Dự án rạch Xuyên Tâm: Khó khăn trong bồi thường vì mua bán đất bằng giấy tay, vi bằng

Trao đổi với PV PLO, đại diệnBan Quản lý dự án đầu tư xây dựng hạ tầng đô thị TP.HCM (Ban quản lý hạ tầng đô thị) cho biết đến thời điểm hiện tại, trên cơ sở vốn được giao và xét đề nghị của quận Gò Vấp và quận Bình Thạnh, Ban quản lý hạ tầng đô thị đã tạm ứng kinh phí cho hai quận với tổng giá trị 12.368 tỉ đồng.

"Chi phí này để thực hiện bồi thường, giải phóng mặt bằng, hỗ trợ tạm cư... cho người dân bị ảnh hưởng trong dự án nạo vét, cải tạo môi trường, xây dựng hạ tầng rạch Xuyên Tâm (từ kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè đến sông Vàm Thuật)" - đại diện Ban quản lý hạ tầng đô thị cho biết.

Gấp rút giải phóng mặt bằng để thực hiện dự án

Dự án rạch Xuyên Tâm còn khó khăn trong bồi thường vì có nhiều trường hợp mua bán đất bằng giấy tay, vi bằng. Ảnh: NGUYỄN TIẾN

Theo UBND quận Gò Vấp, hiện có 138 trường hợp bị ảnh hưởng bởi dự án, quận đã ban hành 138 thông báo thu hồi đất. Đến nay, UBND quận Gò Vấp đã ban hành 73 quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho người dân.

Ban Bồi thường, giải phóng mặt bằng quận Gò Vấp đã tiến hành chi trả cho 51/138 trường hợp với số tiền là hơn 135 tỉ đồng và có 35 trường hợp đã bàn giao mặt bằng cho Ban Bồi thường giải phóng mặt bằng quận.

Dự kiến trong tháng 4, quận Gò Vấp sẽ bàn giao toàn bộ mặt bằng tuyến trên địa bàn để chủ đầu tư thực hiện khởi công thi công gói thầu xây lắp 3 thuộc dự án.

Trên địa bàn quận Bình Thạnh có 2.077 trường hợp hộ gia đình, cá nhân và cơ quan tổ chức bị ảnh hưởng, thu hồi đất. Chi phí bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi nhà nước thu hồi đất để thực hiện dự án có dự toán là 13.221 tỉ đồng. Hiện tại Ban quản lý hạ tầng đô thị đã tạm ứng kinh phí bồi thường cho Ban Bồi thường quận Bình Thạnh với số tiền là 11.857,81 tỉ đồng.

Ngày 20-12-2024, UBND quận Bình Thạnh đã ban hành quyết định về phê duyệt phương án chi tiết bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi nhà nước thu hồi đất để thực hiện dự án. Quận cũng đã lập phương án chi tiết về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư với 1.660 trường hợp.

Còn lại 417 trường hợp sẽ thực hiện sau khi có kết luận của UBND TP, trong đó bao gồm 382 trường hợp liên quan mua bán giấy tay, tách thửa từ ngày 1-7-2014 trở về sau và 35 trường hợp nằm trong ranh của hai dự án Rạch Xuyên Tâm và dự án Khu dân cư Thương mại Bình Hòa tại phường 13.

UBND quận Bình Thạnh đã hoàn tất việc tiếp xúc, lấy ý kiến người có đất thu hồi của 1.660 trường hợp, trong đó có 501 trường hợp đồng ý.

Khó khăn về xác định đối tượng để lập hồ sơ bồi thường

Theo quận Gò Vấp và quận Bình Thạnh, khi thực hiện dự án, cả hai quận đều gặp một số khó khăn nhất định.

Cụ thể, khó khăn trên địa bàn quận Gò Vấp có thể kể đến như Luật Đất đai 2024 có hiệu lực thi hành từ ngày 18-8-2024 và các nghị định, văn bản hướng dẫn thực hiện kèm theo có nhiều thay đổi so với Luật Đất đai 2013. Do đó, các sở, ngành TP cần thời gian nghiên cứu, cập nhật để tham mưu UBND TP ban hành các quy định liên quan, gây ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện dự án.

Ngoài ra, nhà, đất của các trường hợp ảnh hưởng trong dự án được xây dựng trên đất ven sông, rạch nên đa phần là đất nông nghiệp, không có giấy chứng nhận hoặc không đủ điều kiện để cấp giấy chứng nhận nên không đủ điều kiện bồi thường đất ở. Các trường hợp này chỉ được hỗ trợ từ 42% - 56% đơn giá đất ở để tính bồi thường hoặc có phần diện tích đất sử dụng sau ngày 1-7-2014 nên không được bồi thường, hỗ trợ về đất.

"Trong quá trình thực hiện, quận còn gặp vướng mắc, khó khăn về xác định đối tượng để lập hồ sơ bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đối với các trường hợp tự tách thửa mua bán, chuyển nhượng, tặng cho quyền sử dụng đất bằng giấy tay, vi bằng thửa đất đã được cấp giấy chứng nhận đất nông nghiệp, đất ở trước đó"- báo cáo từ UBND quận Gò Vấp nêu.

Trên địa bàn quận Bình Thạnh cũng gặp những khó khăn tương tự. Theo đó, quận còn gặp khó trong việc lập hồ sơ bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đối với 35 trường hợp thuộc hai dự án rạch Xuyên Tâm và dự án Khu dân cư thương mại Bình Hòa, phường 13, quận Bình Thạnh.

Ngoài ra, quận còn khó khăn khi xác định loại đất tính hỗ trợ đối với đất có nguồn gốc sông, ngòi, kênh, rạch, suối và mặt nước chuyên dụng đã lấn chiếm và tự chuyển mục đích sử dụng đất, trong đó có phần diện tích đã san lấp và phần diện tích chưa san lấp nhưng có nhà, công trình, vật kiến trúc.

Hơn nữa, việc xác định đối tượng tính bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đối với các trường hợp mua bán chuyển nhượng, tặng cho quyền sử dụng đất bằng giấy tay, vi bằng sau ngày 1-7-2014 đến trước ngày 1-8-2024 và xác lập hồ sơ bồi thường đối với các trường hợp tự tách thửa trên nền bản đồ địa chính chính quy năm 2002 cũng còn gặp một số vướng mắc.

NGUYỄN CHÂU