Dư địa lớn phát triển sản phẩm OCOP từ làng nghề

Khơi dậy tiềm năng, lợi thế

Chương trình OCOP đã trở thành phong trào sản xuất có sức lan tỏa mạnh mẽ trong khu vực nông nghiệp, nông thôn. Giúp khơi dậy nhu cầu sản xuất sản phẩm nông nghiệp mang đặc trưng, lợi thế vùng, miền và khai thác được những tiềm năng, nội lực trong Nhân dân. Trong đó làng nghề được xem là một trong những thế mạnh để nhiều địa phương phát triển sản phẩm OCOP.

Sản xuất bánh đa nem tại làng Thổ Hà, xã Vân Hà (thị xã Việt Yên).

Tại làng nghề thôn Thủ Dương, xã Nam Dương (thị xã Chũ) hiện có gần 200 cơ sở sản xuất và tiêu thụ mỳ gạo, sản lượng mỳ gạo Chũ tại làng nghề đạt khoảng 13 nghìn tấn, bình quân mang về lợi nhuận khoảng 50 tỷ đồng/năm. Nhờ có nghề truyền thống, hàng trăm lao động có việc làm với mức thu nhập từ 8 đến 8,5 triệu đồng/người/tháng. Đây là làng nghề có đóng góp nhiều sản phẩm OCOP của tỉnh.

Theo ông Nguyễn Văn Nam, Tổ trưởng Tổ liên kết các hợp tác xã Sản xuất và Tiêu thụ mỳ gạo Chũ thuộc làng nghề thôn Thủ Dương, những năm qua, làng nghề có gần 20 sản phẩm được công nhận OCOP. Các cơ sở sản xuất tại làng nghề từng bước chuyển đổi sang sử dụng năng lượng sạch như: Công nghệ đun ga TOTAL, đầu tư hệ thống lò hơi thay thế than, củi. Đồng thời quan tâm cải tiến mẫu mã, bao bì đóng gói nhằm nâng cao năng suất, chất lượng, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường.

Đặc biệt, từ nguồn nguyên liệu từ thiên nhiên, các chủ thể đã nghiên cứu, sáng tạo nhiều dòng sản phẩm khác nhau như: Mỳ gạo lứt, mỳ ngũ sắc, mỳ trắng, mỳ nghệ, mỳ gấc, mỳ hoa đậu biếc, mỳ củ dền đỏ, mỳ chùm ngây… Nhiều sản phẩm được xuất khẩu sang các thị trường cao cấp trên thế giới.

Nằm ven sông Thương, vùng đất Đa Mai (thành phố Bắc Giang) từ lâu đã nổi tiếng với nghề làm bún, bánh, các dòng sản phẩm chính của làng nghề như: Bún trắng thường, bún gạo lứt, bún chùm ngây, bún khô… Mỗi ngày, các cơ sở tại đây cung cấp ra thị trường hàng chục tấn bún, bánh, đem lại thu nhập ổn định cho người dân làng nghề, góp phần làm thay đổi diện mạo kinh tế - xã hội trên địa bàn.

Theo đại diện lãnh đạo phường Đa Mai, hiện nay phường có 12 sản phẩm OCOP, trong đó phần lớn đều là các sản phẩm từ làng nghề. Nhiều mặt hàng đã được người tiêu dùng trong và ngoài nước đón nhận, lợi nhuận của chủ thể tăng lên đáng kể và tham gia vào các kênh bán hàng tại siêu thị, hệ thống cửa hàng tiện lợi.

Ngoài ra, một số làng nghề tiêu biểu khác trên địa bàn tỉnh có nhiều tiềm năng, lợi thế phát triển sản phẩm OCOP như: Nấu rượu tại làng nghề Yên Viên, làm bánh các loại tại làng nghề Thổ Hà, xã Vân Hà (thị xã Việt Yên); nghề làm mỳ Châu Sơn, xã Ngọc Sơn (Tân Yên); làm mỳ, bánh đa Kế (thành phố Bắc Giang)…

Đồng hành cùng chủ thể

Thời gian qua, tỉnh Bắc Giang đã quan tâm đặc biệt đến công tác rà soát, lựa chọn sản phẩm có tiềm năng trở thành OCOP (ưu tiên các sản phẩm của làng nghề truyền thống, làng nghề, mang đặc trưng văn hóa địa phương). Lũy kế đến hết tháng 5, toàn tỉnh có hơn 400 sản phẩm OCOP từ 3 sao trở lên.

Sản phẩm mỳ gạo Thuận Hương của Hợp tác xã Sản xuất, kinh doanh, tiêu thụ mỳ Trại Lâm, xã Nam Dương (thị xã Chũ).

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường, toàn tỉnh hiện có gần 30 sản phẩm được công nhận OCOP từ các làng nghề, trong đó đều nằm trong nhóm chế biến, bảo quản nông, lâm, thủy sản, có khả năng cạnh tranh cao, thị trường tiêu thụ ngày càng được mở rộng.

Để phát huy tiềm năng, thế mạnh, hằng năm, Sở Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với UBND các địa phương tiến hành rà soát các sản phẩm đăng ký tham gia Chương trình OCOP làm cơ sở hỗ trợ, tư vấn, hướng dẫn các chủ thể hoàn thiện hồ sơ cũng như đáp ứng điều kiện để được công nhận OCOP theo quy định.

Tỉnh hỗ trợ một số làng nghề đăng ký bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp, cấp chứng nhận nhãn hiệu tập thể cho các sản phẩm: Bánh đa, mỳ gạo Kế; bún Đa Mai (thành phố Bắc Giang); rượu làng Vân (thị xã Việt Yên); mỳ gạo Chũ (thị xã Chũ); mỳ gạo Châu Sơn (Tân Yên).

Bên cạnh đó, hằng năm, cơ quan chức năng của tỉnh tổ chức nhiều đợt hỗ trợ chủ thể sản phẩm OCOP tại các làng nghề tham gia hội chợ, triển lãm trong toàn quốc và quốc tế, giúp quảng bá hàng hóa, thương hiệu, mở rộng thị trường tiêu thụ. Bản thân các chủ thể đã quan tâm đầu tư nâng cấp dây chuyền, máy móc, thiết bị, công nghệ phục vụ một số khâu sản xuất.

Thời gian tới, ngành Nông nghiệp và Môi trường tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại sản phẩm làng nghề, làng nghề truyền thống theo Chương trình xúc tiến thương mại và Chương OCOP của tỉnh.

Tổ chức hội nghị tập huấn, tuyên truyền, phổ biến kiến thức pháp luật về an toàn thực phẩm. Hỗ trợ, tạo điều kiện để các chủ thể tiếp cận thông tin, liên kết hợp tác mở rộng thị trường. Hỗ trợ cơ sở sản xuất chuyển đổi hình thức bán hàng từ truyền thống sang thương mại điện tử.

Bài, ảnh: Nguyễn Hưởng