Vòm Vàng – một trong những kế hoạch phòng thủ được kỳ vọng sẽ thay đổi cục diện an ninh quốc gia – đã thu hút sự quan tâm của hơn 180 công ty, trong đó có các nhà thầu quốc phòng truyền thống như Northrop Grumman, Boeing và Lockheed Martin.

Tuy vậy, dự án cũng đang đối mặt với nhiều hoài nghi từ giới chuyên gia quân sự, đặc biệt về tính khả thi và hiệu quả thực tiễn.

Thời điểm yêu cầu điều tra của các nghị sĩ cũng đặc biệt đáng chú ý, khi tuần trước, phiên bản ngân sách mới do Thượng viện đề xuất đã phân bổ tới 27 tỷ USD cho dự án – một khoản đầu tư khổng lồ mở đường cho việc triển khai chương trình.

Yêu cầu điều tra lần này nối tiếp loạt chỉ trích trước đó của nhiều thành viên đảng Dân chủ về ảnh hưởng ngày càng lớn của Elon Musk trong các hợp đồng liên bang. Thượng nghị sĩ Jeanne Shaheen gần đây đã đề xuất dự luật nhằm ngăn các cố vấn đặc biệt như Musk được quyền sở hữu các công ty đủ điều kiện tham gia đấu thầu hợp đồng chính phủ.

Phương Linh